Wat als die babyblues maar niet over gaat?

Er wordt vaak heel lyrisch gedaan over de roze wolk bij de komst van een baby. Maar wat als je helemaal niet op een roze wolk zit en die babyblues precies maar blijft duren? Wat als je heel erg zoekende bent in je rol als mama, of er zelfs helemaal niets aan vindt? Wij spraken met pre- en postnatale coach en doctor in de vroedkunde Liesbeth Van kelst.

Wat als ik als nieuwe mama helemaal niet op een roze wolk zit?

Liesbeth Van kelst: ‘Eerst en vooral: het is perfect normaal dat je niet op een roze wolk zit als je pas mama bent geworden. Dat idee van die roze wolk is ooit gecreëerd en zien we heel erg vaak terugkomen in films en tv-series, maar feit is dat er bij heel wat jonge moeders geen sprake is van een roze wolk.

Die eerste weken na je bevalling zit je in een transitieproces. Je wordt plots mama en dat vraagt niet alleen fysiek veel van jou, maar ook mentaal. Weet je dat 40 tot 80 procent van jonge mama’s de babyblues heeft? Dat is een huildag op dag 3, 4 of 5 na de bevalling. Je huilt om het minste, hebt het moeilijk om je te focussen, bent bezorgd, voelt je emo en schiet van het minste vol. Dat is perfect normaal! Eigenlijk is het dus helemaal niet logisch dat we in diezelfde periode ook naar huis gaan van het ziekenhuis.’

En wat als die babyblues maar niet overgaat?

‘Een postnatale depressie overkomt zo’n tien procent van de mama’s. Dat is héél veel! Net daarom zouden we hier veel meer aandacht aan moeten schenken én is het ook belangrijk dat we hier preventief rond gaan werken. Je kan het niet helemaal vermijden, want sommige vrouwen zijn hier gevoeliger voor, maar een postnatale depressie benoemen en erover praten kan heel veel betekenen voor iemand.

Sommige mama’s denken nog steeds dat je bij de eerste aanblik instant smoorverliefd hoort te zijn op je baby, maar dat is bij de meesten helemaal niet het geval. Dat wil dus absoluut niet zeggen dat je geen goede mama bent, hé, want dat idee heerst nog vaak.

Net daarom is het belangrijk dat elke mama weet: dat gevoel – of beter, dat ontbrekende gevoel – is perfect normaal. Wees nieuwsgierig en neem de tijd om elkaar te leren kennen. Je daarvoor schamen is écht niet nodig.’

LEES OOK > Roze wolk gezocht

Wanneer moet ik me wel zorgen maken, en gaat het om meer dan babyblues?

‘Als je blijft wenen of de tranen bij het minste voelt opwellen. Als je heel verstoorde slaap hebt – en dan bedoel ik héél weinig slaapt of zelfs niet. Als je je in een constante acute waaktoestand lijkt te bevinden.

Of net het tegenovergestelde: als je het gevoel hebt dat je niet goed voor je baby kan zorgen – een propere pamper alsmaar uitstelt, de vraag om eten negeert,… Of als je je alsmaar slechter begint te voelen.

De lastigste periode is meestal als je baby vier tot zes weken oud is, daarna zou je je beter moeten beginnen voelen. Ook als je je afsluit, je futloos en lusteloos voelt, nergens nog plezier uit haalt, zou er meer aan de hand kunnen zijn.

Maar naast postnatale depressie is er nog één heel belangrijke problematiek die vaak over het hoofd wordt gezien: postnatale angst. Dat zijn mama’s die zich constant in een alerte staat bevinden. Je ziet de hele tijd dingen die fout kunnen lopen en maakt je constant zorgen. Je hoofd blijft racen, je kan maar moeilijk de slaap vatten of slaapt helemaal niet. Je voelt je opgejaagd, piekert de hele tijd en wil alle negatieve dingen die zouden kunnen gebeuren een stap voor zijn.

Dat je ongerust bent is perfect normaal, en het is goed dat je beseft dat dat afstapje in de keuken een gevaar kan zijn. Maar je mag daar niet in doorslaan.’

Welk advies zou jij geven aan mama’s die het moeilijk hebben?

‘Praat erover! De eerste stap ligt vaak bij jezelf: durf te zeggen dat het niet goed met je gaat, dat je het lastig hebt of dat je zo hard worstelt met jouw rol als mama. Dat is oké, je bent écht niet alleen.

Neem je partner in vertrouwen of een vriendin of vertel het aan je vroedvrouw. We hebben in België zo’n goed systeem van vroedvrouwen aan huis. Wist je dat een vroedvrouw jou niets kost door de derdebetalersregeling? Ze komt aan huis én kan zo veel betekenen voor jou als mama, maar ook voor je partner!

Maar er zijn nog heel wat andere professionele hulpverleners bij wie je terechtkan: een perinatale coach, een psycholoog die gespecialiseerd is in perinatale problemen of een psychiater die vertrouwd is met die materie. En als het echt de foute kant uitgaat, kan je terecht in de moeder-kindafdeling van een psychiatrisch centrum. Er zijn er – maar! – twee in België, in Zoersel en in Gent, maar ze leveren wel fantastisch werk. Een van hen biedt zelfs thuishulp aan, dus een opname is écht niet altijd nodig.’

LEES OOK > Een behandelcentra Moeder en Baby: wat is dat juist? En wanneer kan je er terecht?

Nog een tip voor jonge mama’s?

‘Doorbreek mee de taboes. Deel een keer op Instagram een minder rooskleurig kantje van het moederschap, en laat je niet meeslepen door het picture-perfectverhaal. Lang leve invloedrijke accounts die over eerlijk ouderschap durven communiceren! Denk maar aan Veronique Leysen, Eva Tuytelaers of Cocktailsandcuddles.

Maar eigenlijk pleit ik ervoor om vooral meer zorg te dragen voor onze mama’s en papa’s. Hoe vaak is het niet dat je op bezoek gaat bij een baby’tje en dat de mama zegt “sorry voor de rommel”, of zich verontschuldigt omdat ze zich niet heeft opgemaakt? Soms wordt er zelfs verwacht dat er een hele maaltijd wordt klaargemaakt. Maar die eerste weken hoor je eigenlijk alleen maar samen te slapen, je baby’tje eten te geven en hem of haar te verzorgen.

Ook de papa of meemama, die meestal heel de tijd bezig is met het huishouden op orde te brengen, naar de winkel gaan en stofzuigen, zou minder moeten bezig zijn met die praktische dingen. Want ook voor hén is het belangrijk een band op te bouwen met hun kindje. Ze hebben al zo weinig tijd samen!

Daarom, mijn gouden tip: schakel alle hulp in die je maar kan. Van je (schoon)ouders tot vriendinnen die kraamkost maken, tot kraamhulp. Het is meer dan gepermitteerd.’

LEES OOK > Column Julie: ‘Na de geboorte van mijn dochtertje belandde ik in een postnatale depressie’

Met een baby in huis ziet je leven er een pak anders uit. Onze nieuwsbrief voor jonge ouders groeit mee met je kindje en zit boordevol herkenbare verhalen en boeiende weetjes. Schrijf je hier snel in!