Na het ontdekken van de hormoonverstorende stof PFOS in de Antwerpse gemeente Zwijndrecht dook deze stof en andere producten uit de PFAS-groep in heel Vlaanderen op. De PFAS-vervuiling zorgt voor heel wat ongerustheid. Steeds meer duiken dit soort verhalen – die mensen terecht ongerust maken – in de media op. Want is het nog veilig om eieren van kippen of zelfgekweekte groenten te eten als je in zo’n buurt woont?
PFAS in je buurt
In Zwijndrecht is een fabriek de oorzaak van de PFOS-vervuiling in de buurt. Stoffen uit de PFAS-groep worden vooral gebruikt om materialen, zoals textiel en tapijten water- en vetafstotend te maken. Maar tot 2010 zaten ze ook in blusschuim voor chemische en oliebranden. Oefenterreinen van de brandweer en sites waar ooit een grote brand was, kunnen daardoor ook verontreinigd zijn.
Vlaanderen maakte een kaart met alle risicozones. Stoffen uit de PFAS-familie breken niet vanzelf af in de natuur. Zitten ze in de grond of het grondwater, dan kan je ze bijvoorbeeld via zelf geteelde groenten binnenkrijgen. Maar ook indirect: scharrelende kippen pikken vervuiling mee op, waardoor stoffen als dioxines, PCB’s en PFAS in de eieren kunnen terechtkomen.
LEES OOK > De 10 belangrijkste bronnen van hormoonverstoorders
Woon je op een plek waarvan bekend is dat de bodem vervuild is, dan is het dus misschien niet veilig om eieren van eigen kippen te eten. Bij twijfel laat je je kippen in een afgesloten ren lopen, zonder contact met de eventueel vervuilde grond.
PFOS in je braadpan
Ook teflon in een antiaanbakpan is met poly- en perfluoralkylstoffen (zoals PFOS) bevestigd. Is je pan beschadigd, dan kan het eten dat je bereidt met die stoffen in aanraking komen.
Snij daarom nooit met metalen keukengerei in zo’n pan. Ook als de pan te warm wordt, kan de laag beschadigd raken. Speel je liever op veilig, kies dan voor een pan met een keramische antiaanbaklaag.
LEES OOK > Pannen met een antiaanbaklaag: een vergiftigd geschenk?
Actie gevraagd!
De groep van hormoonverstoorders is veel uitgebreider. De Gezinsbond vraagt dat politici en producenten zulke stoffen weren uit dagelijkse gebruiksvoorwerpen.
Europa werkt aan een regelgeving en besteedt in nationale gezondheidsactieplannen steeds meer aandacht aan hormoonverstoorders.
Wat kun je zelf doen?
In afwachting van zulke regelgeving is het aan de consument om waakzaam te blijven. Je huis goed verluchten, nieuwe kleren eerst eens wassen voor je ze draagt, … Daarmee kan je al veel voorkomen.
Weet je niet goed waar te beginnen? Neem dan een kijkje in ons dossier over hormoonverstoorders. Op de website Gezond uit eigen grond lees je meer over gezonde eigen kweek, en hoe je mogelijke vervuiling in je (moes)tuin kunt opsporen.
Dit artikel verscheen in juli 2021 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 12/07/2021, laatste update op: 14/03/2024