Resultaten enquête: zo beleven gezinnen de coronacrisis

De maatregelen om het coronavirus in te dijken hebben een grote impact op het gezinsleven. In samenwerking met onderzoeksexperts Indiville en Bpact vroegen we aan gezinnen hoe ze de coronacrisis beleven. Wat is de impact op gezinsrelaties, hoe houden ze contact met grootouders, hoe zit het met de combinatie werk en gezin en loopt het vlot met het schoolwerk?

We verspreidden de online vragenlijst tussen 26 maart en 31 maart. Op dat moment waren de strenge coronamaatregelen iets minder dan 2 weken van kracht.

Voor het scherm én buiten spelen

We legden de respondenten een reeks activiteiten voor en vroegen of hun kinderen deze meer of minder doen dan voor de coronacrisis.

Het is niet verrassend dat een grote groep meer tijd voor het scherm doorbrengt: 66% van de ouders zeggen dat hun kinderen meer tv kijken; 39% van de kinderen speelt meer computergames en 34% is meer bezig met de smartphone. Gamen en gsm’en gebeurt vooral door oudere kinderen.

Wel verrassend is dat een grote groep kinderen meer buiten speelt dan voor de crisis, en dat één op drie meer beweegt. Het mooie weer van de weken voor de bevraging zal daar zeker voor iets tussen zitten.

Jongere kinderen spelen vermoedelijk meer in de tuin of in een park. Oudere kinderen en studenten gaan joggen, fietsen of wandelen met een vriend of met hun lief omdat het de enige toegelaten vorm van fysiek contact is.

Thuis werken

Veel ouders hebben het lastig om werk en gezin te combineren in de coronacrisis. Terwijl thuis werken in gewone tijden de combinatie van werk en gezin kan verlichten, is dat vandaag vaak niet het geval.

Wie thuis werkt en kinderen heeft moet ook zorgen voor die kinderen: spelen, eten geven, structuur bieden, begeleiden bij huiswerk, hen motiveren om uit bed te komen, troosten als ze het moeilijk hebben… Een heel andere realiteit dan thuis werken wanneer de kinderen naar de opvang of naar school zijn.

Gelukkig kan bijna de helft van de ouders rekenen op de kinderen om mee te helpen bij huishoudelijke taken.

LEES OOK > Klusjes voor kinderen van 6 tot 12 jaar

Ook het schoolwerk geeft heel wat ouders kopzorgen. Velen maken zich zorgen over leerachterstand en examens, en heel wat kinderen hebben thuis geen optimale leeromgeving. Over de inzet van de kinderen zijn de resultaten verdeeld: een derde doet meer, een derde doet even veel en een derde doet minder dan voor de coronacrisis.

Hobby’s on hold

Hobby’s spelen een belangrijke rol in het leven van kinderen. Voor ouders is het vaak een hele klus om het vervoer naar de hobby’s te regelen. Dat valt nu allemaal weg. Net zoals de scholen zijn ook de sportclubs, muziekscholen en academies gesloten.

LEES OOK > Hoe ik door corona in een compleet uit de hand gelopen lenteschoonmaak terechtkwam

We vroegen ons af in hoeverre kinderen die hobby’s thuis verder zetten, al dan niet met begeleiding van hun club. Uit de resultaten blijkt dat ze voor de meerderheid van de kinderen stil liggen (59%) of op een laag pitje doorgaan (23%).

Slechts 4% van de ouders zegt dat (één van) hun kinderen nog intensief met hun hobby bezig zijn. Zij blijven bijvoorbeeld dagelijks hun muziekinstrument oefenen of krijgen online opdrachten van hun coach.

Contact met de grootouders

Uit onze eerdere grootouderonderzoeken weten we dat grootouders een belangrijke rol spelen in het leven van hun kleinkinderen. Ze ondersteunen jonge ouders bij de combinatie van werk en gezin, ze organiseren familiefeesten en brengen zo de generaties samen rond de tafel, ze zijn een luisterend oor voor hun tienerkleinkinderen …

Door de coronacrisis valt hun rol in de opvang grotendeel weg. Familiefeesten kunnen niet meer doorgaan, contact houden moet op een andere manier.

Twee derde van de ouders zegt dat hun kinderen sinds de lock-down contact gehad hebben met hun grootouders. Hoe jonger de respondenten, hoe vaker er contact is met de grootouders.

Contact op afstand tussen grootouders en kleinkinderen verloopt via sociale media en ook de telefoon. Opvallend is dat er bij 40% nog contacten in levende lijve plaats vonden, maar dan wel met de nodige afstand.

In de leeftijdsgroep 25-34 jaar heeft 17% nog in levende lijve contact gehad. Vermoedelijk gaat het hier om jonge grootouders die mogelijk nog opvang voorzien van hun kleinkinderen.

MEER INFO > Kan ik als grootouder mijn kleinkind(eren) nog opvangen?

Gezinsrelaties

De overgrote meerderheid van de ouders heeft de indruk dat de kinderen hun vrienden missen. Het lijkt erop dat dit gemis aan sociale contacten deels wordt opgevangen binnen het gezin: 65 % doet meer activiteiten met het gezin.

Een meerderheid van de ouders vind het niet moeilijk om de coronaregels te laten naleven. In de leeftijdsgroep 25-34 is het wel een grotere uitdaging. Meer dan een op de vier jonge ouders heeft het moeilijk om de kinderen aan de regels te houden.

Bezorgd

Veel respondenten maken zich zorgen over de gezondheid van hun familie (zeker over de grootouders) en er is ook angst om zelf ziek te worden of om anderen te besmetten. Ook de onzekerheid over de impact van de crisis en de duur van de maatregelen valt veel gezinnen zwaar.

De enquête werd afgenomen twee weken na de start van de strenge maatregelen, maar toch zijn er al verwijzingen naar de lange termijn. Wat met de zomervakantie bijvoorbeeld? Of de examens op het einde van het schooljaar?

Er is onzekerheid over werk en over school, maar ook over het gezinsinkomen. Hier en daar lezen we over spanningen in het gezin. We zien ook dat gezinnen die het om allerlei redenen voor de coronacrisis reeds moeilijk hadden, het nu extra zwaar hebben.

Over de enquête

In totaal hebben 2355 mensen de vragenlijst ingevuld. De gemiddelde respondent is vrouw (87%), hoger geschoold (80%) en heeft thuiswonende kinderen (88%). Ongeveer de helft van de gezinnen met kinderen heeft 2 kinderen, 20% heeft 1 kind, 24% heeft 3 kinderen en 7% heeft meer kinderen. In bijna alle gezinnen met thuiswonende kinderen zijn er nog grootouders in leven. De meerderheid van de respondenten werken als bediende (41%) of als ambtenaar (34%); 7% is zelfstandige en 4% is arbeider.

Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten.

Tags: gezinsleven