‘Ik flip op alles. De ene dag hierop en de andere dag daarop. Maar ik probeer wel om elke dag maar op één ding te flippen.’ Aan het woord: Siska Schoeters. Samen met Dieter Coppens zet ze een boom op over haar eigen wonderjaren en die van haar kroost. Verder hebben ze het over vuile was, gebakken kip en schermtijd.
Tafelmanieren
Als je terugblikt op je eigen wonderjaren en op de opvoeding die je kreeg, wat heb je daarvan overgenomen nu je zelf in de opvoedrol zit?
Siska Schoeters: ‘Ik merk dat ik heel wat kleine dingen overgenomen heb. Zoals samen eten en niet van tafel gaan voor iedereen klaar is. En samen uit, samen thuis, nog zoiets. Ik snap nu ook perfect waarom mijn ouders dat zo belangrijk vonden.
Als jongere zijn er veel momenten waarop je denkt: “Ik ga dat NOOIT zo aanpakken!”. Maar als je zelf kinderen hebt, stel je vast dat je het op exact dezelfde manier doet. Elke mama zal dat wel eens meemaken: “Oei, ik klink exact als mijn moeder!” Zeker nu mijn pluskinderen in hun puberteit zitten, heb ik dat regelmatig.’
Dieter Coppens: Bij de geboorte van Suzy (16), ons eerste kind, overspoelde het verantwoordelijkheidsgevoel mij als een golf. Van de ene minuut op de andere kreeg ik het perspectief van de ouder en snapte ik het. “Ah, dáárom hebben mijn ouders dat allemaal gedaan, dáárom waren die bezorgd!”
En ja, ik merk ook dat ik veel dingen van hen overgenomen heb. Tafelmanieren, bijvoorbeeld. Als er vrienden van de kinderen bij ons komen eten die het daar niet zo nauw mee nemen, zie ik mijn kroost al kijken van: “Oei, dit gaat papa niet appreciëren!”‘
De kip of de kinderen
De kip of de kinderenWat zijn de dingen in het dagelijkse leven met kinderen waarop je compleet kan flippen?
Siska: ‘Ik kan daar geen lijn in trekken want ik flip op alles. De ene dag hierop en de andere dag daarop. Maar ik probeer wel om elke dag maar op één ding te flippen.
Wat ik voortdurend moet herhalen: dat ze zelf hun brooddoos en koekendoosje uit hun boekentas moeten halen en op het aanrecht zetten. Zodat ik dat niet als een sloor in hun plaats moet doen.
Ook de kamer van Lucien … ik krijg een crise cardiaque als ik daar binnenstap. Hij is nu tien en ik moet er nog aan wennen dat het een echte tienerkamer wordt. Van zodra hij zijn kleren maar gepast heeft, beschouwt hij ze als vuil en gooit hij ze op de grond.
Elke keer opnieuw vraag ik: “Heb je de spullen die gewassen en gestreken zijn, in je kast gelegd?” “Jaja.” Maar gegarandeerd is dat niet gebeurd en ligt die kamer vol met stapeltjes kleren.
Je hoort het, ik ben wat zoekende qua flippings, er zijn er heel wat die zich aandienen tegenwoordig. Ik vrees dat ik mijn standaarden ga moeten verleggen nu ik stilaan met een puber in huis zit.’
Dieter: ‘Die kleine ergernissen zijn heel herkenbaar. Als je honderd keer hetzelfde moet zeggen, kan een mens op den duur al eens uit zijn krammen schieten.
Maar als er één ding is waarop ik echt flip, dan is het liegen. Dan weten ze: “Nu gaat hij kwaad worden.” Of erger nog: teleurgesteld zijn! (lacht)
Het gebeurt zelden, maar ik kan er enorm slechtgezind van worden als ze met mijn vertrouwen spelen. En dat gaat dan niet over zware dingen, maar bijvoorbeeld over onze afspraak om ’s avonds de smartphones beneden te laten liggen. Als ik merk dat ze een oud toestel weer aan de praat gekregen hebben en die mee naar boven hebben gesmokkeld … grrr.
Pas op, ik probeer dan wel kalm te blijven en het gesprek aan te gaan, hoor. Heftig reageren is nooit de oplossing.’
Siska: ‘Ik weet dat roepen niet werkt, maar toch doe ik het vaak. Het ligt niet in mijn aard om altijd kalm te blijven. Maar ik heb wel al geleerd om bepaalde dingen los te laten, omdat ik nu eenmaal niet altijd op alles kan reageren.
