Elke dag was hij als truckchauffeur onderweg en heel wat jaren werkte zij in de horeca. Maar sinds ze allebei te maken kregen met een ernstige ziekte, hebben Juliana Doeve (46) en John Van Gemeren (50) hun leven helemaal omgegooid. ‘Je leeft maar één keer en na Johns hersenberoerte zei ik: “Doe nu toch wat je graag doet!”‘ Bijna vier jaar geleden opende dit Nederlandse koppel in het Kempense Ravels, vlak bij de Nederlandse grens, de allereerste sociale autogarage. Een uniek concept om vervoersarmoede in deze landelijke streek tegen te gaan.
John: ‘Ik ben opgegroeid tussen de auto’s, want zowel mijn grootvader als mijn vader waren autohandelaars. Als kleine jongen deed ik niets liever dan na school naar de werkplaats van mijn vader rennen om daar te kijken of te helpen met sleutelen. Die passie voor auto’s is gebleven. Ik ben mecanicien van opleiding en oefende die job ook uit. Maar uiteindelijk belandde ik in de transportsector. Ik reed met een vrachtwagen door Nederland en België om goederen te laden en lossen.’
‘John is afkomstig uit Nederlands-Limburg en woont al tien jaar in België’, vertelt Juliana. ‘Als “Zeeuws meisje” ben ik bij hem komen inwonen. We vormen nu een nieuw samengesteld gezin met vijf kinderen, die intussen allemaal volwassen zijn.
Toen we elkaar leerden kennen, werkten we allebei nog voor een werkgever. Maar sindsdien is er veel veranderd. Ik kreeg kanker en vecht vandaag nog altijd tegen die ziekte. Helaas kan ik mijn job in de horeca niet meer uitoefenen. Gelukkig heb ik wel nog de energie om het administratieve werk voor onze garage te doen.’
Weinig openbaar vervoer
Hun eigen verhaal van ernstig ziek worden en daardoor terugvallen op een ziekte-uitkering brengt Juliana en John ertoe om niet zomaar een garage te gaan runnen. Op een industrieterrein in Weelde, een deelgemeente van Ravels, vinden ze een betaalbare locatie om in 2018 van start te gaan met wat ze zelf omschrijven als een ‘sociale autogarage’. AutoFirst Kempen Auto’s richt zich uitdrukkelijk tot de minder bemiddelde Kempenaar die het geld niet heeft om zijn auto goed te onderhouden.
‘We zitten hier in een landelijke streek waar je nauwelijks goed openbaar vervoer hebt. Zeker als je buitenshuis werkt – sommige mensen ook in ploegensystemen –, heb je hier onvermijdelijk een auto nodig. Maar iemand die het financieel moeilijk heeft, kan door de hoge facturen van onderhoud en/of reparatie niet terecht in een gewone garage’, zegt John daarover.
‘Het merendeel van onze klanten staat onder budgetbeheer of kreeg een bewindvoerder toegewezen’, knikt Juliana. ‘Maar het gaat evengoed over ouderen die met een klein pensioen moeten rondkomen. Dat zijn allemaal mensen die hun auto niet kunnen missen voor hun verplaatsingen. Onvoorstelbaar hoeveel verborgen armoede er in deze streek is en hoeveel Kempenaren noodgedwongen bij de voedselbank aankloppen.
Zo groeide het idee om in onze garage te werken met een hulpplan voor onderhoud of reparatie tegen een sociaal tarief. Daarvoor werken we samen met OCMW’s en bewindvoerders in en buiten de Kempen. Mijn voornaamste taak bestaat erin te luisteren naar het persoonlijke verhaal van onze klanten, tenminste als ze openstaan voor een babbel.’
Sociale autogarage
John: ‘In het begin heb ik de garage nog even gecombineerd met mijn werk als vrachtwagenchauffeur, maar dat viel niet vol te houden. Na mijn beroerte werd op de snelwegen rijden vooral mentaal veel te stresserend. Bovendien zagen we het aantal klanten toenemen, ook van elders in Vlaanderen. Daardoor ben ik vrij snel al mijn energie in de garage gaan stoppen. Nu beslis ik zelf wanneer ik mijn noodzakelijke rustpauzes neem en daar voel me goed bij. Want mijn gezondheid gaat uiteindelijk nog altijd voor.’
‘Door wat we zelf meemaakten en nog meemaken, beseffen we goed wat het betekent om veel dingen te moeten laten die je tevoren wel kon doen’, zegt Juliana. ‘Sommige mensen gaan op zo’n moment ook beknibbelen op zaken als de kosten voor hun auto… Daardoor komt niet alleen hun eigen veiligheid, maar ook die van de andere weggebruikers in het gedrang.
Ik vond dus dat we niet anders konden dan onze garage een sociale invulling te geven, al is het daardoor voor ons echt geen vetpot. We werken niet met minderwaardige producten en krijgen ook geen korting van leveranciers. We beperken gewoon onze eigen winstmarge.’
Veilige kilometers
‘Elke klant komt hier alleen maar langs na een afspraak’, gaat John verder. ‘Dat zorgt voor een sfeer van vertrouwen, want we bekijken dan samen wat er aan de auto moet gebeuren. Wat het dringendst is, pak ik het eerst aan. Wat kan wachten, is voor later. Het voornaamste is dat de chauffeur van hier kan vertrekken voor zijn volgende “veilige kilometers”, maar er tegelijk in slaagt om – al dan niet met een afbetaling – zijn factuur te betalen. Wat iemand bij ons betaalt, is een fractie van wat een auto voor de meeste mensen elke maand kost.’
‘”Mijn auto, mijn vrijheid” ervaren onze klanten meer dan ooit. Die auto is voor hen een belangrijk deel van hun sociaal leven en vaak ook ontzettend belangrijk om aan het werk te blijven’, sluit Juliana af. ‘Die boodschap geef ik trouwens ook mee via het project Veerkrachtige dorpen, waar ik de stem van de ondernemers in deze streek laat horen.’
LEES OOK > Jong gezin zonder auto: ‘Wij kijken naar de troeven van de buurt’
Foto’s: Kristof Ghyselinck
Dit artikel verscheen in oktober 2022 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 14/10/2022Tags: armoede