Een garantie op veertien weken moederschapsrust na de bevalling: dat is wat de wijziging in de wetgeving over zwangerschaps- en bevallingsverlof voor kersverse moeders betekent. Wie als werknemer tijdelijk werkloos of ziek wordt in de zes weken voor de bevalling, verliest niet langer verlofdagen na de bevalling. Intussen geldt dat ook voor de meeste ambtenaren. Een verandering die mama’s Kelly Van Wynsberghe (26), Tessa Licata (25) en Lisa Devolder (27) toejuichen.
Mama’s zijn maximaal zes weken vóór en minstens negen weken na de bevalling thuis. Vóór de bevalling nemen toekomstige moeders verplicht een van de zes weken op, daarna volgen nog negen weken verplichte rust. Wie wil, neemt de vijf niet-verplichte weken prenataal verlof op na de bevalling.
Tot voor kort werden ziekte- of werkloosheidsdagen in de zes weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum afgehouden van de moederschapsrust.
Mede dankzij de Gezinsbond is dat verleden tijd: sinds 1 maart behouden moeders met een werknemersstatuut en de meeste vrouwelijke ambtenaren het recht op veertien weken rust na de bevalling, ook al worden ze ziek of tijdelijk werkloos.
LEES OOK > 14 weken moederschapsrust voor alle mama’s
‘Een verandering waarmee ik alleen maar blij kan zijn’, zegt Kelly Van Wynsberghe, sinds 18 augustus mama van haar eerste kindje Juul.
‘Zeker omdat ik zelf meteen van de nieuwe regeling gebruik heb kunnen maken. Door corona werd ik tijdelijk werkloos, en toen ik opnieuw mocht werken, belandde ik in het ziekenhuis met nierproblemen. Gold de nieuwe regeling toen nog niet, dan was ik zes weken moederschapsrust na mijn bevalling verloren.’
Tessa Licata, op 25 september voor het eerst mama geworden van zoontje Levi, stopte twee weken vóór haar bevalling met werken. ‘Ik was eigenlijk bezig met mijn politieopleiding toen ik zwanger werd.
Tot twee weken vóór mijn uitgerekende datum was ik aan de slag bij de federale gerechtelijke politie, daarna ging mijn zwangerschapsverlof in. Na mijn bevalling hield ik nog dertien weken moederschapsrust over.’
Zoeken naar evenwicht
Lisa Devolder, op 6 juli bevallen van haar tweede kindje Itske, is zelfstandige en valt niet onder de nieuwe regeling voor werknemers, al wil de Gezinsbond die ook voor zelfstandigen mogelijk maken. Lisa koos voor een week rust vóór en acht weken verlof na haar bevalling.
‘Als zelfstandige kon ik die laatste periode verlengen tot twaalf weken, maar twee maanden waren voor mij voldoende. Ik heb ook het voordeel van mijn job: aangezien ik in een kinderdagverblijf werk, heb ik de kindjes als ik aan het werk ben dicht bij mij.’
‘Het voorstel van de Gezinsbond om aan die veertien weken nog twaalf weken toe te voegen, zou voordelen opleveren op verschillende vlakken’
Ook al is het haar tweede kindje, de rust na de bevalling was voor Lisa meer dan welkom. ‘De overgang van één naar twee kinderen vond ik heftiger dan toen Alex, ons zoontje van bijna tweeënhalf, geboren werd. Bovendien ben ik bevallen met keizersnede, dus ik had sowieso tijd nodig om fysiek te herstellen.’
Dat mama worden aanpassen is, kunnen Tessa en Kelly beamen. ‘Een baby zet je wereld op zijn kop, hé. Alles draait nu rond Juul: hij bepaalt ons leven op dit moment’, zegt Kelly. ‘Ik had een natuurlijke bevalling, maar het was heftig. Tot op vandaag heb ik last van gekneusde ribben.’
‘Ik denk dat elke mama dat voelt’, pikt Tessa in, ‘dat ze er die eerste weken nog niet honderd procent kan zijn voor haar baby, omdat ze fysiek nog niet de oude is. Ook mentaal verandert er van alles.’
