Al ruim acht jaar begeleidt Anja Pairoux als plusouderconsulent nieuw samengestelde gezinnen. 'Deze gezinnen gaan gebukt onder grote druk 'want deze keer mag het niet meer mislukken'. Druk die vaak bij de nieuwe partner terecht komt. Twee op drie nieuw-samengestelde gezinnen gaan dan ook binnen de drie jaar weer uit elkaar.'
Een nieuwe relatie na een scheiding heeft zo zijn uitdagingen. Pijn, schaamte, falen, schuld: die gevoelens worden meegesleept vanuit de scheiding en verzwaren de relatie. Hoge verwachtingen en de moeilijke positie van een nieuwe plusouder zorgen dat de relatie bij veel nieuw samengestelde gezinnen geen stand houdt.
Te snel
‘Idealiter zou men na een relatiebreuk een voldoende lange pauze moeten inlassen’, vindt Anja Pairoux, plusouderconsulent bij Pareto Group. ‘Maar meestal stapt men te vlug in een nieuwe relatie. Vooral heteromannen plaatsen sneller een ‘mama-vacature’ voor hun kinderen. Maar de plusmoeder kan die moederrol niet zomaar overnemen.’
Om de nieuwe relatie na een scheiding alle kans te geven, helpt het om te weten waar je vorige relatie(s) op is vastgelopen. ‘Bij sommigen begint het pas na een aantal mislukte relaties te dagen dat er een bepaald patroon zit in dat falen. Dan beginnen ze te snappen dat het niet alleen aan die ander ligt. Dat maakt dat de verantwoordelijkheid tot slagen niet meer enkel bij de nieuwe partner en hun relatie met de kinderen ligt’, stelt Pairoux vast.
Niet meer hetzelfde
‘Gescheiden mama’s of papa’s die in een nieuwe relatie terechtkomen, beseffen onvoldoende dat ze hun kinderen niet meer opvoeden zoals voordien. Ze zitten dikwijls nog in een verwerkingsproces. Dat maakt dat ze handelen vanuit gevoelens van schuld en falen omdat ze hun kind(eren) niet hebben kunnen bieden wat ze voor ogen hadden.
Jonge kinderen hebben structuur nodig in hun leven, maar juist door die pijn staan hun ouders niet meer in hun kracht als vader of moeder.’
Tussen drie vuren
En dan zijn er nog de plusouders, die hun positie nog moeten vinden. Ze hebben de ondankbare taak tussen drie vuren te zitten: de ex, die niet wil dat zijn of haar rol wordt overgenomen; de partner, die zijn ex niet in het harnas wil jagen én de kinderen, die niet willen dat de spanningen met en tussen hun ouders nog worden opgedreven.
‘Plusmama’s in heterorelaties komen het vaakst hulp zoeken, omdat zij het meest belast worden in hun nieuwe relationele leefomgeving. Hun nieuwe partner denkt doorgaans dat zij de moederrol voor zijn kinderen probleemloos kan overnemen. Daarbij vergeet de vader dat zijn kinderen in eerste plaats voor hem komen en niet voor de plusmama. Als kinderen zich verzetten tegen de plusmama is dit vaak vanuit een onbewuste roep om aandacht van hun eigen papa.’
Niet vrijuit spreken
Maar ook de plusmama zelf wil niet zomaar de rol van de moeder in huis invullen. ‘Als ik hen vraag of ze echt wel willen zorgen voor die kinderen, dan is het eerlijke antwoord meestal neen’, vertelt Anja Pairoux. Tegelijk wordt er vanuit de omgeving verwacht dat ze dat juist wél doet. Ze koos toch voor een man mét kinderen!? Ze wist toch waar ze aan begon!?
‘Iedereen staat klaar om elke negatieve opmerking over de stiefkinderen uit te vergroten. Van een moeder wordt het aanvaard dat ze het weleens moeilijk heeft met het gedrag van haar eigen kinderen en dat ze zegt dat ze soms haar kinderen wel eens ‘achter het behang’ zou willen plakken. Maar zoiets zeggen over je stiefzoon of stiefdochter is gewoon not done. Plusmoeders kunnen niet vrijuit spreken over hun stiefkinderen.
Daarom geef ik die plusouders de kans om zich uit te spreken over wat ze écht voelen. Het uitspreken van negatieve gevoelens schept doorgaans de ruimte om tot een betere relatie te komen, zowel met de partner als met de stiefkinderen.’
LEES OOK > De relatie tussen plusouder en pluskinderen heeft zijn eigen vorm
Andere verwachtingen
De slaagkans van nieuw samengestelde gezinnen vergroot ook als de verwachtingen worden bijgesteld. De lat mag lager, het hoeft niet perfect, en vergelijken is uit den boze. ‘Je moet aanvaarden dat je nooit meer een klassiek gezin zal vormen. Pas dan is er kans op slagen en openen er zich nieuwe mogelijkheden zowel voor de ouders als de kinderen’, aldus Pairoux.
‘Ik durf beweren dat een nieuw samengesteld gezin ook een geschenk kan zijn, maar dan moet je willen leren uit die nieuwe ervaringen. Uiteindelijk primeert het gezond verstand in dit alles.’
Gepubliceerd op: 14/12/2018, laatste update op: 16/08/2023
Wat is een plusouderconsulent? ‘Een plusouderconsulent is een coach en bemiddelaar, maar geen psychotherapeut. Een psychotherapeut is als een kompas voor iemand die het noorden is kwijt geraakt. Ik werk eerder als een GPS, mijn werk helpt om een doel te bereiken. Samen met de plusouders bepalen we een bestemming, ik geef de richting aan maar de mensen moeten wel zelf de weg afleggen.’
Een begeleiding voor plusouders duurt gemiddeld een zestal maanden met ongeveer tien sessies. Soms enkel voor de plusouder, soms ook een of meerdere sessies met de nieuwe partner of grootouders.
Anja Pairoux is zelf plusmama, plusouderconsulent bij bemiddelaarsgroep Pareto Group en auteur van het boek ‘Je wist waar je aan begon: in 7 stappen naar een gelukkiger samengesteld gezin’.
Informatie over coaching van plusouders vind je op www.plusouderconsulenten.be. Leden van de Gezinsbond kunnen met korting deelnemen aan relatiebemiddeling of familiale bemiddeling bij scheiding. Meer informatie vind je hier.
