Boeken zijn niet weg te denken uit het leven van Tom De Cock. Op zijn twaalfde was hij door zowat alle jeugdboeken heen, op zestien schreef hij zijn eerste roman en vandaag boekt hij succes met de straffe Lily-saga. Een gesprek over de ongelooflijke kracht van taal en de leesgewoontes in zijn gezin.
Kartonnen dozen
Tom De Cock: ‘Mijn papa was een boekenfreak, hij heeft mijn zus en mij leren lezen nog voor we naar het eerste leerjaar gingen. Op mijn twaalfde was ik door alle jeugdboeken heen en begon ik te lezen wat hij las. Ik had de grote chance dat wij leuke, spannende boeken in huis hadden en niet van die zware oeuvres waarvan je huilend in een hoekje kruipt. Later, door te gaan studeren, heb ik ook de klassiekers leren kennen.
Naast liefde voor boeken heb ik van mijn vader het vermogen meegekregen om te fantaseren. Als hij even tijd had, speelde hij met ons mee en creëerden we met simpele kartonnen dozen en wat stiften hele steden. (glimlacht) Het is dus geen wonder dat ik vandaag jeugdboeken schrijf en zotte dingen verzin.’
Praten is potgrond
‘Als ik in middelbare scholen ga spreken over mijn jeugdboeken, hou ik op het einde altijd een pleidooi. Ik zeg dan dat ik snap dat ze op hun veertien niet veel zin hebben om boeken te lezen, maar tegelijk vraag ik hen om boeken op zijn minst normaal te vinden. Zelfs al willen ze voetballer worden, dan nog kunnen ze lezen; er zullen vast wel toffe boeken bestaan over voetbaltactiek. (glimlacht) Die kunnen ze dan lezen naast hun zwembad of op hun jacht, wanneer ze het gemaakt hebben als profspeler.
‘Gewoon het feit dat ik hier ter plekke iets kan bedenken, dat opschrijf, en jij leest dat en mijn bedenksels spelen zich in jouw hoofd af. Dat is toch pure magie!’
Er zijn boeken voor iedereen en vooral: boeken zijn taal, en taal is het enige wapen dat je echt mag gebruiken. Hitler was geen grote stoere vechter hé, hij was het gepeste jongetje dat het goed kon uitleggen. In zijn geval met alle vreselijke gevolgen van dien. Gelukkig waren en zijn er ook àndere voorbeelden van talige mensen: Martin Luther King, Ghandi, Obama…
Talig zijn zorgt ervoor dat je je kunt uitdrukken en dat je later niet op je vrouw gaat slaan: wanneer ik die zin uitspreek voor een groep leerlingen, zie ik hen allemaal schrikken. Maar als we daarover in gesprek gaan en ik geef voorbeelden, snappen ze wat ik bedoel. In het gezin waar ik opgroeide werd ontzettend veel gepraat, het was echt de basis van alles. Praten was onze potgrond.’
LEES OOK > Barbara De Munnynck wakkert het leesvuur aan met haar geschiedenis van de wereld
Pure magie
Je schrijft jeugdboeken en je geniet daar overduidelijk van. Wat vind je er zo geweldig aan?
‘Gewoon het feit dat ik hier ter plekke iets kan bedenken, dat ik dat opschrijf en dan doorschuif naar jou. Jij leest dat en mijn bedenksels beginnen zich in jouw hoofd af te spelen, met heel wat andere accenten of nuances. Dat is toch pure, echte magie, één van de dingen die ons van de dieren onderscheidt!
En ook een extreem machtig wapen, zoals ik net al zei. Want ik kan op die manier dus allerlei ideeën bij jou inplanten of emoties triggeren. Zowel walging en afkeer als verdriet en blijdschap. En dat heb ik al heel jong ontdekt door veel te lezen. Ik wou niets liever dan dat zelf ook proberen en zo ben ik voor de schoolkrant beginnen schrijven.
Daarnaast speelde ik ook mee met het schooltoneel en in het laatste jaar heb ik het stuk zelfs mogen schrijven en regisseren. Allemaal supertoffe kansen die ik met mijn twee handen gegrepen heb. Ook thuis zat ik vaak verhalen te schrijven, wat moest ik anders doen terwijl mijn weinige vrienden buiten liepen te voetballen?’
Jasmijn
Heb je de liefde voor boeken al kunnen doorgeven aan je dochter Jasmijn?
‘Mijn man Maarten en ikzelf waren allebei nerdy jongetjes die dagenlang op hun kamer zaten te lezen en helemaal opgingen in een fantasiewereld, en nu hebben we een sportieve en lenige dochter die maar matig geïnteresseerd is in boeken. Ze kan wel enthousiast zijn over een boek, maar ze is zeker geen boekenwurm.’
Proberen jullie het lezen op een of andere manier te stimuleren?
Boeken zijn hier alleszins heel erg aanwezig. Jasmijn heeft een eigen boekenkast in haar kamer en ons pleegzoontje B. heeft in de living een kastje vol boekjes dat hij elke dag heel enthousiast leeghaalt. Ik hoor dan hoe hij voorleest aan zichzelf, enorm schattig is dat. Dus ja, wij bieden boeken aan, maar we zullen nooit zeggen: “En nu moet je een uur lezen.” Het wordt gelukkig wel goed gestimuleerd op school en ik zie echt dat het effect heeft.
Deze week is Jasmijn trouwens begonnen in een héél speciaal boek. (Tegen Jasmijn) Vertel eens aan Sarah over welk boek ik het heb? Weet je het niet? Oei, het heeft niet veel indruk gemaakt… Ze is deze week beginnen lezen in Lilly, een van de jeugdboeken die ik geschreven heb. Ik vond dat echt een bijzonder moment, maar zij is blijkbaar iets minder enthousiast.’ (lacht)
Engelstalige sci-fi
Lezen jullie soms ook voor?
‘Zeker, elke avond zelfs! Dat doen we al sinds Jasmijn nog een baby was, en met B. doen we dat nu ook. Ook al snapten die daar de eerste maanden niets van, toch lazen we voor. En wanneer het licht uit is, verzinnen we zelf nog wat verhaaltjes.
Ikzelf lees bijna uitsluitend Engelstalige sciencefiction en ik doe dat op mijn telefoon. Als Jasmijn zich na de verhaaltjes omdraait om te slapen, lees ik nog wat voor uit het boek waarin ik bezig ben, maar zo monotoon mogelijk. (glimlacht) Al sinds ze een baby is valt ze daarvan in slaap. Het heeft alleen maar voordelen: het kan zijn dat er iets van dat Engels blijft hangen bij haar én intussen kan ik rustig mijn boek lezen!’
LEES OOK > Papa en radiomaker Tom De Cock: ’Kinderen opvoeden is vaak pure improvisatie’
Foto’s: Kristof Ghyselinck
De Gezinsbond is partner van het Leesoffensief, dat zo veel mogelijk Vlamingen wil mobiliseren om te lezen, voor te lezen of samen te lezen.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 20/09/2024