Niet elke ouder geeft zijn tiener zakgeld. Hoe leer je je tiener dan omgaan met geld? Het kan door ze simpelweg te betrekken bij het dagelijkse leven.
1. Boodschappen doen
In één simpele en doordeweekse boodschappentocht zit een heel leermechanisme: prijzen vergelijken, kortingen bekijken (meer korting als je meer koopt, is dat wel voordelig?) en de kostprijs van levensmiddelen leren kennen. Mag het uitdagend? Geef je tiener een strikt budget én een lijstje! Op die manier leer je hem/haar omgaan met geld.
2. Betalingen uitvoeren
Jong geleerd is oud gedaan en dat geldt ook voor financiële zaken. Begeleid je tiener in het uitvoeren van betalingen, zowel aan een automaat, online, via de app als met de QR-code. Niet altijd simpel want als ouder ben je zelf niet helemaal mee. Oefen daarom eerst zelf of loop langs bij de bank voor wat extra uitleg zodat je je tiener kan leren omgaan met geld.
3. Zelf uitzoeken
Leuke opdracht (en weer wat minder werk voor jou): laat het hen zelf uitzoeken. Een gezinsuitstap voor een bepaald bedrag: wat zijn de opties? Een gsm-abonnement of gezaag om Netflix: wat kost het, wat krijg je ervoor en is dat de moeite? Waarop gaan ze besparen om de meerkost op te vangen? Laat ze je wel komen uitleggen wat ze willen doen en waarom voor ze beslissingen nemen met jouw creditcard in de hand…
4. Gaan werken
Zelf geld verdienen betekent ondervinden dat je geld niet zomaar krijgt: je moet ervoor werken. Let wel: er gaan een pak minder sociale lasten af, wat een onrealistisch beeld schept over het eerste loon. Praat daarover met je tiener en leg ook uit waarvoor die belastingen dienen.
Leren omgaan met geld is ook luisteren naar je tiener waar het geld voor dient. Geef ze de tip om ten minste een deel te sparen voor de lange termijn. Tot slot is het geen slecht idee om erop te wijzen dat dit hele bedrag nu aan ‘toffe’ dingen en luxeproducten kan besteed worden, maar dat dat later niet zo is. Dan moeten woon- en energiekosten betaald worden, bijvoorbeeld.
- Je tiener mag niet zomaar wat gaan werken. Er staan limieten op het aantal dagen én het bedrag dat hij of zij kan verdienen aan voordelig sociaal tarief en zonder effect voor de belastingen van de ouders of het kindergeld.
LEES OOK > ‘Een gesprek met je kind over het zelfverdiende geld blijft zinvol’
5. Praten over geld
Ouders praten niet vaak (en zeker niet graag) over hun loonbriefje of hoe ze hun budget besteden. Nochtans is dat net waar tieners het meest van leren: ouders hebben een voorbeeldfunctie! Zo leren ze omgaan met geld. Zelfs zonder bedragen te noemen, kan je hierover praten: door aan te geven wanneer iets duur is of dat een luxeproduct gelijkstaat aan x weken boodschappen of een heel jaar elektriciteit.
Ook als je de eindjes moeilijk aan elkaar kan knopen, is het een goed idee om er openlijk over te praten, zonder je tiener op te zadelen met de zorgen. Je kan wel samen prioriteiten stellen of ideeën zoeken om te besparen.
6. Betrekken bij de administratie
Financiële opvoeding is meer dan ‘budgetbeheer’ en ‘geen schulden maken’. Het is ook: de papieren bijhouden (of de digitale kluis bekijken), de facturen sorteren en de belastingaangifte invullen. Betrek je tiener hierbij en leer ze een goede basis.
LEES OOK > Kinderen leren omgaan met geld: hoe pakken ouders het aan?
18e verjaardag
Tieners leren omgaan met geld is geen moment te vroeg. Elke tiener met een zicht- en of spaarrekening krijgt vanaf hun 18e volledige volmacht over die rekening. Heel schizofreen: voor 18 mogen ze niks en daarna alles. Bij voorzichtige en spaarzame kinderen is dat geen probleem, maar sommige zijn nonchalant of hebben een gat in hun hand. Een gezonde financiële houding, waarbij schulden zoveel mogelijk vermeden worden, is een goed begin!
70 à 80 procent van de ouders geeft zijn tieners wel zakgeld. Het bedrag kan nogal verschillen (van 5 tot 520 euro per maand!) net als wat ze ermee moeten betalen (niks tot kleren en huur). Voor 12 en 13-jarigen is het mediaanbedrag 26 euro, voor 14 en 15-jarigen 30 euro en voor 16 en 17-jarigen 50 euro per maand.
Ledenvoordeel Gezinsbond
Gezinsbond en Yongo slaan de handen in elkaar. Onze leden die de code ‘gezin’ gebruiken, krijgen bij Yongo 20 euro op de lange termijn, en vanaf de 13de maand onder bepaalde voorwaarden een gratis overlijdensdekking ter waarde van 1000 euro, gestort op een geblokkeerde rekening (met een maximum van 3000 euro per ouder). Lees meer op deze pagina.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 17/09/2017, laatste update op: 29/11/2023