Als Martine Prenen (55) praat over haar familie, gebeurt er iets bijzonders. Dan wordt interviewen piece of cake en hoef je nauwelijks vragen te stellen. ‘Kijk, die foto hier, dat is mijn roedel, daar doe ik het voor. Zij zijn de mensen om wie het allemaal draait. En met Micah, dat schattig klein boeleke, kreeg onze familie er het schoonste geschenk bij dat je je kunt wensen.’
Was de geboorte van Micah een confronterend moment voor jou?
‘Nee hoor, vooral een heerlijk moment: ik was er helemaal klaar voor. Mijn dochter Joëlle is vijfendertig, dus stiekem vond ik wel dat het stilaan tijd werd. Maar effectief oma of bomma genoemd worden, dat zag ik niet zitten. Want zo vóel ik mij niet. Met alle respect, maar ik wou toch liever een naam die een beetje meer rock-‘n-roll is.’
‘Het werd nana, dat vond ik meteen leuk klinken. Het doet me een beetje denken aan een bijdehandse latina oma. Bovendien gaat Micah het ook snel kunnen uitspreken. Zijn eerste woordje mag mama zijn, het tweede papa, maar nadien is nana hopelijk aan de beurt.’ (lacht)
Wat voelde je toen je hem voor het eerst in je armen hield?
‘Oh man… ik dacht dat mijn oestrogeen opgedroogd was tijdens mijn menopauze, maar ineens werd ik weer compleet overspoeld door dat moederhormoon. Enfin, het grootmoederhormoon nu. Dat zorghormoon deemstert tijdens je menopauze namelijk een beetje weg. Je bent dan veel meer op jezelf gericht en dat is ook goed: je kunt de dingen weer oppikken die je eerder in je leven geparkeerd had omdat je een zorgende moeder was.’
‘Je durft misschien wat meer je eigen stappen te zetten en met je vuist op tafel te slaan – want je weet intussen dat het huis daar niet van inzakt. Maar als die kleinkinderen geboren worden, duikt dat zorghormoon ineens weer op. In full force. Ik zag dat ook bij mijn moeder toen ik zelf mama werd: het komt allemaal terug. Alsof de blauwdruk van je moederschap nieuw leven wordt ingeblazen.’
‘Mijn kinderen en schoonkinderen zijn mijn alles, ik zie hen echt heel graag. Maar wat ik voor Micah voel… ik kan het nog niet helemaal omschrijven. Het is een andere dimensie van graag zien, een heuse golf van liefde die ineens door je lichaam stroomt. Alsof ik ergens een extra kastje vol warme gevoelens had dat nu voor het eerst opengaat. Echt waar, als ik wat slechtgezind ben, moet ik maar aan Micah denken en ik word al blij.’
LEES OOK > Grootouder worden: het verandert je leven
Wat is het grote verschil tussen moederen en grootmoederen?
‘Dat je niet alle zorgen hoeft te dragen. Ik ging onlangs babysitten, en Micah was volop tandjes aan het krijgen. Van de vier uur heeft hij er twee gekrijst. Dat gaf me wel even een wake-up call: “Ah ja, oké, dat hoort er natuurlijk ook bij: baby’s kunnen héél hard huilen!” (lacht) Zo’n moment waarop je je kinderen wel eens achter het behang wou plakken, dat kwam ook ineens terug.’
‘Als ik wat slechtgezind ben, moet ik maar aan Micah denken en ik word al blij.’ – Martine Prenen
‘Micah is een heel blij en gelukkig ventje hoor, maar toen was hij gewoon lastig en ontroostbaar door de pijn. En dan is het als grootmoeder wel fijn om hem snel weer aan zijn mama en papa te geven en terug te keren naar je eigen huis. Waar het heerlijk stil is.’ (lacht)
Ga je vaak op bezoek bij je kersverse kleinzoon?
‘Zo vaak mogelijk. Joëlle en ik zijn altijd heel aanwezig geweest in elkaars leven, we wonen ook niet zo ver uit elkaar, maar ik merk dat ik nu nóg meer de neiging heb om langs te gaan. Even binnenspringen om naar Micah te kijken, want hij groeit zo snel. Hij is nu vier maanden, maar wat een wereld van verschil in vergelijking met toen hij geboren werd. Hij brabbelt en blaast belletjes, steekt alles waar hij bij kan in zijn mondje… zo leuk om hem te zien groeien.”
Vraagt Joëlle soms goeie raad aan jou?
‘Ze doet het geweldig goed als mama, zij en haar man zijn heel bewuste en liefdevolle ouders. Ik heb het volste vertrouwen in hen. Maar af en toe steekt Joëlle toch nog even haar licht op bij mij. Na een bevalling zitten vrouwen normaal gezien vol oxytocine, het gelukshormoon dat dan vrijkomt, en aangezien die hormonenmaterie echt mijn dada is sinds mijn laatste boek, had ik haar daar op voorhand uitgebreid over verteld.’
