Tim en Jef, oftewel papa en pappie, zijn de trotse ouders van Henri-Joseph (2,5 jaar) en Madeleine (10 maanden). Je kent ze misschien van het programma ‘Draagmoeders’ dat eind vorig jaar op Eén verscheen. Daarin kon je hun traject volgen met draagmoeder Joke die voor de tweede keer zwanger was van een kindje van Tim en Jef. We schuiven bij hen aan tafel om te babbelen over draagmoederschap, geboorteverlof en ouderschap: ‘Allemaal gezellig en plezant zo twee kindjes in huis, maar eigenlijk is het best hard werken.’
Kinderwens
Jullie zijn nu de trotse papa’s van twee kindjes. Hadden jullie altijd al een kinderwens?
Tim: Nee, bij mij was die er zeker niet altijd. Kinderen zijn pas ter sprake gekomen nadat we getrouwd waren. We zijn dan wel twee mannen, maar er zijn natuurlijk alternatieve manieren om papa te worden: adoptie, pleegzorg, draagmoederschap…
Jef: Bij mij kwam het ook later, maar dan vooral door de onmogelijkheid. Ik wou het wel graag, maar ja, het ging niet.
Waarom namen jullie de beslissing om voor draagmoederschap te gaan?
Tim: Adoptie en pleegzorg werden heel snel uitgesloten. We hoorden dat er voor adoptie erg lange wachtlijsten waren. Die kindjes zijn ook al wat ouder, hebben misschien het een en ander meegemaakt, en we stelden ons dan de vraag of we dat wel zouden aankunnen.
Pleegzorg zag ik wel zitten, maar je pleegkind is nooit officieel jouw kind. Je bent eigenlijk een vervanger voor een bepaalde periode. Zo zijn we dus op draagmoederschap uitgekomen.
LEES OOK > Pleegzorg: een grote impact op je relatie?
Een potje en een spuitje
Hoe werkt het proces van draagmoederschap?
Tim: Intussen zijn wij experten op het vlak van draagmoederschap (lacht). Hier in België is er geen wetgeving rond draagmoederschap, waardoor de ziekenhuizen erg strenge regels hebben. Een vriendschappelijke band tussen de wensouders en draagmoeder wordt vaak afgewezen. Als wensouder zoek je dus best een draagmoeder uit je dichte familie. Daarnaast heb je ook nog de buitenlandse optie: de beste is Noord-Amerika, omdat alles daar heel goed geregeld is en het echt vooruitgaat.
Jef: Het is daar wel commercieel. Je kan in de VS gewoon naar een bureau gaan en zeggen dat je een kind wil. Hier is dat onmogelijk.
Tim: In België wordt draagmoederschap als laatste redmiddel beschouwd, als koppels echt al alles geprobeerd hebben. Homokoppels worden hier vaak ook buiten beschouwing gelaten, alsof zij geen kinderen willen. Zo’n proces via ziekenhuizen kan snel vier tot vijf jaar duren.
Bij ons was dat niet het geval omdat wij voor de laagtechnologische optie kozen. Dat betekent dat je dat zelf thuis doet, op de meest eenvoudige manier. Met een potje en een spuitje, dus! Er zijn geen ziekenhuizen bij betrokken en de draagmoeder is ook de biologische moeder.
Jef: Voor heel wat centra in België is dat een no-go. Een draagmoeder die ook de biologische moeder is? Da’s volgens hen ethisch onaanvaardbaar.
Hoe kwamen jullie bij jullie draagmoeder terecht?
Tim: Het is begonnen op een vrijgezellenfeest van een vriendin, waar we ineens over kinderen begonnen te praten. Ik zei dat Jef en ik graag kinderen wouden, maar niet goed wisten hoe en wat. Verschillende vriendinnen wouden ons daar graag bij helpen, maar hadden zelf nog geen kinderen.
Omdat zij zo positief reageerden, zijn Jef en ik beginnen rondvragen. Uiteindelijk dachten we aan Joke, de vrouw van de broer van Jef. Zij hadden eerder al aangegeven dat hun kinderwens compleet was. We hebben het haar gevraagd en twee weken later liet ze ons weten dat ze het wel zag zitten.
