Onderzoek heeft het nog maar eens aangetoond: kinderen spelen steeds minder buiten. Toch is spelen en chillen in de publieke ruimte voor kinderen en jongeren erg belangrijk. Ze kunnen zich er uitleven, en ze steken er enorm veel van op. Ze leren sociaal en zelfstandig te zijn.
Maar vandaag gebeurt het dus te weinig, blijkt uit onderzoek van Kind & Samenleving. De publieke ruimte is dan ook helemaal niet ingericht op kindermaat.
Ruimte voor kinderen
Kinderen en jongeren vinden buitenshuis niet altijd de ruimte die ze nodig hebben: een plek waar ze naartoe kunnen gaan om te bewegen, te spelen, hun vrienden te zien en te chillen.
Kinderen die buiten spelen doen een buurt nochtans leven. Ze komen er in contact met andere kinderen, en brengen zo ook de ouders dichter bij elkaar. Ze leren hun buurt kennen en ontdekken nieuwe dingen. Zo groeien ze uit tot zelfstandige jongvolwassenen met vertrouwen in hun eigen oordeel en kunnen.
LEES OOK > Hoe krijg ik mijn kind naar buiten?
Bezorgde ouders
Toch zijn heel wat ouders er niet happig op om hun kinderen eropuit te sturen. Er is nog steeds te weinig aantrekkelijk speelgroen, en de straat voelt vaak niet veilig genoeg aan om hen met een gerust hart de deur uit te laten gaan.
Door de corona-lockdown beseffen we nu nog veel beter dat onze publieke ruimte nog steeds op veel plaatsen tekortschiet voor onze kinderen.
Hangjongeren?
Er moet niet alleen meer ruimte voor jonge kinderen komen. Ook tieners vinden maar moeilijk hun plek in de openbare ruimte. Veel mensen zien ze liever gaan dan komen. Lawaaihinder en hangjongeren, het zijn vaak gehoorde klachten.
Maar ook deze jongeren willen gewoon hun plekje vinden. Ergens waar ze zich welkom voelen, waar ze zich samen kunnen amuseren en onnozel doen: waar ze jong kunnen zijn.
Heel wat kinderen en jongeren hebben bovendien geen eigen achtertuin, of zelfs geen eigen kamer. Voor hen is het nog belangrijker dat ze buitenshuis de ruimte krijgen om te spelen en zich te ontspannen – zowel fysiek als mentaal.
Veilig onderweg
Behalve om te spelen en te chillen dient de publieke ruimte ook om van A naar B te raken. Maar veel ouders durven het niet aan om hun kind op de fiets naar school te sturen. En geef ze maar eens ongelijk: de openbare ruimte is nog te veel het domein van koning auto.
Alle andere weggebruikers – stappers, trappers, skaters, steppers en slenteraars – worden vaak verdrongen naar de karige strookjes restruimte in de marge. Toen we in de lockdown en masse gingen wandelen en fietsen, werd pijnlijk duidelijk dat het anders moet.
Beleidsmakers zijn zich ook stilaan beter bewust dat er meer ruimte voor kinderen en andere niet-automobilisten moet komen. Maar er is nog veel werk aan de winkel.
LEES OOK > Veilig naar school fietsen met verkeersbeleid op kindermaat
Kindnorm
De Gezinsbond pleit daarom voor een kindnorm voor ruimte: een beleid dat de publieke ruimte zo inricht dat kinderen en jongeren die veilig en zelfstandig kunnen gebruiken.
Denk maar aan brede en kindvriendelijke voetpaden, en verkeersvrije of verkeersarme assen waarlangs kinderen zich zelfstandig kunnen verplaatsen. En waarom niet de auto meer weren uit het hart van de woonwijk, om meer groene ruimte voor kinderen te scheppen?
De betonstop biedt ons eigenlijk een grote kans om de opdeling van ruimte om te denken. Kindlinten en speelweefsel met groen en water, in en tussen woonwijken: ze nodigen uit om te ravotten en op avontuur te trekken. Om je te laten uitdagen en jezelf te ontdekken.
Thuis buitenshuis
Kinderen zijn geen eieren die we in een passend doosje moeten bewaren zodat hen niks overkomt. Ze mogen risicovol spelen, een uitdaging krijgen, zich eens pijn doen. Maar het moet gaan om risico’s die ze zelf kunnen inschatten, op maat van hun leeftijd.
Als we wijken slim (her)inrichten, kunnen we meer publieke ruimte creëren waarin iedereen zijn plek vindt, zowel in rijke buitenwijken als in kansarme stadsbuurten. De openbare ruimte moet een ontmoetingsplek zijn voor jong en oud. Een plek waar we samen thuis kunnen zijn en ons met plezier in begeven – zeker voor de jongsten onder ons.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.