In haar webshop Cargo Confetti verkoopt Zarissa Windzak inclusieve kinderboeken en speelgoed. Daarnaast is de website ook een infopunt over hoe je antiracistisch opvoedt. 

Toen Zarissa Windzak zwanger was, besefte ze dat haar kinderen te maken zouden krijgen met pijnlijke reacties omwille van hun kleur. ‘Wij hebben niet de luxe het gesprek over vooroordelen en racisme uit de weg te gaan’, zegt ze, ‘want we moeten onze kinderen erop voorbereiden. Ik probeerde en probeer vooral het zelfvertrouwen van mijn kinderen te versterken: “Als mensen pijnlijke dingen zeggen dan is dat hoe zij je zien, niet wie je werkelijk bent.”

Witte ouders vragen zich soms af of hun kind niet te jong is om het over racisme te hebben, maar zijn zwarte en bruine kinderen wel oud genoeg om racisme te ervaren? En witte kinderen niet oud genoeg om te leren over oneerlijkheid en wat kwetsende woorden doen met andere kinderen?’

Let op wat je voorleeft

Toen haar zoontje op een dag vroeg naar het huidskleurpotlood en daarmee zalmroze bedoelde, schrok Zarissa. Dat mama een bruin potlood ook als huidskleur bestempelde, vond zoon maar niks. Er werden potloden met verschillende huidskleuren in huis gehaald, maar ook boekjes met rolmodellen van kleur en vele gesprekjes over de vele vormen van racisme maakten deel uit van de opvoeding.

Leestip van Zarissa Windzak: Het antiracisme handboek, Chanel Lodik

‘Dat zou ook moeten gebeuren met witte kinderen’, zegt Zarissa. ‘Witte bondgenoten zijn echt welkom. Ouders die inspelen op kleine dingen die zich aandienen en boeken aanbieden die diversiteit tonen zonder stereotypen. Wees je vooral ook bewust van wat je voorleeft in woord en daad in het dagelijks leven, want kinderen pikken dat op.’

LEES OOK > Opvoeden tegen racisme, hoe doe je dat?

Inclusieve kinderboeken

Zarissa Windzak heeft een webshop met inclusieve kinderboeken waaraan kinderen ongeacht kleur, gendervoorkeur, met en zonder beperking, … zich kunnen spiegelen. Ook van auteurs met een migratieachtergrond omdat die in het reguliere aanbod zo weinig aan bod komen.

‘Inclusieve verhalen tonen diversiteit zonder stereotypes. Als je bijvoorbeeld alleen witte mensen bepaalde beroepen ziet uitoefenen denk je als kind van kleur dat jij dat niet kan worden. En witte kinderen groeien op met het idee dat kinderen van kleur niet in hun wereld thuis horen.’

De website is daarnaast ook een infopunt over hoe je antiracistisch opvoedt. ‘Diversiteit moet verder en dieper gaan dan het oppervlakkig laagje of een marketingtool die het nu nog te vaak is.’

Hoe kan je je kind leren om minder in hokjes te denken?

  • Dat doe je niet in één gesprek, maar door keer op keer in te pikken op wat je ziet gebeuren, wat je kind vraagt of zegt, …
  • Reageer niet verwijtend, maar probeer te achterhalen waarom een kind iets zegt (vb. ‘Dat kindje is kaka.’) en leg rustig uit waar een verschil in huidskleur vandaan komt en dat het pijn doet als iemand zoiets over je zegt.
  • Wacht niet tot het kind oud genoeg is om racisme te begrijpen, maar praat al vroeg over wat eerlijk is (en niet), wat kwetst, … op een niveau dat het kind kan begrijpen.
  • Onbekend maakt onbemind gaat in deze context heel hard op. Wil je dat je kind geen vooroordelen heeft tegenover mensen van kleur, dan is de meest effectieve manier hen te laten opgroeien in een ‘kleurrijke’ omgeving. Daar zit het op vandaag nog behoorlijk scheef met witte scholen en concentratiescholen, wijksegregatie, … Bij de schoolkeuze gaan voor een gemengde school is dus heel zinvol.
  • Het voorbeeld dat je geeft, hoe gemengd (of niet) je kennissenkring eruitziet, hoe je praat over kleur en over racisme … heeft een grote invloed. Je geeft de hele tijd signalen over wat de norm en wenselijk is. ‘Per ongeluk opvoeden’ wordt dat wel eens genoemd. Probeer je ervan bewust te zijn en informeer je over – ook kleine – vormen van racisme.
  • Haal boeken in huis waar personages van kleur een niet stereotype rol spelen. Kijk naar films waar dat het geval is, geef kleurpotloden met verschillende huidskleuren …
  • Hokjesdenken mag er dan al vroeg inzitten, het goeie nieuws is dat kinderen kneedbaar zijn en veel belang hechten aan rechtvaardigheid. Ze kunnen zich makkelijk inleven als je wijst op dingen die niet eerlijk zijn, pijn doen, …

LEES OOK > Hoe praat je met je kleuter over huidskleur en racisme?

Foto: © Michiel Devijver – Iedereen Leest

Dit artikel verscheen in mei 2022 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via FacebookTwitter en Instagram.

Gepubliceerd op: 03/05/2022, laatste update op: 14/12/2023