De zoektocht naar de juiste kinderopvang

Het aantal plaatsen in de kinderopvang is de laatste jaren gegroeid. Toch is het niet altijd evident om een plek voor je kindje te vinden. De zoektocht naar kinderopvang start je dus zo snel mogelijk.

Zodra je weet dat je zwanger bent, plan je best enkele bezoeken aan onthaalouders en/of kinderdagverblijven. Dat klinkt misschien overdreven, maar je kunt er echt niet snel genoeg bij zijn. De wachttijd in de opvang kan oplopen tot anderhalf jaar. Zelfs als je de volledige periode moederschapsrust, geboorteverlof én ouderschapsverlof opneemt, dan nog bestaat de kans dat je een paar maanden zonder opvang zit.

Kinderopvang: de zoektocht begint

Begin je aan je zoektocht en krijg je de keuze? De volgende vragen helpen je om de opvang te vinden die het beste bij jullie gezin en situatie past.

Welk type opvang ligt je gezin het meest?

Er bestaan een paar mogelijkheden: een kinderdagverblijf, samenwerkende onthaalouders (groepsopvang) of een alleenwerkende onthaalouder (gezinsopvang). De werking in een kinderdagverblijf of bij samenwerkende onthaalouders is iets grootschaliger, waardoor je minder snel in de problemen komt als iemand van de opvang ziek is of verlof neemt. Maar ook kinderdagverblijven heb je in alle vormen en maten: van heel klein tot erg groot.

Hoe is de ligging en bereikbaarheid?

Zoek je kinderopvang dicht bij huis, onderweg naar het werk of dicht bij de grootouders? Geraak je er vlot met het openbaar vervoer? Is er parking voorzien? Kan je de fietskar of buggy achterlaten?

LEES OOK > Kindje geboren? Schrijf je in op onze gratis nieuwsbrief

Wanneer opent en sluit de opvang?

Zeker als je pendelt of onregelmatige werkuren hebt, zijn de openingstijden belangrijk. Informeer ook naar de regeling tijdens vakantieperiodes. Is er een collectieve sluiting of een periode met beperkte bezetting?

Hoe flexibel is de opvang?

Hoeveel keuze heb je bij het opstellen van een opvangplan? Wat zijn de openingsuren? Mag je kiezen hoeveel dagen en welke dagen je kindje komt? Kan je dit aanpassen als bijvoorbeeld de werksituatie verandert? Hou er rekening mee dat die keuze er niet altijd is.

Wat met de kwaliteit?

Welke principes past de opvang toe? Wat is hun visie? Passen die bij jouw ideeën of kan je je erin vinden? Mag je met je kind komen wennen en hoe vaak? Is er tijd en ruimte om (buiten) te spelen? Hoe wordt de ontwikkeling gestimuleerd? Is je kindje ook welkom als het een bijzondere zorgnood heeft?

Is het eten voldoende vers en gevarieerd? Kan er ingespeeld worden op speciale situaties of wensen zoals een dieet of allergie? Hoe flexibel gaan ze daarmee om?

Wat vind je van de opvang zelf?

Als het kan en mag, breng dan een bezoekje tijdens de openingsuren, zo krijg je een goed beeld van hoe het eraan toegaat. Hoe ziet een doordeweekse dag eruit? Hoe groot zijn de groepen? Hoe gaan de kinderbegeleiders om met de kindjes? Hoe zit het met de sfeer? Voelen de kindjes zich er goed?

Neem je tijd om kennis te maken en schrijf op voorhand al je vragen op die je dan tijdens de rondleiding en kennismaking kan stellen. Je kan intussen ook de inspectierapporten van de opvang bekijken op departementwvg.be.

LEES OOK > Wat als je een probleem hebt met de crèche en de onthaalmoeder?

Hoe wordt er gecommuniceerd?

