Voortdurend in contact zijn met anderen en bereikbaar voor je netwerk. Zo gaat het er vandaag ook in heel wat gezinnen aan toe. Maar intussen wordt de kloof tussen wie wel en niet mee is op de digitale snelweg almaar groter. Veel jongeren groeien op als digital natives, terwijl hun (groot)ouders misschien nauwelijks weten wat die tieners zoal op het internet uitspoken.
Bij een bevraging in opdracht van de Gezinsbond uit 2017 blijkt dat 22 procent van de Belgen niet mee is met de digitale evolutie. Maar de wereld verandert snel en digitale vaardigheden zijn steeds meer nodig om mee te kunnen in onze samenleving. De Gezinsbond wil dan ook dat de digitale kloof wordt gedicht.
De Europese Unie is daarbij een belangrijke speler. De EU heeft in elk van haar lidstaten een ‘digital champion’ aangesteld. Die ‘digital champion’ is het aanspreekpunt om de Digitale Agenda van Europa mee uit te rollen. “We mogen vooral het zonlicht niet gaan ontkennen, want de digitale evolutie is voor ieder van ons onvermijdelijk”, zegt Saskia Van Uffelen, die sinds 2012 die rol vervult voor België en momenteel CEO is bij het Zweedse IT-technologiebedrijf Ericsson.
Veilig online
Wat moeten wij ons voorstellen bij een ‘digital champion’?
“Mijn Europese collega’s en ik hebben als taak om de burgers bewust te maken van onze digitale leefwereld. Ik zie het als mijn maatschappelijk engagement om instrumenten te ontwikkelen waardoor iedereen in ons land de kans krijgt digitaal vaardiger te worden.
Toch lijkt het mij niet zinvol om op dat terrein nog nieuwe projecten te lanceren, want er zijn al veel goede initiatieven. Als vormingsprogramma voor ouders over het gebruik van nieuwe media is ‘Veilig online’ van jullie organisatie daar een mooi voorbeeld van. Wel probeer ik zowel lokale als internationale netwerken met elkaar te verbinden, waardoor we samen sterker staan.”
Vandaag zijn er op heel wat terreinen digitale uitdagingen. Waar heb je de voorbije zes vooral het accent op gelegd?
“We stelden ons tot doel om die bewustmaking op drie vlakken vorm te geven: de digitalisering van het onderwijs, het bevorderen van e-commerce samen met de veiligheid van het internet, en de focus op digitale vaardigheden van mensen.”
Digitaal ondernemerschap
‘Iedereen digitaal vaardig’ is een mooie ambitie, maar intussen zien we de kloof toenemen tussen wie wel en niet mee is.
“We moeten zeker een vangnet hebben voor wie niet beschikt over de nodige competenties of financiële middelen. Maar het heeft geen zin om het oude vangnet in stand te houden, terwijl je al je energie nodig hebt voor iets nieuws.
Twee jaar geleden heb ik al bij de federale overheid (Alexander De Croo is de minister van Digitale Agenda, red. ) de sociale uitsluiting van sommige mensen binnen de digitale wereld aangekaart. En ik weet dat het kenniscentrum Mediawijs daar in Vlaanderen mooie dingen rond doet, maar mijn opdracht is federaal. Vandaar dat ik geen specifieke initiatieven binnen een regionale bevoegdheid als onderwijs kan nemen, terwijl dat nu net dé plek is om rond die digitale vaardigheden te werken.
Door jongeren te trainen met de juiste competenties houden we ze niet alleen van straat, maar hebben ze later ook meer kansen op de arbeidsmarkt. Daarom ondersteun ik bestaande projecten zoals MolenGeek in Molenbeek. Dat initiatief brengt kwetsbare jongeren in contact met digitaal ondernemerschap en wil hen zo een positief perspectief aanreiken. Maar het kan evengoed gaan over een actie aan de Sint-Pietersvliet in Antwerpen of in een woonzorgcentrum in Gerpinnes bij Charleroi. Vorig jaar hebben we op die manier onze steun verleend aan eenenveertig projecten dankzij middelen van de Koning Boudewijnstichting.”
Ook de Gezinsbond onderschrijft zulke digitale projecten volmondig. Tegelijk is het zeer belangrijk om zorg te dragen voor wie (nog) niet mee kan met de digitale samenleving. Zo lang er dus geen alternatief is, blijft het oude (niet-digitale) vangnet noodzakelijk. Lees hier ons volledige standpunt over digitale vaardigheden.
Hulpeloos op de werkvloer
Je noemde ook de digitalisering van onderwijs als een belangrijk speerpunt, hoewel je er zelf geen impact op hebt. Welke digitale stappen moet de onderwijswereld nog zetten?
“Als een school bijvoorbeeld met de ouders communiceert, doet ze dat vandaag doorgaans via een online platform als Smartschool. Gaan we dan briefjes blijven meegeven aan de groep ouders die nu onvoldoende digitaal vaardig is? Dat is eigenlijk niet haalbaar. Vandaar het belang van projecten om kwetsbare gezinnen ook mee te krijgen met dat ‘geconnecteerd onderwijs’.
Maar wat mij het meest bezorgd maakt, is dat jonge mensen steeds hulpelozer de werkvloer opgejaagd worden. Sommige universitaire opleidingen zijn op twintig jaar tijd nauwelijks veranderd. De wereld waarin die afgestudeerden morgen terechtkomen, is dat wel. Het gros van de werkzoekenden riskeert daardoor geen job te vinden als ze de verkeerde competenties hebben.
Je kunt nog zo veel je kop in het zand steken, maar de digitale veranderingen gebeuren toch. En vandaag evolueert alles razendsnel. Tegelijk moeten we er ons van bewust zijn dat het gemiddeld drie tot vijf jaar duurt eer je in de hoofden van mensen een verandering tot stand gebracht hebt.”
LEES OOK: Wat jouw gemeente kan doen voor digitale en financiële ondersteuning
MEER INFO
Op MediaNest, een website voor ouders over mediaopvoeding, kom je meer te weten over een breed palet aan mediawijze thema’s.
Met het vormingsprogramma ‘Veilig Online’ dragen we ertoe bij om gezinnen meer vertrouwd te maken met de digitale wereld. Dit programma is recent door de Europese Commissie opgenomen als een van de goede praktijkvoorbeelden rond mediawijsheid.
Dit artikel is een bewerking van een interview uit De Bond van mei 2018. De Bond is het gratis ledenmagazine dat maandelijks bij leden in de bus valt. Wil je ook lid worden? Lees hier over de vele voordelen.
Gepubliceerd op: 23/05/2018, laatste update op: 27/02/2019Tags: digitale opvoeding, mediawijsheid