Hebben jullie het moeilijk gehad tijdens het traject?
Jef: ’t Is eigenlijk allemaal heel rap gegaan en heel goed verlopen.
Tim: Inderdaad! We hadden wel wat schrik dat Joke moeite zou hebben om het kindje af te staan, want uiteindelijk is het toch haar biologische kindje. Ze had misschien geen kinderwens meer, maar een zwangerschap doet veel met een mens!
Jef: Klopt, na een zwangerschap wil het lichaam van de moeder voor dat baby’tje zorgen en als dat baby’tje er dan niet is, doet dat raar. Dus ja, Joke had het wel even moeilijk, maar uiteindelijk is alles vrij snel in de plooi gevallen.
LEES OOK > Wat is het effect van adoptie op je relatie?
Kindje op komst
Hoe heeft Joke aan jullie verteld dat ze zwanger was van Henri-Joseph?
Jef: Met een foto van een zwangerschapstest. We hadden een WhatsAppgroepje waarin we wat afspraken maakten, en plots stuurde ze die foto.
Wat deed dat met jullie?
Tim: Eerst was ik natuurlijk super gelukkig. Echt ongelooflijk! Maar ik was ook al snel aan ‘t googelen wat er allemaal kon mislopen. Want in de eerste weken is er nog veel kans op een miskraam. Dus ja, super blij, maar ook wel een beetje bang.
Hoe hebben jullie de zwangerschap beleefd?
Tim: We gingen mee naar de gynaecoloog en we zagen de buik groeien, maar wij moesten eigenlijk niets doen. Gewoon wachten. Omdat Joke en haar gezin niet bij de deur wonen, en Jef en ik allebei voltijds werken, stuurden we ook geluidsfragmenten. Blijkbaar is het goed voor je kindje als het je stem al kan horen. Die geluidsopnames waren dus wel een goeie oplossing. Ik zong dan liedjes en om het voor Joke ook wat interessant te houden, las ik krantenartikels voor. (lacht)
Te laat en te weinig
Hoe verliep de geboorte van Henri-Joseph?
Jef: Enorm snel. Sneller dan dat we er geraakten! (lacht) Ik kreeg telefoon van mijn broer Toon om te zeggen dat hij met Joke naar het ziekenhuis vertrok. Ik dacht dat ik nog wel wat tijd had, dus na een briefing op het werk belde ik om te vragen hoe het was. Mijn broer zei dat hij al geboren was!
Tim: Ik was net op mijn werk en kreeg ineens telefoon dat Joke ging bevallen. Maar omdat we erg weinig verlof kregen, wou ik zoveel mogelijk opsparen voor na de bevalling. Ik dacht dat ik nog wel even tijd had en was van plan om te wachten tot de middag. Maar tegen 11 uur belde Toon om te zeggen dat Henri-Joseph al geboren was.
LEES OOK > Gezinsbond voor uitbreiding van het ouderschapsverlof naar Scandinavisch model
Jullie moesten dus verlof opsparen, want echt veel geboorteverlof krijgen twee papa’s niet.
Tim: Bij Henri-Joseph was ik de biologische vader, maar omdat Joke en Toon getrouwd zijn, kreeg Toon twee weken geboorteverlof. Hij heeft dat niet opgebruikt, maar het moest wel binnen de vier maanden na de geboorte opgenomen worden. Het was dus een race tegen de klok om mij voor de rechtbank op tijd als vader te laten erkennen, zodat ik de rest van dat geboorteverlof kon opnemen.
Een bijkomend probleem was dat Henri-Joseph in de zomer geboren was, en dan is rechtbank toe. Gelukkig is het allemaal in orde gekomen en heb ik tien dagen geboorteverlof kunnen opnemen.
Jef: Ik ben zelfstandige dus bij mij verloopt dat sowieso al anders. Er zijn wel afspraken rond gemaakt en ik kreeg bijna twee weken verlof. Bij Henri-Joseph maakte het niet zoveel uit omdat alles vlotjes verliep, maar toen Madeleinetje veel te vroeg geboren werd, was het wel heel lastig.
