Het aantal ongevallen met zachte weggebruikers was de voorbije 10 jaar opvallend hoog. Willen we de ambitie van 0 verkeersdoden tegen 2050 waarmaken, dan is er dringend nood aan meer actie. Maar hoe? Als Gezinsbond schuiven we de kindnorm als oplossing naar voren. In het Vlaams Fietsbeleidsplan is deze norm alvast het uitgangspunt.
Gezinsbarometer: weginfrastructuur moet beter
Uit de jongste Gezinsbarometer blijkt dat gezinnen de weginfrastructuur als dé prioriteit zien voor hun nieuwe gemeentebestuur. Ze zijn vooral ontevreden over de infrastructuur voor fietsers (39%) en voor de voetgangers (41%). Op het platteland is de ontevredenheid het grootst: daar vindt zowat 1 op de 2 gezinnen de infrastructuur voor fietsers en voetgangers niet goed genoeg.
Er is dus werk aan de winkel voor de nieuwe besturen. De Gezinsbond pleit ervoor om daarbij de kindnorm te volgen.
De kindnorm in verkeer, wat is dat?
Het lichaam en het brein van kinderen zijn nog volop in ontwikkeling. Dit maakt dat kinderen een andere ooghoogte hebben, moeilijker snelheden en gevaarlijke situaties kunnen inschatten en minder zichtbaar zijn voor andere weggebruikers. Wie de kindnorm hanteert, kijkt door de bril van een kind naar de inrichting van verkeersinfrastructuur en openbare ruimte. Het resultaat is een inrichting die niet alleen veiliger is voor kinderen, maar veiliger voor iedereen. We geven enkele voorbeelden van hoe jouw gemeente of stad verkeersveiliger kan worden voor iedereen.
Kindlinten
Een kindlint kan woonwijken, vrijetijdslocaties en scholen, of zelfs personen, met elkaar verbinden. Zodat een kind (of bijvoorbeeld een oudere of iemand met een functiebeperking) er zelfstandig verplaatsingen kan doen, zonder in een gevaarlijke verkeerssituatie terecht te komen. Dat kan zelfs met wegmarkeringen zodat het makkelijk vindbaar is. Kruisingen met gemotoriseerd verkeer worden vermeden waar het kan, en anders zo veilig mogelijk opgezet. Zo kan iedereen, of het nu met de (loop)fiets of buggy is, makkelijk naar buiten.
Conflictvrije kruisingen
Neem conflicten weg waar het kan, en richt zo veilig mogelijk in waar het niet kan. Dit kan door verkeerslichten zo af te stellen dat afslaand verkeer en overstekende fietsers en voetgangers elkaar niet kruisen. Of door ongelijkvloerse oversteken via bruggen en tunnels te voorzien, in plaats van de klassieke kruispunten. Oversteekplaatsen hoeven niet altijd conflictvrij te zijn met gebruik van verkeerslichten, maar een goed evenwicht is nodig tussen de inrichting, zichtbaarheid en toegelaten snelheid. De combinatie van een onbewaakt zebrapad met een 70km/u-regime is bijvoorbeeld niet veilig.
Leesbare verkeerssituaties
Een leesbare weg en openbaar domein verkleinen het risico op verkeerde inschattingen. Het voorkomt discussies, foute beslissingen en daardoor gevaarlijke situaties. Dit geldt in het bijzonder voor tijdelijke inrichtingen zoals wegenwerken. Maar leesbaarheid slaat ook op het letterlijk kunnen ‘zien’ van verkeerssituaties. In de praktijk betekent dit verkeerslichten op ooghoogte en oogcontact kunnen maken met aankomend verkeer.
Vergevingsgezinde ontwerpen
Om te kunnen leren, moet je ook fouten kunnen maken. Een kleine stuurfout of verkeerde inschatting mag niet meteen grote gevolgen hebben. Dat kan door verkeersstromen te scheiden. Een breed, afgescheiden fietspad geeft ruimte voor wiebelende kinderen, brede bakfietsen en fietsers met verschillende snelheden.
Verkeerseducatie en sensibilisering
Je in het verkeer veilig en zelfstandig leren verplaatsen, is een lang proces. Voortdurende aandacht voor verkeerseducatie binnen en buiten de schoolmuren is daarom essentieel. Hetzelfde geldt voor het sensibiliseren rond veilige fietsuitrusting en zichtbaarheid.
LEES OOK > Je kind mee met de fiets in het verkeer: zo kan het op elke leeftijd
Wat kan je als gezin doen?
Als (groot)ouder kan je je (klein)kinderen verkeerswijzer maken. Door zelf het goede voorbeeld te geven, maar ook door bijvoorbeeld – functioneel én recreatief – te fietsen met de (klein)kinderen. Zo kan je samen de gevaren én het plezier ontdekken om op eigen kracht verplaatsingen te doen.
Ook op vlak van infrastructuur kan je je steentje bijdragen om verkeerssituaties veiliger te maken. Meld bijvoorbeeld problemen (putjes in de weg, gevaarlijke drempels) én suggesties bij de wegbeheerder of je lokale bestuur. Soms zijn zij nog niet op de hoogte, en kan een melding een groot verschil maken.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 07/03/2023, laatste update op: 30/09/2024