Je bent kip aan het bakken en intussen zijn ze mekaar in de tuin aan het afmaken: wie red je? De kip die misschien aanbrandt of die vechtende kinderen in de tuin? Goh ja, die kinderen zullen het nog wel een paar minuten overleven en eten is toch echt wel belangrijk!’ (lacht)
LEES OOK > Welke huishoudelijke klusjes kunnen kinderen doen?
Handvaten
Hebben jullie door het programma te maken zelf veel bijgeleerd over opvoeden?
Dieter: ‘Natuurlijk, je leert altijd bij. Het programma gaat ook niet over wat goed of fout is in de opvoeding, maar we willen wel handvaten geven. Ertoe bijdragen dat je bijvoorbeeld beter weet hoe een kind in elkaar zit of hoe een tienerbrein werkt.
Ik heb heel wat opgestoken, maar veel dingen te laat. (knipoogt) Dus misschien moet ik als ultiem experiment opnieuw aan kinderen beginnen?’
Siska: ‘We worden in het programma omringd door experts: zowel psychologen, psychiaters als opvoeddeskundigen. Andere mensen moeten zestig euro per uur betalen om met hen te praten, en wij worden daar zélf voor betaald! Geweldig toch?’
Dieter: ‘Voor en na de opnames konden we al eens een persoonlijke vraag stellen aan die experts: héél handig!’
Siska: ‘Opvoeding is gewoonweg een ontzettend boeiend onderwerp: iedereen krijgt er op de ene of andere manier mee te maken. Het is echt iets wat leeft, dat merkte ik ook aan de reacties van crewleden die zelf geen kinderen hebben.’
LEES OOK > Opvoeden zonder straffen en belonen: 5 visies
Boerenverstand
Hoe pakken jullie het aan als er iets niet wil vlotten in de opvoeding? Klop je ergens aan voor hulp? Zoek je informatie in boeken of online?
Dieter: ‘Ik praat erover met vrienden, dat lijkt me een logische eerste stap toch?’
Siska: ‘Goh, niet iedereen doet dat. Ik denk dat jij en ik daar meer mee bezig zijn dan de gemiddelde mens. Iedereen vertelt wel eens een anekdote over de kinderen, maar ik denk dat veel ouders er niet echt over praten wanneer ze met opvoedkwesties zitten.’
Dieter: ‘Ik heb zelf wel veel geluk op dat vlak: mijn vader is huisarts, mijn moeder psychologe, een nicht is kinderpsychologe … er zijn heel wat mensen bij wie ik eens kan polsen.
Met mijn ouders verlopen die gesprekken op een fijne en natuurlijke manier, zij staan nog stevig en mooi in het leven en geven uitstekend advies. Mijn vrouw Rut en ik zijn ook nogal snel van aanpak: we wachten niet lang om hulp te zoeken.’
Siska: ‘Ja, zo zijn wij ook. Lucien heeft een moeilijke periode gehad, hij gaf aan dat er iets was maar dat hij niet kon zeggen wat. We hebben toen een kindertherapeute gevonden en zij heeft een aantal sessies met hem gedaan.
Ik geloof heel hard in het feit dat je af en toe externe hulp moet inroepen, net zoals je bij een dokter gaat als je een lichamelijk probleem hebt. Als ouder kan je nu eenmaal niet álles weten.
Ik heb ook heel wat boeken liggen over kinderen en over opvoeding, en daar blader ik regelmatig in. Vaak gewoon om gerustgesteld te worden. Want uiteindelijk doet iedereen maar wat: je leert het met vallen en opstaan en je doet wat je kan, uit liefde voor je kinderen.
Maar is dat altijd het beste? Waarschijnlijk niet. De kinderen zullen later wel zeggen dat we het op bepaalde vlakken niet goed aanpakten, maar we zijn uiteindelijk geen robots. Het is niet omdat je een kind krijgt, dat je ineens een moeder bent. Nee, dan pas begin je het te leren.’
Dieter: ‘En op bepaalde momenten zijn alle tips welkom. Zo las ik in Typisch Tieners dat je bij kortsluitingen met je tieners beter wacht met praten tot iedereen wat gekalmeerd is. En oké, dat is een eenvoudige tip, simpel boerenverstand zelfs, maar door dat te lezen denk je daar toch weer eens aan. En het werkt!
