Een moeder zien we vandaag maar al te vaak als iemand die haar kinderen altijd, overal en onvoorwaardelijk graag ziet. Maar dat is niet altijd zo. Diane Broeckhoven kan erover meespreken. De Bond-redactrice Kirstin Vanlierde ging haar interviewen. “Het is een diepverborgen leed, een taboe bijna. Met verdriet dat blijft nazinderen.”
Moeilijke relatie met je moeder? Broeckhoven beschreef de moeilijke relatie met haar moeder in haar boek Wat voorafging. Een boek waarvan ze al twintig jaar wist dat ze het zou schrijven, maar wat pas kon toen haar moeder overleden was.
In een soort naïviteit en grote hoop dacht ik ook: het gaat nog veranderen.
-Diane Broeckhoven
“Dit boek gaat over mij”
Blijkt dat ze niet de enige is met een moeilijke relatie met haar moeder. “Ik heb een dik pak uitgeprinte e-mails liggen van wildvreemde mensen die de moeite hebben genomen om mij te zoeken via mijn website en mij vervolgens te schrijven”, vertelt de schrijfster (71).
“De meest voorkomende zin in al die verhalen is: ‘Het lijkt wel alsof dit boek over mij gaat.’”
“Het is onwaarschijnlijk hoeveel vrouwen van mijn generatie, pakweg tussen 45 en 75 jaar, vertellen over een moeder die hen nooit heeft willen zien, hen altijd heeft afgewezen, waarbij er ook heel dikwijls zonen waren die wél de god waren… De emotionele chantage, mishandeling bijna…”
“Is dat een tijdsbeeld? Het is in ieder geval heel erg. Een diep verborgen leed, misschien zelfs wel een taboe.”
Spijt
“En het verdriet blijft nazinderen, ook als de moeder ondertussen overleden is. ‘Ik zou haar iets aangedaan hebben,’ schrijven mensen, ‘maar nu heb ik er zo’n vreselijke spijt van dat we het niet hebben kunnen uitspreken…’
De generatie van mijn ouders heeft niet geleerd om te praten over wat er in hen omging. Zelfs mijn generatie heeft dat niet geleerd.
Ook ik heb er nog altijd spijt van dat ik mijn moeder niet stevig bij haar handen heb gepakt, in de ogen heb gekeken en gezegd: ‘Mama, ik zie jou graag. Snap je nu wat ik daarmee wil zeggen?’ Ik heb het niet gedurfd, want ik had waarschijnlijk een draai rond mijn oren gekregen.”
Blijven behagen
Samen met haar broer en zus zorgde Diane zo’n vijftien jaar voor haar razende, diep ongelukkige moeder, die bij momenten tiranniek uit de hoek kon komen. “Achteraf hebben wij ons afgevraagd hoe we dat hebben volgehouden.”
Zoals zoveel kinderen die een pijnlijke, verstoorde relatie kennen met een ouder, bleef Diane Broeckhoven ernaar streven iets goeds te doen voor haar moeder, een compliment te krijgen.
“Tot de allerlaatste minuut heb ik geprobeerd haar te behagen. Tevergeefs.”
-Diane Broeckhoven
Diane en haar mama leken eigenlijk ook op elkaar, leerde de schrijfster tijdens het uitwerken van het boek. “Ze was zelf een gevoelige en vrijgevochten vrouw, maar kon het niet uiten. Ze kwijnde weg in het landelijke Boechout.”
“Ik heb altijd aangevoeld dat er onder die harde buitenlaag van haar eigenlijk een gevoelig en diep ongelukkig mens zat. In een soort naïviteit en grote hoop dacht ik ook: het gaat nog veranderen. Er komt een dag waarop mijn moeder zegt: ‘Diane, eigenlijk hou ik toch wel verschrikkelijk veel van jou. Ik heb het fout aangepakt en verkeerd uitgedrukt, maar eigenlijk was alles wat voorafging om te lachen.’
Dan zouden de violen aanzwellen en zou een engel haar komen halen… (lacht) Maar het is helaas niet zo gegaan.”
Moeder-dochterrelatie
“Ik denk dat de relatie tussen moeders en dochters een van de meest gecompliceerde relaties is die er bestaat. Als de moeder in de spiegel kijkt, ziet ze haar dochter en als de dochter in de spiegel kijkt, ziet ze haar moeder. En meestal ben je niet blij met wat je daar ziet. Dat is iets waar we ons bewust van moeten zijn, en waarmee we moeten leren leven.”
“Ik heb het boek niet met dat opzet geschreven, maar ik hoop wel dat het dochters en moeders helpt om beter met elkaar te communiceren. Ik denk dat we beter onze liefde met elkaar moeten leren delen, maar ook onze pijn.”
Hoop voor de toekomst
“Ik ben wel hoopvol voor de volgende generaties. Ik heb twee kleindochters van vijftien en twaalf, en dat zijn heel bewuste jonge meisjes die opkomen voor wat ze wel of niet willen. In de aanvaringen die mijn kleindochter van vijftien nu krijgt met haar moeder, zie ik een openheid van beide kanten. Ze durven allebei hun fouten toegeven.”
Dit artikel is een bewerking van een langer interview dat verscheen in De Bond van 23 juni 2017. De Bond is de gratis gezinskrant voor leden van de Gezinsbond.
Wist je dat je als lid van De Gezinsbond kan genieten van tal van voordelen? Klik hier.
Gepubliceerd op: 05/07/2017, laatste update op: 01/06/2018
Tags: diane broeckhoven, kirstin vanlierde, mama zijn, moeder en dochter, moeder en dochter-relatie, moeder zijn, relatie met moeder, relatie tussen moeder en dochter