LEES OOK > Eindelijk ook betaald geboorteverlof voor zelfstandigen
Hoe pakten jullie het dan aan?
Jef: Pfff, het was gewoon niet te doen.
Tim: Onze planning was echt zot. We hadden ook heel veel babysits nodig voor Henri-Joseph.
Jef: Ik had het geluk dat een collega zo vriendelijk was om de shiften op te splitsen, waardoor ik enkel ’s nachts werkte. Overdag kon ik dan naar Madeleinetje.
Tim: Omdat ik elke dag naar het ziekenhuis ging, had ik al heel veel verlof opgebruikt. Toen Madeleine dan eindelijk naar huis mocht, moesten wij allebei meteen fulltime beginnen werken. We hebben er eigenlijk niet echt van kunnen genieten.
Had dat een impact op jullie relatie?
Jef: Wij hebben elkaar bijna niet gezien. Zo in de gang eens, in de passage.
Tim: Ja, maar toen Madeleine in ’t ziekenhuis lag, aten we ’s avonds wel altijd samen.
Jef: Voor Henri-Joseph was dat belangrijk. Op die momenten zagen we elkaar dus wel, maar voor de rest… Er moest altijd iemand in het ziekenhuis zijn bij Madeleine én iemand thuis bij Henri-Joseph.
Kregen jullie hulp van vrienden en familie?
Jef: De coronapandemie was toen net uitgebroken. Niemand mocht binnenkomen…
Tim: Iedereen bracht wel veel eten.
Jef: Gelukkig maar! Boodschappen doen en koken, dat zou er echt niet meer bij gekund hebben.
Tim: Er zijn ook veel mensen komen babysitten op Henri-Joseph. En aan buren gaf ik soms de babyfoon wanneer Henri-Joseph sliep. Zij waren dan eigenlijk aan het babysitten vanuit hun eigen huis.
LEES OOK > Te vroeg geboren: ‘Koestering en hechting zijn van levensbelang’
Het geboorteverlof voor papa’s en meeouders wordt vanaf 2023 vijf dagen langer, 20 dagen dus. Wat vinden jullie daarvan?
Tim: Goh, ik vind het geboorteverlof erg versnipperd. Je hebt veel verschillen tussen vaders en moeders, werknemers en zelfstandigen. Het is onrechtvaardig geregeld en absoluut niet in het belang van het kind. Met die vijf extra dagen worden de structurele problemen niet opgelost, en de kloof met het moederschapsverlof blijft nog altijd heel groot.
Hoe ziet het ideale geboorteverlof er voor jullie dan uit?
Tim: Je zou als ouder de vrijheid moeten krijgen om zelf je geboorteverlof in te vullen. Ouders zouden eigenlijk samen een aantal weken verlof moeten krijgen dat ze onder elkaar kunnen verdelen. Als de mama bijvoorbeeld na enkele weken opnieuw wil beginnen werken, kan de papa de rest van het verlof opnemen.
Jef: Tussen man en vrouw is er een groot verschil. Een vrouw krijgt 12 of 15 weken verlof, en ik enkele dagen. En ik heb die verlofdagen niet eens kunnen opnemen omdat mijn collega vervroegd op zwangerschapsverlof moest. (lacht)
LEES OOK > 6 redenen waarom een verlenging van de moederschapsrust nodig is
Maria Callas vs. Bumba
Wat vinden jullie van het ouderschap?
Tim: Ik vind het vooral hectisch! Ik weet nog dat iemand tegen mij zei: ‘Je weet toch waar je aan begint, hé, two under two!’ Want toen Madeleine geboren werd, was Henri-Joseph nog geen twee jaar. Best een intense periode, dus. Dankzij corona lukte dat eigenlijk wel, want ik werkte veel thuis. Ik snap echt niet hoe mensen dat pre-corona deden!
Wat zijn de leuke en minder leuke momenten?
