Ik groeide op te midden van tantes en nonkels, grootouders en overgrootouders. Onze huizen stonden gebouwd rond één grote tuin dus ik was er nooit alleen. Voor een kind een zegen, voor een puber iets minder. Want dan wil je wel eens ontsnappen aan het alziend oog van nieuwsgierige familieleden. Naast de aanwezigheid van familie was er nog een andere zekerheid in mijn kindertijd: warm eten.
Elke middag, in de keuken van mémé. Dan genoten we met vier generaties van wat zij uit haar kommen toverde. Ieder had zijn plek.
Ikzelf wurmde me elke dag klokslag twaalf uur tussen mijn overgrootmoeder en de keukenmuur. Een keukenmuur met ietwat vochtige, wit-blauwe tegels – dampkappen waren toen nog niet wat ze nu waren.
Dat wurmen mag je trouwens letterlijk nemen: mijn overgrootmoeder was een heel fiere maar heel zware vrouw die op heel wat manieren veel plaats innam aan die kleine tafel.
Ik kan me niet herinneren dat er ooit gezegd werd dat het lekker was. Of dat mijn grootmoeder bedankt werd, laat staan geprezen om haar kookkunsten.
Nee, het was evident dat mémé kookte voor heel de bende. Zij had ooit zonder woorden beslist dat dit tot haar takenpakket hoorde en niemand stelde zich daar vragen bij.
Er werd alleen maar over gepraat als het niét goed was. Het vlees te taai, de patatten te pappig, de soep te zout.
LEES OOK > 6x familierecept dat aan oma en opa doet denken
Het mooiste geschenk
Ook als iemand sterft moeten de achterblijvers gevoed worden. Toen mémé veel te vroeg wegviel, nam mijn mama geruisloos haar rol over. Ze had zonder woorden beslist dat dit nu tot haar takenpakket hoorde.
De keuken bleef draaien en de kommen bleven gevuld. Ook toen mijn broers en ik een eigen gezin kregen, bleef mama koken. Voor de kleinkinderen en voor ons.
Ze vond dat evident. Want ze zag hoe druk tweeverdieners het hebben. Hoeveel kinderen we kregen. Hoeveel hobby’s die hadden. Hoe planningen in ’t honderd lopen als je rekent op de NMBS.
Met de regelmaat van de klok kreeg ik van mama het schoonste geschenk dat je kan krijgen op woelige werkdagen. Een ovenschotel vol vers voedsel. Een schotel die je alleen maar in de oven moet schuiven.
Thuiskomen en je huisgenoten zonder moeite iets zelfgemaakt kunnen voorzetten. Live uit je eigen oven.
Het hele huis ruikt naar warmte en naar mémé. Geen gedoe. Weinig afwas. De hemel.
LEES OOK > Elkaar helpen? Bij de Planckaerts zit dat in de genen!
Queen van de ovenschotel
Onze ‘Queen van de ovenschotel’ werd dit jaar ziek. Mama moest naar de chemo dus koken lukte niet meer. Mijn broers en ik kwamen in actie.
Om eten moesten mama en papa zich geen zorgen maken. We hebben zonder veel woorden beslist dat koken voor hen nu bij ons takenpakket hoort. Dat vinden we evident.
We hebben schotels genoeg en hebben jaren kunnen zien hoe je die vult met warmte en vers voedsel. Oké, af en toe gebruik ik traiteurspuree, maar al de rest is echt vers.
Dus de schotels blijven over en weer gaan. Waar ze vroeger gevuld onze richting uitkwamen en leeg richting mama vertrokken, leggen ze nu het omgekeerde parcours af.
LEES OOK > Een ode aan mijn vake: een aanwezige papa en super-opa
Via ons kookgroepje op WhatsApp spreken we af wie wanneer kookt en welk gerecht het wordt. Want we willen voldoende variatie voorzien.
Iedereen blijft zichzelf, de ene is al wat meer te vinden voor fancy food, de andere (ik dus) houdt het liever eenvoudig.
Soms proberen we elkaar plagend te overtroeven. Dan sturen we foto’s van de souschef, de cuisson en de mise-en-place. Maar het voelt goed.
Ik mocht recent ook babbelen met Charlotte De Backer. Zij vertelde mij dat koken liefde is. En natuurlijk is het dat. De ovenschotels van mijn familie zijn daar een schoon bewijs van.
Bizar toch, waarom had ik hier nooit eerder bij stilgestaan? Omdat het zo evident is, denk ik. Zowel die ovenschotel als die liefde.
Foto: Sarah Van Gysegem
Dit artikel verscheen eerst in het Magazine voor GROOTouders (nr. 7, 2020-2021). Ook ontvangen? Schrijf je dan in voor het magazine en de nieuwsbrief. Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 05/01/2021, laatste update op: 20/06/2023