Misschien was je helemaal van de kaart. Misschien liep het niet zoals je had gehoopt. Of misschien was een kleinkind het schoonste geschenk sinds jaren. Feit is dat grootouder worden best wel wat met je doet. We laten vijf grootouders aan het woord over ‘grootouder worden’.
Jong van hart
Oma Clara Vanuytven: ‘Je kan op veel voorbereid zijn, maar niet op de komst van een kleinkind.’ Clara vindt zelfs dat het haar leven verandert: ‘Dat komt niet alleen door het overweldigende geluk dat je te beurt valt, maar ook door het verrassende effect op je lijf. Je bent plots ouder, maar meteen ook jonger van hart.
Voor de komst van een kleinkind heb je nog een zee van jaren voor je. Maar wanneer zo’n dropje in je leven komt, kantelt alles. Plotseling begint de tijd in je nek te dampen. Je huid trekt, je spieren verstrammen, alleen je glimlach wordt soepeler.’
Immense blijdschap
Kathleen Ghequière, die vaak gespreksgroepen met (groot)ouders begeleidt, was in eerste instantie vooral verbaasd toen ze hoorde dat ze oma zou worden. ‘Ik had het echt niet zien aankomen. Maar daarna voelde ik wel een intense en immense blijdschap. Meer nog dan toen ik zelf mama werd. Raar, hè? Want uiteindelijk heb je daar zelf niets aan gedaan. Zo’n kleinkind krijg je cadeau en het is een fantastisch en groot geschenk!’
LEES OOK > Grootouder zijn doet wat met je
Het moet niet zo nodig
‘Niet iedereen denkt er hetzelfde over’, vertelt journaliste Heleen Crul. ‘Sommige vijftigers hebben het eindelijk wat gemakkelijker: de woning is afbetaald, de kinderen zijn het huis uit… Met andere woorden, ze krijgen meer vrijheid om te doen en te laten wat ze willen. Genieten nu het nog kan, is hun devies. Het grootouderschap moet niet zo nodig.
Maar kijk’, gaat Crul verder, ‘je hebt er niets over te zeggen, het overkomt je. Je krijgt kleinkinderen als je kinderen daaraan toe zijn. Voor mij was het best een ommekeer in mijn leven. Een mooie nieuwe fase. Ik moest er wat aan wennen, maar ik ervaarde het meteen als iets bijzonders.’
Meer moeder dan grootmoeder
De Gezinsbond heeft de afgelopen jaren geregeld oma’s en opa’s bevraagd over het grootouderschap. Dat grootouderonderzoek verliep vaak via een digitale bevraging, maar ook in kleine gesprekgroepjes. Een oma van wie de dochter tienermoeder is, zei in een van die gespreksessies teleurgesteld: ‘Ik was zo graag een gelukkige grootmoeder geweest, maar door de omstandigheden moest ik weer moederen. Ik stond ’s nachts op wanneer de baby huilde, zorgde ervoor dat het gewassen werd… Eigenlijk nam ik de volledige zorg op mij, want mijn dochter ging nog naar school.’
LEES OOK > Je grenzen bewaken als grootouder: tips van grootoudercoach Bieke Geenen
Samen grootouder
Psychologe Ria Grommen: ‘Samen grootouder worden is heel bijzonder en het is iets dat partners verbindt. Maar bij heel wat koppels reageren man en vrouw er totaal anders op. Voor de ene brengt het een nieuw elan, voor de andere is het misschien minder diepgaand omdat hij of zij opgeslorpt wordt door andere dingen. En als je ook nog het praktisch organiseren erbij neemt, denk aan de opvang, kunnen heel wat oude gewoontes weer boven komen drijven.
Een klassiek voorbeeldje: de vrouw heeft altijd voor de kinderen gezorgd, heeft dat een tijdje moeten missen, en is blij dat ze nu voor een nieuwe generatie kan zorgen. Haar man hoopte misschien dat zijn vrouw eindelijk eens wat tijd aan hem kon besteden of dat ze wat vaker op reis konden gaan.
Het omgekeerde komt ook voor. Een moeder vindt dat ze in het verleden al genoeg gemoederd heeft en wil nu andere dingen doen, terwijl haar echtgenoot het gevoel heeft dat hij veel van zijn kinderen heeft moeten missen en die verloren tijd wil inhalen. Hij ziet het wel zitten om de kleinkinderen vaker op te vangen. Als koppel overleggen is de boodschap. Bekijk samen wat jullie willen en kunnen doen voor de kleinkinderen.’
Dit artikel verscheen eerst in het Magazine voor GROOTouders (nr. 3, 2019). Ook ontvangen? Schrijf je dan in voor het magazine en de bijbehorende nieuwsbrief. Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.