Tim: Vroeg opstaan vind ik minder leuk. (lacht) Allemaal gezellig en plezant, zo twee kindjes in huis, maar eigenlijk is het best hard werken. Toen Madeleine geboren was, werd ze tot acht keer per dag verschoond en kreeg ze ongeveer even vaak een flesje. Daar ben je snel een half uur mee bezig. In totaal ben je dus vier uur per dag kwijt. Als je dan nog wat tijd wil om andere dingen te doen, kan je niet anders dan op slaap besparen.
Jef: Kleine crisismomentjes kunnen ook best heftig zijn. Gisterenavond bijvoorbeeld: Madeleine was aan het huilen terwijl ik haar verschoonde en intussen stond Henri-Joseph beteuterd naast zijn potje omdat hij in zijn broek had gedaan. Dan dacht ik echt: ‘Oh nee! Niet nu!’
Tim: Het leuke is wel dat Henri-Joseph begint te babbelen. De verhaaltjes die hij dan vertelt, daar kan je je echt kapot mee lachen. We zaten eens aan tafel en hij vond het eten niet zo lekker. Uiteindelijk had hij toch een beetje gegeten en wou hij zijn dessertje, een yoghurtje.
Jef: Ik ging het halen en zette het voor zijn neus, waarop hij heel serieus zei: ‘Ja, dat is beter!’.
LEES OOK > Zindelijk worden: deze tips zetten je kind op weg
Wat zijn de grootste uitdagingen voor jullie?
Jef: Ik ben soms wat te zachtaardig, en Tim is wat strenger.
Tim: Klopt, good cop, bad cop!
Vinden jullie nog tijd om samen dingen te doen?
Tim: Eigenlijk wel. Jef werkt wel veel nachten en ik werk vooral thuis, dus vaak zien we elkaar niet. Maar dat was voor de kinderen ook al zo. We vinden wel nog tijd voor mekaar. Volgende week gaan we bijvoorbeeld naar Londen, en vorige week zijn we last minute naar de opera geweest. Maar echt tv-momenten samen, da’s beperkt.
Jef: De tv staat bij ons sowieso niet centraal. Henri-Joseph kijkt nooit naar tv. Als wij ’s avonds iets doen met hem, dansen we rond de tafel of lezen we een boekje. Hij kent Bumba en andere tv-figuurtjes wel, maar alleen via school.
Tim: We proberen hem thuis vooral andere dingen voor te schotelen, zoals opera.
Jef: Maria Callas bijvoorbeeld, een operazangeres. Dat is echt zijn favoriet!
Hoe spreken de kinderen jullie aan?
Tim: Jef is pappie, en ik ben papa. Oorspronkelijk was Jef paps, maar toen Henri-Joseph net leerde spreken, kon hij de ‘s’ niet goed uitspreken en heeft hij er zelf pappie van gemaakt.
Klus geklaard?
Welk misverstand over draagmoederschap willen jullie uitklaren?
Tim: Veel mensen denken dat na de geboorte de klus geklaard is. Maar dat is echt niet zo. De adoptieprocedures voor onze twee kinderen zijn bijvoorbeeld nog altijd niet volledig afgerond.
Hebben jullie tips voor wensouders?
Tim: Doe het hele traject sowieso met iemand bij wie je je goed bij voelt. Je moet ook eerlijk zijn over wat je wilt en zoekt. Wij hadden heel duidelijke afspraken en daarom is dat bij ons zo goed verlopen. ‘t Is heel belangrijk dat je daar goed over nadenkt en veel over praat.
Benieuwd naar het verhaal van Tim en Jef in ‘Draagmoeders’? Of naar het traject van de andere wensouders? Surf dan naar Draagmoeders | VRT NU en bekijk de hele reeks.
Foto’s: Kristof Ghyselinck
Met een baby in huis ziet je leven er een pak anders uit. Daarom krijg je als jonge ouder gratis ‘Brieven aan Jonge Ouders’, een tijdschrift van de Gezinsbond boordevol herkenbare verhalen en boeiende weetjes. Ook kan je je inschrijven voor onze maandelijkse nieuwsbrief die perfect de leeftijd van je kindje volgt. Schrijf je hier snel in!
Gepubliceerd op: 22/03/2022, laatste update op: 13/06/2022