Kinderen en jongeren vinden makkelijk hun weg naar het internet, maar als ouder wil je er wel over waken dat dat veilig gebeurt. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Waar moet je op letten, en hoe pak je het respectvol aan? Op het Veilig Online-webinar over internet en privacy van kinderen gaven onze experts antwoord op uiteenlopende vragen. Onder meer deze 9.
1. Op welke leeftijd is een kind klaar voor het internet? Te jong is niet goed, maar je wilt ook vermijden dat hij niet mee is met de vriendjes en vriendinnetjes…
Dit is iets dat je als ouder best zelf bekijkt: wat vind jij oké? Mag jouw peuter al eens een spelletje spelen of een video bekijken op een tablet? Dan is dat oké. Begeleid je kind hier wel in: doe het samen, en hou een oogje in het zeil.
Vind je je kind nog te jong? Wil je dit in jouw gezin nog niet introduceren? Stel het dan nog even uit. Weet wel dat kinderen op verschillende plaatsen al vroeg in contact komen met digitale media, in de klas of bij vriendjes, bijvoorbeeld.
Het belangrijkste is dat je je kind niet zomaar ‘loslaat’ maar begeleidt in het gebruik van deze digitale tools. Zorg voor een open houding zodat je kind altijd bij jou terechtkan, zeker als er een probleem zou zijn.
LEES OOK > Digitale opvoeding: 6 dingen die ouders kunnen doen
2. Wat met schermtijd? Hoe lang mogen kinderen per dag op schermpjes kijken?
We spenderen met z’n allen meer en meer tijd online. Ook kinderen. Huiswerk maken, contact met vriendjes, spelletjes, video’s kijken… Heel veel gebeurt online.
Het is daarom moeilijk om een richtlijn te geven. Het is vooral belangrijk een goede balans te vinden tussen online en offline activiteiten.
Bij jonge kinderen kan je regels opleggen. Bij oudere kinderen spreek je best samen af wat, waar, wanneer en hoe lang er naar een scherm gekeken mag worden. Probeer een gulden middenweg te vinden tussen wat jij als ouder oké vindt en wat je kind wil.
Op Veilig Online komen in een filmpje experts aan het woord over schermtijd, en bij Medianest vind je een print die je kunt gebruiken om afspraken rond schermtijd samen in te kleuren.
LEES OOK > Schermtijd bij kleuters: wat is te veel?
3. Het internet blijft beneden: het is een mooi principe. Maar voor schoolwerk hebben ze hun laptop én internet nodig.
Als de laptop voor schoolwerk nodig is, dan kan dat op de slaapkamer. Maar ook hier maak je best goede afspraken over. Je kan bijvoorbeeld afspreken dat de smartphone beneden blijft wanneer het bedtijd is, en dat de laptop uit blijft.
4. Welke app laat mij het internetgebruik van mijn kind zien, behalve de surfgeschiedenis van de browser?
Online gedrag achter de rug van je kinderen controleren is geen goed idee. Respecteer ook op het internet hun privacy. Doe je dat niet, dan zorg je voor een vertrouwensbreuk. Wil je het online gedrag van je kind toch controleren, zeg dit dan vooraf.
Zorg vooral van jongs af aan voor een open houding naar je kinderen toe, en ga het gesprek aan. Vraag wat ze online tegenkwamen, met wie ze contact hadden, wat het leukste was… Zoals je ook vraagt naar hoe het op school of op een hobby is geweest.
Wil je toch een vriendenlijst op sociale media controleren? Doe dat dan samen.
Bij peuters en kleuters kan controle wel. Onder andere het besturingssysteem op je smartphone of je internetprovider bieden daar systemen voor aan.
5. In gesprek gaan met je kind, oké. Maar wat als de invloed van vrienden groter is?
Bij tieners is het soms moeilijker om in gesprek te gaan. Ze zijn wat eigenwijzer, en hechten veel belang aan hun vrienden. Het is normaal dat een tiener niet meer alles tegen jou komt vertellen of niet alles meer van jou wil aannemen.
Toch is het ook hier belangrijk om te blijven zorgen voor een open houding: zorg ervoor dat je tiener weet dat hij bij jou terecht kan, zeker in geval van nood of problemen.