‘Toen Micah een paar dagen oud was, belde Joëlle mij op: “Zeg mama, wat moet ik doen als dat hormoon weer begint te zakken?” Waarop ik antwoordde: “Lees mijn boek, hé!” (lacht) Ze heeft dat ook effectief gedaan en in fluo de passages aangeduid die op haar levensfase slaan. Weet je, de titel van mijn boek ‘t zijn de hormonen, is zo’n typisch zinnetje dat je heel vaak hoort als wegwuiverke wanneer vrouwen het moeilijk hebben. “Ja maar, ze is net bevallen.” Of “Ze is ongesteld.” Of “Ze zit in de menopauze.” Maar het is niet omdat het de hormonen zijn dat er niets aan te doen is. Je kunt ze in balans houden door de juiste voeding, door beweging en ontspanning.’
LEES OOK > Karin Jacobs: ‘Het verschil tussen mama en oma zijn? Je bent rustiger!’
Je hoort wel eens dat grootmoeders de neiging hebben om ouders te overstelpen met adviezen… Heb jij dat ook?
‘Goh, ik denk niet dat ik snel in die val zal trappen, vooral omdat ik thuis nog lang geen leeg nest heb. Mijn zoon Milan is pas twintig, woont nog thuis en studeert nog, en mijn man en ik zijn volop aan de slag. Ik heb het tegenwoordig zelfs drukker dan ooit: net een nieuw boek uit, bezig met een theatershow en een tv-programma…’
‘Het is dus niet dat ik thuis van achter de sanseveria’s naar buiten zit te staren en moet wachten tot er eindelijk iemand langskomt. Of dat ik tijd heb om zes keer op een dag te bellen om te vragen hoe het met de kleine gaat. Integendeel, Joëlle moet ruim op voorhand checken of ik kan babysitten. Ik wil Micah graag alle tijd en aandacht geven maar ik moet die babysitmomenten echt inplannen in mijn agenda.’
‘Een gevoel van veiligheid, warmte en zelfvertrouwen, dat is volgens mij het grootste geschenk dat je je kroost kan geven. “Wij geloven in jou, je kan het. En als het moeilijk gaat, kom je maar bij ons. Wij zullen je steunen.” Ik ben zo grootgebracht door mijn ouders en ik doe het met mijn kinderen op dezelfde manier. “Ga je op je bek? Oké, krabbel recht en probeer het eerst zelf te doen. We blijven met elkaar praten en we zullen er altijd zijn als back-up.”‘- Martine Prenen
Heb je al een idee wat voor grootmoeder je wil zijn voor hem?
‘Oh ja! Er zitten al massa’s plannen in mijn hoofd. Ik wil zeker tijd maken om met hem te tekenen en te knutselen, en ik zou hem héél graag leren zwemmen en fietsen. Die dingen heeft mijn mama met mijn kinderen gedaan, en ik hoop echt dat mij dat ook lukt. Daarnaast wil ik, zoals mijn bomma, heel veel verhaaltjes en sprookjes vertellen én een leuke speelnana zijn. Zo één met wie hij ongestoord gek kan doen.’
‘En ja, ik vind dat je als grootouder je kleinkind mag verwennen, zolang je maar de lijnen volgt die uitgezet zijn door de ouders. Verwennen zal in mijn geval zeker niet inhouden dat ik hem ga volstoppen met snoep, want ik ben me heel erg bewust van wat geraffineerde suikers met een mens doen. Ze brengen al je hormonen uit balans. We zullen wél samen koekjes eten en pannenkoekjes bakken, maar dan met kokosbloesemsuiker in plaats van met witte suiker. En de taarten gaan we versieren met blauwe bessen, frambozen en aardbeien!’
‘Er zullen bij nana altijd schalen staan met verse bessen uit de tuin, en dan kraken we walnoten en maken we gekke beestjes met de schelpen. Dus om op je vraag te antwoorden: ja, ik heb een héél duidelijk beeld van de soort Nana die ik wil zijn.’ (lacht)
LEES OOK > Bakken met je kleinkinderen: vijf winterse gerechten
Heb je ook bepaalde dromen voor je kleinzoon?
‘Ik hoop dat hij een vrolijk en gezond kind mag blijven dat opgroeit in een roedel waar hij zichzelf kan zijn en zijn talenten kan ontplooien. Dat is het voornaamste. Ik denk dat we het in ons gezin best goed aangepakt hebben, we hebben altijd geprobeerd om stimulerend maar niet dwingend te zijn. Dus laat het ons zo verderzetten. Voor de rest hoop ik dat hij later op een even warme manier aan mij terugdenkt als ik aan mijn bomma’s. Met veel lachen, lekker eten en een heleboel plezier.’
ʻt zijn de hormonen!
In haar boek neemt Martine Prenen onze hormonen op sleeptouw. Op een heldere manier legt ze uit wat hormonen zijn, hoe het komt dat ze soms uit balans raken, welke klachten daarbij horen en hoe je het hormonale evenwicht weer kan herstellen. Waarom krijg je als man borstjes en als vrouw een snor? Juist, de hormonen…
Foto’s: Stefanie Faveere
Dit artikel verscheen eerst in het Magazine voor GROOTouders (nr. 3, 2019). Ook ontvangen? Schrijf je dan in voor het magazine en de bijbehorende nieuwsbrief. Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 25/02/2020, laatste update op: 16/02/2023