De zee, een zwembad, een meer: water zorgt altijd voor pret bij kinderen. En voor angst bij ouders, want het duurt wel even voor kinderen kunnen zwemmen. Wat kan je doen om je kinderen veilig(er) te houden in de buurt van water?

Je kan je kind niet vroeg genoeg vertrouwd maken met water. Stap voor stap leren ze zo om niet te panikeren in water en wat ze kunnen doen om te blijven ademen. Een cursus babyzwemmen of watergewenning helpt daarbij, al kan je als ouder je kind enkele trucs leren om veiliger om te gaan met water.

LEES OOK > Watergewenning: belangrijke stap naar leren zwemmen

1) Ga regelmatig zwemmen

Leren omgaan met water kan niet zonder… water. De kinderen meenemen om te gaan ‘zwemmen’, of spelen in het water, helpt al om vertrouwd te raken met een aantal zaken zoals hoofd onder water of mond dicht houden onder water.

Niet elk kind vindt dat fijn of durft veel. Sommige peuters en kleuters zijn onzeker en angstig: steun en stimuleer hen om mee te doen, maar dwing ze niet. Geef de steun die ze nodig hebben: alleen als ze zich veilig voelen, zullen ze een stapje verder durven gaan.

2) Waarschuw ze voor water… zonder angsten op te dringen

Net zoals bij het verkeer of warme kookpotten, kan je je kind waarschuwen voor zwembaden en water. Vertel hen (herhaaldelijk) dat ze niet alleen in het zwembad/de zee mogen, dat het enkel mag samen met mama, papa of een vertrouwde volwassene en dat ze nog niet kunnen zwemmen.

Die waarschuwing is belangrijk, maar… het kind moet nog wel in water durven. Leg dus niet de nadruk op de gevaren (dus niet ‘water is gevaarlijk’) maar op het feit dat ze niet alleen het water in mogen.

3) Blijf zoveel mogelijk bij je kind in de buurt van water

Al is dat gemakkelijker gezegd dan gedaan: kinderen zijn snel… en soms leidt iets anders je aandacht af. Ook is het niet simpel iedereen in het oog te houden als je met meerdere kinderen gaat zwemmen.

Zijn er verschillende kinderen die niet (goed) kunnen zwemmen, zorg dan voor gezelschap (en helpende handen).

4) Vertrouw niet te veel op zwembandjes

Zwembandjes zijn zeer nuttig voor kinderen die nog niet kunnen zwemmen, maar ze beschermen niet tegen verdrinking. Zo moet je kind ook de reflex hebben op het hoofd boven water te houden of te gaan spartelen. Bovendien gebeuren de meeste ongelukken net als de bandjes niet aan zijn.

Zelf oefenen

Daarom is het ook belangrijk om zwemoefeningen te doen zonder bandjes. Het kind heeft, zeker in het begin, steun nodig van de ouders (= veiligheid) of van een drijvend voorwerp, bijvoorbeeld een zwemplankje of een ‘spaghetti’ (buis van piepschuim). VRT publiceerde enkele wateroefeningen die de redzaamheid van kleuters in water kunnen verhogen.

  • Hangen en klauteren aan de zwembadrand

Let erop dat de schouders onder water blijven.

  • Iets oprapen van de bodem

Met een duikbril aan kan je ze leren het hoofd onder water te steken en de adem in te houden.

  • Drijven op de rug

Vanuit hangpositie leren drijven, eerst door ondersteuning van de ouders, dan steeds minder.

  • Op iets kruipen

Laat je kind oefenen op uit het water klimmen en klauteren, aan de rand of op een zwemmat.

Wil je je kind meer oefeningen leren of zichzelf nog beter leren redden in het water? Dan is watergewenning of zwemles aangewezen! Bij deze lessen blijf je samen met je kind in het water.

LEES OOK > Risicovol spelen: tips om je kinderen veilig en avontuurlijk te laten spelen

Belangrijk om te beseffen

  • Aanpak verschilt per kind

Is je kind een wildebras of net heel schuchter? Het karakter van je kind bepaalt je aanpak!

  • Verwacht niet te snel te veel

Leren zwemmen kost tijd en veel oefening. Pak het rustig aan, doe de oefeningen een paar keer en ga dan weer gewoon spelen.

  • Dwing het kind niet

Door het kind te dwingen tot waar het nog niet klaar voor is, kan je hem nog angstiger maken.

  • Blijf zelf kalm

Kinderen voelen angst heel goed aan. Ben je zelf bang van water en reageer je paniekerig als het kind in de buurt komt, dan kan je die angst overzetten.

Wat als je kleuter niet met het hoofd onder water durft?

Durft je kind niet met het hoofd onder water? Dan is het misschien nog niet klaar om te leren zwemmen. Dat wil niet zeggen dat je niets kan doen! Gewenning begint onder de douche of in bad. Bouw langzaam op en wees geduldig.

LEES OOK > Deze coole waterspelletjes helpen afkoelen bij warm weer

Wat als je kind schrik heeft van water?

Wees gerust: het is niet alleen. De meeste kinderen gaan wel door een fase van watervrees, bij sommige is die alleen langer en hardnekkiger dan bij anderen. Ook hier geldt: het kind niet dwingen en het je stimuleren om steeds een stapje verder te gaan. Begin klein en laat je kind vooral plezier hebben met water.

Volg de Gezinsbond ook op FacebookTwitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.

Gepubliceerd op: 21/06/2017, laatste update op: 07/09/2023