Toen ik vijf jaar geleden voor het eerst mama werd, dacht ik dat ik wist wat er zou komen. Ik had boeken gelezen over bevallen en de juiste spulletjes in huis gehaald. Bovendien liep ik al een tijdje te verkondigen wat ik zeker NIET zou doen als ik zelf kinderen had. Maar eens het zover was, bleek veel van wat ik voor waar had aangenomen helemaal niet te kloppen. In mijn zoektocht naar een vorm van ouderschap die wél bij mij paste, kwam ik terecht bij Nina Mouton en haar pleidooi voor Mild Ouderschap.
Mild Ouderschap
Toen ik mijn oudste zoon gezond en wel op de wereld had gezet, dacht ik dat het moeilijkste voorbij was. Niet dus. Wat ik enorm had onderschat: hoe ik zelf zou zijn en zou veranderen als moeder.
Hoe onze maatschappij in het algemeen over ouderschap dacht en sprak, daar voelde ik me niet goed bij. Aanbevelingen die als ‘normaal’ werden beschouwd, botsten heel hard met mijn moederinstinct. Voor mij voelde het bijvoorbeeld verkeerd aan om ‘van mijn hart een steen te maken’ en mijn zoontje zo snel mogelijk alleen te laten slapen.
Zo startte mijn zoektocht naar een manier van ouder-zijn die wél op mijn lijf geschreven is. Een zoektocht die eindigde bij Mild Ouderschap. Niet dat ik per se één bepaalde stroming wil volgen. Ik lees veel, kijk om me heen en ga te rade bij mama’s en papa’s die het op een gelijkaardige manier aanpakken. Maar vooral: ik vertrouw op mijn gevoel.
Stemmetje in je hoofd
Je eigen gevoel staat sowieso centraal bij Mild Ouderschap. Je wordt aangemoedigd om in de eerste plaats op je moeder- of vaderinstinct te vertrouwen. Die intuïtie zit van bij het begin heel sterk in ons, maar raakt door allerlei invloeden gaandeweg ondergesneeuwd.
Het breekt bijvoorbeeld je hart om je kindje te horen wenen, maar als je hem of haar uit bed haalt, klinkt een stemmetje in je hoofd: ‘Let op dat je je baby niet verwent!’ En als je bange peuter weent, zeg je snel: ‘Daarvoor moet je toch niet wenen!’
Niet omdat je dat meent, maar omdat je die uitspraak zo vaak zelf hebt gehoord. Stap één: zicht krijgen op die stemmetjes in je hoofd. Alleen dan kan je ze nemen voor wat ze zijn: stemmetjes die je hoort, maar waar je niet per se naar moet luisteren.
LEES OOK > Perfecte ouders bestaan niet: een pleidooi voor mild opvoeden
Vertrouw op je gevoel
Als je terug wat meer op je eigen gevoel vertrouwt, zal de band met je kind sterker worden. Logisch ook, want kinderen staan zelf heel dicht bij hun gevoelens. Wat ze doen, hangt onmiskenbaar samen met wat ze voelen en ervaren.
Gedraagt je kind zich lastig? Ga dan op zoek naar de gevoelens die schuilgaan achter dit gedrag en reageer daarop. Zo leert je zoon of dochter bovendien dat vervelende gevoelens voorbijgaan en dat jij er bent om daarbij te helpen.
Niet in de hoek
Wat wij ook hebben opgepikt van Nina Mouton: we straffen of belonen onze kinderen niet voor hun gedrag. Waarom niet? Omdat het mijn hart breekt om zo’n ukje te zien huilen in de hoek. Maar ook omdat ik nu inzie dat het niet de beste manier is om kinderen te motiveren.
Jonge kinderen zullen tijdens zo’n time-out in de hoek namelijk zelden nadenken over wat ze net mispeuterd hebben. Niet omdat ze dat niet willen, maar omdat ze dat nog niet kunnen.
Bovendien werkt een straf niet in op de intrinsieke motivatie van kinderen. Stel dat ze de boodschap toch begrepen hebben en hun gedrag aanpassen, dan doen ze dat omdat ze een straf willen ontlopen: ‘Ik wil niet meer in de hoek staan.’ Niet omdat ze dat zelf willen.
Als kinderen daarentegen wel vanuit zichzelf gemotiveerd zijn, dan zullen ze dat gedrag langer volhouden.
LEES OOK > Opvoeden zonder straffen en belonen: hoe doe je dat?