Ik vind het trouwens heel goed dat er de laatste tijd meer aandacht is voor de mentale gezondheid van onze jongeren, het taboe rond psychologische hulp gaat stilaan de wereld uit. Maar er mag zeker nog aan gewerkt worden. Ik kan iedereen alleen maar aanraden om op tijd hulp in te schakelen van een professional.’
Siska: ‘Of gewoon van een buitenstaander, het hoeft daarom geen psycholoog te zijn. Vaak is het voor je kind al genoeg om eens ergens anders te verblijven. Lucien gaat soms een weekend naar mijn zus om daar te logeren en buiten te spelen, en hij heeft daar enorm veel deugd van.’
iPad op de lavabo
Hét hete hangijzer in veel gezinnen is sowieso schermtijd. Hoe pakken jullie dat aan?
Siska: ‘Lucien is niet zo verknocht aan schermpjes, dus als hij op de iPad wil, mag hij. Hij legt hem na een tijdje ook zelf weg. En de dingen waarmee hij zich online bezighoudt, daar kan ik echt niets op tegen hebben: hij bouwt huizen op Minecraft en kijkt op YouTube naar schattige filmpjes.
Maar Minnie (4), da’s een ander paar mouwen, haar moet ik goed in de gaten houden want zij is echt verslaafd. Het eerste wat ze zegt als ze wakker wordt, is: “Mak op den iPad?” Ze kan er sinds de eerste lockdown ook supergoed mee overweg. Tja, ze was drie en ik moest haar stilhouden …
Toen ze onlangs nogal lang op het toilet bleef zitten, bleek dat ze de iPad op de lavabo geïnstalleerd had en zo met bungelende beentjes naar filmpjes zat te kijken van My Little Pony. (lacht)
Als ik zeg dat het genoeg geweest is, zal ze eerst wel brullen, maar uiteindelijk gaat ze vrij snel met iets anders spelen. En die twee oudsten, tja. Dat zijn tieners. Die zitten voortdurend op hun gsm.’
Dieter: ‘Ze krijgen bij ons een eigen smartphone op hun twaalfde. Tot voor die leeftijd lukt het nog om schermtijd te hanteren, maar daarna niet meer.
Wanneer ze die gsm voor het eerst in handen krijgen, is het even een tijdje vollen bak, dan slaat de verslaving toe. Maar bij je derde kind besef je dat dit een fase is die je moet toelaten en dat het daarna wel weer goed komt.
We plakken daar geen strikte tijd op, maar als het te veel wordt, sporen we hen aan om dat ding even weg te leggen en iets anders te doen. Af en toe check ik samen met hen hun schermtijd.
Toen het bij Francis (12) om vijf uur op een dag bleek te gaan, heb ik hem gevraagd om zijn smartphone een tijdje aan mij te geven. Hij vond dat ik daar eigenlijk wel gelijk in had en zei nadien ook dat het hem deugd had gedaan.
Suzy (16) is dit jaar begonnen met een gsm-loze maand en heeft nu ook alle sociale media-apps van haar smartphone verwijderd. Ze vindt het echt een bevrijding.
Bij Lou (14) blijft het tot nog toe binnen de perken. Maar het is inderdaad wel iets waarvoor je als ouder aandacht moet hebben.’
LEES OOK > Schermtijd bij jonge gezinnen: ‘Onze kinderen worden soms in dat scherm gezogen’
Goeie vrouw
En dan nu een vraag, alleen voor Dieter: hoe krijg je het allemaal gecombineerd, het vaderschap en de verschillende jobs die je doet?
Dieter: ‘Euh, waarom is die vraag alleen voor mij?’
Siska: ‘(lacht) Haha, ik weet waarom! Gisteren heb ik op Instagram gepost dat ik er zot van word dat die vraag alleen aan vrouwen wordt gesteld. Te absurd voor woorden, zo seksistisch!’
Dieter: ‘Ah zo, dat snap ik. Maar om op die vraag te antwoorden: het zijn allemaal dingen die ik met veel goesting doe en waar ik helemaal achter sta. Het voelt als een hobby waarvoor ik betaald word.
En daarnaast heb ik mijn gezin dat ik samen met mijn vrouw Rut draaiende houd, en dat loopt bijzonder vlot. Dus mijn definitieve antwoord is: ik krijg het allemaal gecombineerd omdat ik een goeie vrouw naast mij heb!’
Siska: ‘Voilà, da’s weer duidelijk: het zijn de vrouwen die alles laten draaien! (gelach)’
Foto’s: © VRT
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 25/03/2021, laatste update op: 06/06/2023