De kinderopvang speelt een belangrijke rol in jouw en je baby’s leven. Een goed contact met de kinderbegeleiders is daarom bijzonder belangrijk. Zijn de kinderverzorgers aanspreekbaar? Hoe verloopt het brengen en ophalen van je kind? Heb je inspraak in hoe het afscheid nemen gebeurt? Luisteren ze al eens naar een verhaal over een moeilijke nacht, geven ze tips?

Krijg je dagelijks of wekelijks een verslag? Kan je overdag bellen of mailen? Staan ze open voor suggesties? Is er een heen- en weerschriftje of een online dagboek? Worden er foto’s genomen? Zijn er voldoende georganiseerde overlegmomenten?

Hoeveel betaal je?

Niet elke opvang kost evenveel. Bij heel wat onthaalouders en kinderdagverblijven betaal je een tarief volgens je inkomen. Bij anderen betaal je een vast bedrag per dag of per maand. Dat kan, afhankelijk van je inkomen, veel verschil maken. Wil je weten hoeveel de dagprijs zou bedragen volgens je inkomen? Dat kan je simuleren op kindengezin.be.

Is er al een grote broer of zus die naar een opvang gaat met inkomenstarief? Vraag na je bevalling dan een herberekening van dat tarief aan. Je krijgt namelijk een korting voor een extra kind ten laste. Die korting krijg je echter niet automatisch.

Vraag voor de zekerheid ook of luiers en andere verzorgingsproducten zijn inbegrepen in de prijs. Soms moet je die zaken zelf meebrengen, soms worden er extra kosten voor aangerekend. Er kan ook een maandelijkse administratieve kost bovenop komen. Hou er rekening mee dat je een deel van de opvangprijs via je belastingen kan terugkrijgen. Die vermindering kan tot één derde verschil maken in de totale prijs.

LEES OOK > Respijtdagen in de kinderopvang: We willen geen ‘bestellen is betalen’ meer!

Zijn er respijtdagen?

In kinderdagverblijven en bij onthaalouders die subsidies krijgen om een tarief volgens inkomen toe te passen, spreek je een opvangplan af. Maar je krijgt ook een aantal respijtdagen. Dat zijn dagen waarop je kindje (uitzonderlijk) niet naar de opvang komt, en die je toch niet moet betalen. Zijn je respijtdagen op? Dan betaal je meestal een ‘boete’ voor de dagen dat je kindje niet komt.

Voor een kindje dat voltijds wordt opgevangen, zijn er minimum achttien respijtdagen, maar vaak geeft de opvang er meer. Het aantal respijtdagen hangt af van je opvang. Zit je gezinsvakantie daarin? En wat met ziektedagen? Het is belangrijk dat je dit op voorhand checkt, anders schrik je misschien van de eindafrekening.

Help!

• Hoe vind je kinderopvang? In de Kinderopvangzoeker op kindengezin.be vind je per gemeente opvangadressen die beantwoorden aan jouw criteria. Van opvangadressen die sinds 16 november 2022 geïnspecteerd zijn, vind je er ook inspectierapporten én, indien nodig, de verbeteracties die Kind en Gezin oplegt.
• Soms is er in de gemeente of bovengemeentelijk een centraal meldpunt waar je je moet registreren om recht te hebben op een plekje, of is er een lokaal loket kinderopvang dat je info geeft over de beschikbare plaatsen in je gemeente. Ook die info vind je in de Kinderopvangzoeker, of op de
  website van je stad of gemeente.
• Wat met de opvangkosten als je kindje vaak ziek is? Hoe vind je opvang voor een kind met een beperking? Hoe wordt de kwaliteit in de kinderopvang gemeten? In ons dossier op Goedgezind.be lees je de meest actuele artikels.

LEES OOK > De kinderopvangzoeker: eindelijk meer transparantie over je kinderopvang

Dit artikel verscheen in Brieven aan Jonge Ouders, het gratis magazine voor alle ouders met een baby, peuter of kleuter in hun gezin. Voor ouders van kindjes tot 18 maanden zijn er ook de NieuwsBrieven aan Jonge Ouders, elke maand in je mailbox.