Grenzen aangeven
Kennen onze kinderen dan geen grenzen? Natuurlijk wel, grenzen moeten er sowieso zijn. Als hun gezondheid, veiligheid of die van anderen in het gedrang komt, zijn we onverbiddelijk. Maar we mikken vooral op authentieke grenzen die echt aanvoelen, voor hen en voor ons.
En jawel, er zijn zeker ook consequenties verbonden aan hun gedrag. Zo weten onze zonen heel goed hoeveel tijd ze nog hebben voor ze naar bed gaan. Treuzelen ze bij het opruimen? Geen probleem, maar dan is er geen tijd meer voor een boekje.
Zo ervaren ze op een natuurlijke manier dat hun keuzes altijd logische gevolgen hebben. Natuurlijk zijn ze daar wel eens boos of verdrietig over, maar dat mag. Ook die gevoelens horen onlosmakelijk bij het leven.
Grotere plaatje
Loopt het dan allemaal perfect bij ons? Natuurlijk niet, er zijn nog altijd momenten waarop het even niet draait. De kinderen hebben iets in hun hoofd, maar wij zien het anders en voor je het weet zitten we in een kleine machtsstrijd.
Wat dan helpt: onze langetermijndoelen voor ogen halen. Hoe willen wij dat onze kroost over pakweg achttien jaar in het leven staan? Vind je het belangrijk dat je kind een kritische volwassene wordt? Dan is het belangrijk dat hij of zij thuis ook zaken in vraag mag stellen.
Bovendien merken we dat de zoektocht naar langetermijndoelen verbindend werkt voor ons als koppel. Mijn partner en ik bespreken regelmatig welke waarden we aan onze jongens willen meegeven. Zo vinden wij het belangrijk dat ze zichzelf durven zijn en tevreden zijn met zichzelf. Daarom doen we er alles aan om hen te respecteren in wie ze zijn.
We pushen hen niet om zich anders voor te doen, ook niet als een sociale situatie het anders verwacht. Is dat eens moeilijk, dan herinneren we elkaar aan onze langetermijndoelen en krijgen we automatisch het grotere plaatje terug voor ogen.
LEES OOK > Verbindend opvoeden, hoe doe je dat?
Mild Ouderschap betekent mild voor jezelf
Je begrijpt het waarschijnlijk al: Mild Ouderschap is niet zomaar ‘gemakkelijk’ ouderschap. Jezelf in de ogen kijken en op zoek gaan naar je eigen triggers, hoort erbij.
Word je heel erg kwaad zodra je kinderen tegenspreken? Denk er dan aan dat kinderen grote spiegels zijn. Zij tonen ons vaak hoe wij ons voelen. Durf dus ook te graven in je eigen (onverwerkte) gevoelens die jouw reacties beïnvloeden.
Opvoeden is en blijft een zoektocht. De ene dag loopt het prima en voel ik me een fantastische moeder. De volgende dag gaat het plots mis en maak ik me boos om een futiliteit.
Gelukkig geldt die ‘mild’ in Mild Ouderschap ook voor ons als ouders. Je bent een mens van vlees en bloed, dus je maakt hoe dan ook fouten. Gelukkig maar, want hoe kan je anders bijleren? Loopt het eens mis, wees dan vooral lief voor jezelf en onthoud: morgen is er weer een dag waarop je helemaal opnieuw kan beginnen.
LEES OOK > De dagboeken van Elias, het zoontje van Saar
Meer lezen?
MOUTON, Nina, Mild Ouderschap: zelfs tijdens de woedeaanval in de supermarkt, Borgerhoff & Lamberigts, 2020. In dit boek vind je geen tienstappenplan richting perfect ouderschap, geen rigide regeltjes of een weloverwogen strategie om je kinderen te doen gehoorzamen.
Nee, Nina Mouton wil ouders in de eerste plaats helpen met hun zoektocht naar hun eigen moeder- of vadergevoel.
Foto’s: Saar Steverlinck
Dit artikel is eerder verschenen in Brieven aan Jonge Ouders, het gratis tijdschrift voor alle ouders. Pas bevallen of nog in verwachting? Schrijf je hier in om deze razend interessante reeks gratis te ontvangen. Voor ouders van kindjes tot 18 maanden zijn er ook de NieuwsBrieven aan Jonge Ouders, elke maand in je mailbox.
Gepubliceerd op: 09/10/2020, laatste update op: 14/02/2022