Kan je niets wegdoen? Puilen kleerkasten en speelgoedrekken uit? Heb je een zolder en kasten vol herinneringen aan toen de kinderen klein waren, aan je eigen kindertijd en (groot)ouders? Bij Nele Colle was het ook zo, tot drie jaar geleden. Toen begon ze op te ruimen. Eerst haar kasten, en vervolgens ook haar gedachten en bezigheden. Nu is Nele opruimcoach. We gingen langs voor een gesprek aan de opgeruimde keukentafel.

Het is Nele Colle niet te doen om een kraaknet huis zoals in interieurboekjes of op Instagram. Ook in haar huiskamer zie je dat er geleefd wordt en dat er kinderen spelen.

‘Het gaat om overzicht hebben over wat je allemaal hebt’, zegt ze. ‘Anders koop je dingen omdat je niet wist dat je die nog ergens had, of je bent uren kwijt met zoeken. Overvolle kasten, lades, zolderkamers… dat is verspilde tijd, ruimte, energie én geld. En het bezorgt je stress.’

Wanneer ben je aan opruimen toe?

‘Wannéér je aan opruimen toe bent, is voor iedereen verschillend’, zegt Nele. ‘Het hangt af van je persoonlijkheid en van de levensfase. Misschien had je alles behoorlijk op orde zolang je alleen of met zijn tweetjes was, maar bracht de komst van kinderen zoveel extra kleren, speelgoed en rommel binnen dat het je op een bepaald moment boven het hoofd is gegroeid. Of je ouders sterven en jij neemt een deel van hun spullen mee naar huis.’

In gedachten vullen we verder aan: je kinderen gaan het huis uit, maar laten hun spullen achter. En daarbovenop heb jij al die jaren kleren, boeken, keukenmateriaal… gekocht terwijl het oude materiaal in een veel lager tempo werd weggedaan. Resultaat… een bos waar je de bomen niet meer door ziet.

LEES OOK > Opruimen in 4 stappen

Remblokken

Tijd om er iets aan te doen. Maar waarom is dat zo moeilijk? ‘Dat komt doordat er allerlei “remblokken” in het verweer gaan’, zegt opruimcoach Nele.

Je herkent er ongetwijfeld wel enkele van: het is nog degelijk, dat doe je toch niet weg; het is van toen de kinderen klein waren; ik ga het misschien ooit nog nodig hebben; dat heb ik gekregen van een goeie vriendin; ik heb er veel voor betaald, enzovoort. Nele kwam die allemaal tegen bij zichzelf en/of mensen die ze begeleidde. Ze keek ze in de ogen én overwon.

Bewust herinneringen bewaren

‘Je moet je bewust worden van je eigen remblokken, anders blijven ze je dwarsbomen’, zegt Nele. ‘Vraag je af: wat houdt me tegen om dit weg te doen? En is dat een goede reden? Neem nu herinneringen. Het is niet omdat ik iets van mijn oma wegdoe dat ik de herinnering aan haar kwijt ben.’

‘Voorwerpen kunnen een trigger zijn om aan iemand of een gebeurtenis te denken, maar als je huis er vol van hangt of ligt, zie je ze niet meer. Laat staan als ze in dozen op zolder staan. Een herinnering ophalen is leuk zo af en toe, maar als je er te veel tijd en plaats aan geeft, kan je minder bezig zijn met het leven nu.’

‘Sinds ik dat inzag, ben ik het gaan begrenzen. Ik koos bewust wat ik wilde houden, gaf het een plaatsje en de rest mocht weg. Ook mijn kinderen hebben een herinneringendoos in hun kamer.’

‘Herinneringen die je belangrijk vindt, houd je binnen handbereik, niet op de zolder. Bekijk ze af en toe. Als iets niet meer relevant is, doe het weg, zo komt er plaats voor iets anders.’