LEES OOK > 6 redenen waarom een verlenging van de moederschapsrust nodig is
Vaders aan boord
Een extra paar handen tijdens die eerste weken is handig, maar de aanwezigheid van de papa bij de baby in die weken is ook positief voor de band tussen de ouders. Voor de Gezinsbond is er behoefte aan een kindnorm, een regelgeving op maat van wat kinderen nodig hebben.
‘Die maand samen vond ik ideaal om een nieuw ritme te vinden als gezin van drie’
De nieuwe federale regering ging net in op de eis van de Gezinsbond en de Vrouwenraad om het vaderschapsverlof in fases te verdubbelen tot twintig dagen. Lisa, Tessa en Kelly reageren enthousiast.
Kelly: ‘Mijn man Thiemen breide nog twee weken vakantie aan zijn vaderschapsverlof. Die maand samen vond ik ideaal om een nieuw ritme te vinden als gezin van drie.’
Ook Lisa kon genieten van extra tijd met haar man. ‘Door corona was hij de volle acht weken thuis – een zaligheid, als je dat vergelijkt met de tien dagen bij ons eerste kindje. Alex verbleef toen acht dagen op neonatologie, waardoor het vaderschapsverlof zo voorbij was.’
Tessa kijkt op tegen het moment waarop haar vriend opnieuw aan de slag gaat: ‘Hij zal twee weken thuis geweest zijn. Aangezien hij al twee kindjes heeft, voel ik me op de dagen dat hij er is een stuk geruster.’
LEES OOK > Eindelijk komt het er: 20 dagen geboorteverlof, ook voor zelfstandigen
Extra tijd samen
‘Tien dagen vaderschapsverlof is echt heel weinig. Net als de veertien weken voor moeders, trouwens. Daar mag wat mij betreft gerust nog wat extra tijd bijkomen’, zegt Tessa.
‘Het voorstel van de Gezinsbond om er nog twaalf weken aan toe te voegen zou verschillende voordelen opleveren’, vertelt Kelly.
Net als Tessa is ze de borstvoeding nu al aan het afbouwen, zodat haar zoontje flesjes gewoon is op het moment dat ze opnieuw aan het werk gaat. ‘Jammer, want eigenlijk had ik graag langer borstvoeding gegeven.’
Door haar job in het kinderdagverblijf is het voor Lisa geen probleem om haar dochter live te voeden, maar ze begrijpt dat niet iedereen die luxe heeft. ‘Alex kreeg op die manier vier maanden moedermelk, met Itske ben ik ook nog bezig. Maar ik kan me voorstellen dat kolven op het werk voor veel mama’s niet haalbaar is.’
LEES OOK > Praktische tips bij afkolven op het werk
Nieuw tijdperk
In januari start Juul in de crèche’, vertelt Kelly. ‘Ik zie nu al op tegen het moment dat ik hem daar moet achterlaten.’
Tessa knikt. ‘Naar 20 december kijk ik echt niet uit. Levi gaat bovendien naar twee crèches, want het was onmogelijk om nog fulltime plaats te vinden op één plek.
Hem uit handen geven vind ik moeilijk: je weet dat opvangouders de aandacht moeten verdelen over verschillende kindjes, terwijl je baby’tje eigenlijk nog niet lang zonder zijn mama kan.’
Kelly stemt in: ‘Omdat ik een kindje van drie maanden nog te klein vind, nam ik na mijn bevallingsverlof een maand verlof bij.
Nog een voordeel van de veranderingen rond de moederschapsrust: werden mijn ziekte- en werkloosheidsdagen doorgerekend, dan had ik acht weken na mijn bevalling een groot probleem. Geen enkele crèche in de buurt heeft nog plaats om Juul op te vangen.’
‘Dat mama’s moeite hebben om hun kindje naar de crèche te brengen, begrijp ik wel’, zegt Lisa. ‘Voor mij waren die acht weken thuis genoeg, maar ik heb ook nu nog de kindjes volledige dagen bij mij. Ik kan me goed voorstellen dat ik in gelijk welke andere job ook blij zou zijn met een mogelijke uitbreiding naar 26 weken.’
LEES OOK > Een baby in huis? Krijg gratis ‘Brieven aan Jonge Ouders’
Meer info
Op kinderenaanzet.be vind je meer info over kindnorm in gezinstijd.
Dit artikel verscheen in november 2020 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 10/02/2021, laatste update op: 17/05/2022Tags: moederschapsrust