LEES OOK > 7 gewoontes van elke mediawijze tiener
6. Ik ken zelf te weinig van social media en van de privacy-instellingen van bijvoorbeeld Windows en Google om mijn kind daarin te helpen. Hoe kan ik daar zelf meer over te weten komen?
Je hoeft zelf geen expert te zijn om je kind te begeleiden in kwesties rond internet en privacy. Maar een basis van hoe sociale media werken is natuurlijk wel interessant.
Je kunt bijvoorbeeld aan je kind vragen om uit te leggen hoe die sociale media juist werken. Vraag of je eens mag meekijken om zo de apps te leren kennen.
Voor concrete privacy-instellingen kan je de tutorials bekijken op Veilig Online. In de online module vind je ook heel wat filmpjes terug waarin zowel kinderen als ouders hun ervaringen delen.
7. Komen foto’s die je in een besloten WhatsApp-groepje stuurt op het internet terecht, waar ook buitenstaanders ze kunnen bemachtigen? En als je ze verwijdert, zijn ze dan ook echt helemaal weg?
De berichten en beelden die je verstuurt via WhatsApp zijn alleen te zien voor wie samen met jou in die bepaalde Whatsapp-groep zit. Ze kunnen dus niet via Google of andere zoekmachines gevonden worden.
Maar iedereen die in die groep zit, kan die beelden wel verder verspreiden, ook al is het een besloten groep.
Een foto die je in WhatsApp verwijdert, kan je verwijderen voor iedereen in die groep. Maar het kan natuurlijk ook al te laat zijn.
LEES OOK > Dieter Coppens over smartphonegebruik: ‘Sociale media leggen een enorme druk’
8. Onze pleegdochter is 17, en heeft thuis nooit leren omgaan met het internet. Ik zou willen dat ze haar socialmedia-accounts zoals Instagram en Tik Tok privé zet, wat nu niet het geval is. Hoe pak ik dat aan?
Je gaat het best in gesprek met je pleegdochter. Maak haar bewust van de mogelijke gevaren rond internet en privacy. Bespreek ook waarom je bezorgd bent. Ze is 17, en dus oud genoeg om dat te begrijpen. Geef ook aan dat ze met problemen of vragen bij jou terecht kan.
Bekijk samen de mogelijkheden bij de instellingen van de sociale media rond publieke en privé-accounts, bijvoorbeeld privé enkel voor naaste vrienden. Veel jongeren hebben zowel een publiek profiel als een privé-profiel, die naast elkaar bestaan. Je kan bekijken of dit een optie is voor haar.
9. Ik merk dat kinderen zich al op jonge leeftijd zeer bewust zijn van hun ‘marktwaarde’. Met selfies en een eigen YouTubekanaal kun je jezelf promoten, weten ze. Ik maak me daar zorgen over. De druk om jezelf te laten ‘zien’ is zo groot. Hoe kan je dat als ouder afremmen, die zucht naar imago en populariteit?
Kinderen en jongeren zijn zich inderdaad erg bewust van hun online identiteit.
Oudere kinderen maken soms ook privé-accounts aan, omdat ze zich bewust zijn hoe hoog de lat ligt voor bijvoorbeeld de foto’s die mensen online posten. Maar er wordt ook steeds vaker de draak gestoken met het “perfecte leven” dat mensen online presenteren.
Als ouder is het belangrijk om online ‘succes’ ook te nuanceren. Geef je kind mee dat je zelfwaarde niet enkel opbouwt door de likes die je krijgt. Als ouder speel je hier ook een heel belangrijke rol in. Jouw kind moet zijn eigenwaarde thuis kunnen vinden, door veel bevestiging te krijgen.
Zorg er ook voor dat er een goede balans is tussen online en offline activiteiten zoals sport, lezen, spelen… Geef als ouder ook zelf het goede voorbeeld door niet steeds online te willen zijn.
LEES OOK > Veilig Online valt in de prijzen: 5 redenen waarom dat volledig terecht is
Veilig Online is een initiatief van de Gezinsbond en Child Focus. Op de website vind je een pak info die je als ouder helpt om de online wereld te navigeren en je kinderen daarin te begeleiden. Je kunt de hele reeks webinars gratis herbekijken.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 08/02/2021, laatste update op: 12/06/2023Tags: digitale opvoeding, veilig online