‘Zolders en kelders zijn vaak opslagplaatsen voor uitgestelde keuzes, maar vroeg of laat moet iemand het wegdoen. We bewijzen onze geliefden een dienst door hen daar niet mee op te zadelen en zelf keuzes te maken en op te ruimen. Dan kan je ook zelf nog genieten van de rust en ruimte die het creëert.’

Opruimen schept vrijheid

De grootste verandering in het omgaan met spullen kwam er bij Nele toen ze de reden ‘ooit kan ik het nog nodig hebben’ anders ging bekijken. ‘Je weet niet hoe je leven zal evolueren, waar je over vijf of tien jaar mee bezig zal zijn. En dus ook niet wat je dan eventueel nog zou kunnen gebruiken.’

‘Veel van de spullen die je bewaart, zal je later nooit meer gebruiken. En intussen staan ze daar maar, bouw je een garage bij, koop je nog een kast of denk je misschien zelfs aan verhuizen omdat je geen plaats genoeg hebt.’

Een concreet voorbeeld maakt het heel herkenbaar. Nele Colle naaide in een vorig leven graag en veel. Uit die tijd stamde een kast vol kleurrijke stofjes. Alleen kwam naaien er sinds het drukkere huishouden met drie kinderen én verbouwingen niet meer van. Toen ze ging opruimen, stelde Nele zich ook bij die kast de vraag ‘is er een reden om dit te houden?’ Een stemmetje zei: ‘Nu heb ik geen tijd, maar ooit wil ik dat wel weer gaan doen’.

‘Maar ik vroeg verder: wanneer denk je dat te gaan doen?’ vertelt de opruimcoach. ‘Eerlijkheidshalve moest ik toegeven dat het er de komende jaren niet in zat. En of ik het naaien weer zou opnemen als er ooit meer tijd vrijkwam, wist ik ook niet zeker. Misschien zou ik dan liever iets anders doen.’

‘Op dat moment besefte ik dat veel spullen horen bij dromen van vroeger. Als je ze houdt, beperken ze je vrijheid om te gaan doen wat je op dat moment echt het liefst wil doen. Ik heb de stofjes verkocht en ook de kast kon weg. Er kwam plaats vrij in het huis en het bevrijdde mij van de roep om ooit te naaien.’

LEES OOK > Waar naartoe met je oude spullen?

Wat is nú belangrijk?

Wat als Nele toch ooit weer zin krijgt om te naaien? ‘Dan kan ik op dat moment stofjes kopen die ik dan mooi vind, en zit ik niet vast aan wat ik ooit heb gekozen’, zegt ze. ‘Het had gekund dat ik door mezelf te bevragen ontdekte dat ik wel heel graag wilde naaien. Dan was dat het moment om te zien hoe ik daar tijd voor kon vrijmaken en welke andere minder belangrijke zaken geschrapt of uitbesteed konden worden.’

‘Opruimen nodigt uit om je prioriteiten te bekijken en na te gaan of je leven die prioriteiten weerspiegelt.’ En zo doorprikt Nele een voor een alle remblokken. Schuldgevoel bij het wegdoen van geschenken? Niet nodig.

Het idee dat een kledingstuk waar je veel voor betaalde weggesmeten geld is als je het ongedragen wegdoet? Dat geld ben je al kwijt, dan kan er maar beter nog iemand wel plezier aan hebben.

Iets dat nog functioneert kan je niet wegdoen? Deze duurzame gedachte wordt beter bewaarheid als iemand anders het toestel gebruikt dan als het ongebruikt in jouw berghok ligt.

Meer lezen

Meer over de remblokken én stimulansen voor opruimen lees je in het boek Jomo, the joy of missing out (Nele Colle, Borgerhoff & Lamberigts, 22,99 euro). Een boek over het selecteren en wegdoen van spullen én over hoe je leven misschien ook dichtgeslibd is met bezigheden en gedachten die weg mogen. Om ruimte te maken voor wat belangrijk is.

Dit artikel verscheen in maart 2020 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook op Facebook, Twitter en Instagram.

Gepubliceerd op: 18/03/2020, laatste update op: 19/03/2020