Mijn kleinzoon heeft astma en kan nu en dan een hele tijd niet naar school. Zelf werk ik nog, maar ik zou graag een deel van de zorg uit handen nemen van zijn mama en papa. Kan ik verlof opnemen om mijn zieke kleinkind op te vangen?

De zwaarte van de zorg

Op welk verlof je recht hebt voor de opvang van een ziek kleinkind hangt onder andere af van de zwaarte van de zorg.

Is je kleinkind ‘gewoon’ ziek?

Als werknemer of ambtenaar kan je hiervoor wettelijk verlof gebruiken. Sommige werkgevers staan zelfs onbetaald verlof toe. Maar die keuze is niet voor iedereen mogelijk of haalbaar. De Gezinsbond vraagt dat de federale overheid het mogelijk maakt dat werkende grootouders hun sociaal verlof (ook dwingend of familiaal verlof genoemd) ook kunnen gebruiken voor de opvang van een ziek kleinkind. Nu kan je dit verlof alleen opnemen voor dringende opvang en hulp aan inwonende gezinsleden of familieleden in de eerste graad.

Werkgevers kunnen zelf kiezen voor een ruimere interpretatie van de wet. Maar de Gezinsbond vraagt dat de wet zelf aangepast wordt zodat het voor alle grootouders mogelijk wordt om sociaal verlof te nemen voor hun zieke kleinkind.

LEES OOK > Gezinsbond: ‘Sociaal verlof ook voor opvang zieke kleinkinderen’

Is je kleinkind ernstig ziek?

Heeft je kleinkind een ernstige ziekte of moet het kind een ingreep ondergaan? Dan kan je als werknemer of ambtenaar één jaar voltijds of – als je voltijds werkt – twee jaar deeltijds (halftijds of één vijfde) verlof voor medische bijstand opnemen. Je hebt ook de mogelijkheid (indien je werkgever akkoord is) om dat verlof zeer flexibel op te nemen: per week, om de andere week…

Hoeveel de forfaitaire maandelijkse vergoeding bedraagt, hangt af van je gezinssituatie én van de keuze voor voltijds, halftijds of één vijfde. De Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) betaalt de vergoeding. Ben je werknemer, dan heb je pas na één jaar anciënniteit bij je werkgever recht op dit verlof. De dokter moet de ziekte dan als ‘zwaar’ beoordelen én een attest bezorgen waarop staat dat jij voor het kind zal zorgen. Opgelet: afhankelijk van de sector waarin je werkt, kan je dit verlof uitsluitend voor je biologische kleinkinderen dan wel ook voor je pluskleinkinderen opnemen.

Een ander soort verlof dat je als werkende grootouder kunt opnemen voor de zorg een ernstig ziek kleinkind, is het tijdskrediet met motief ‘medische bijstand’. Voorwaarde is wel dat je werknemer bent of als contractueel bij de overheid werkt. De meeste werknemers kunnen dit voor een lage forfaitaire vergoeding opnemen, op voorwaarde dat hun korfje tijdskrediet nog niet op is. Je kunt het tijdskrediet in de meeste bedrijven alleen in de formule van één dag in de week opnemen – maar soms ook halftijds of voltijds.

Tijdskrediet met motief kan je om verschillende redenen opnemen. Voor alle motieven beschik je in totaal over 51 maanden tijdskrediet. De anciënniteitsvoorwaarde hangt af van je verlofvorm, maar is strenger dan bij het thematisch verlof voor medische bijstand dat we eerder beschreven. In kleine bedrijven is het recht niet absoluut. Ook dit verlof vraag je aan bij de RVA.

Ambtenaren en overheidspersoneel kunnen geen tijdskrediet opnemen. Zij hebben eigen verlofregelingen die ze kunnen gebruiken als aanvulling op het verlof voor medische bijstand. Meer info over hun verlofregelingen vind je op de site van de Gezinsbond.

Je arbeidsstatuut

Op welk verlof je recht hebt voor de opvang van een ziek kleinkind hangt onder andere af van je arbeidsstatuut. Dat werd hierboven al duidelijk. Gelukkig zijn er wel verloven die voor iedereen gelden.

Zowel als werknemer, ambtenaar en zelfstandige, of als je een ziekte-uitkering ontvangt, kan je een aantal maanden voltijds of deeltijds mantelzorgverlof opnemen voor de zorg van een zwaar ziek kleinkind. De voorwaarde voor dit verlof: je moet wettelijk erkend zijn als mantelzorger van je kleinkind. De uitkering ligt in de lijn van het verlof voor medische bijstand. In ons dossier Mantelzorg vind je informatieve artikels en getuigenissen.

Werk je in Vlaanderen of in de Vlaamse non-profit in Brussel? Dan heb je recht op een extra premie tijdens een verlofperiode voor zorg, en dat gedurende één jaar van je hele loopbaan. Dat is een aanmoedigingspremie voor zorg.

Kijk voor meer informatie op rva.be.

Foto: Pixabay

Deze vraag kwam aan bod in het Magazine voor Grootouders (nr. 2, 2019). Wil je het Magazine voor GROOTouders ontvangen? Schrijf je dan in voor het magazine en de bijbehorende nieuwsbrief. Volg de Gezinsbond ook op FacebookTwitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.

Gepubliceerd op: 14/01/2020, laatste update op: 04/05/2023