Vanaf hun zestiende verdienen heel wat jongeren hun eerste centen met een vakantiejob. Maar wat doen ze met dat zelfverdiende geld? En levert dat soms gespreksstof op aan de keukentafel of net niet?
Financiële opvoeding start al op jonge leeftijd en gaat door tot de volwassenheid. ‘Samen met je tiener of student praten over hun zelfverdiende geld, is echt nog zinvol’, tipt Yves Coemans (studiedienst Gezinsbond).
Ook al heb je als ouder wettelijk in feite niets meer te zeggen over het geld dat ze met een vakantiejob verdiend hebben zodra ze meerderjarig zijn, het wil niet zeggen dat de financiële opvoeding stopt of dat je geen raad kan geven.
Zelfverdiende geld
‘Mijn ouders vertrouwen erop dat ik bewust omga met dat geld’, vertelt een jongere ons. Waarom zou je dat onderwerp toch ter sprake brengen?
Yves Coemans: ‘Een meerderjarige heeft natuurlijk het volledige beschikkingsrecht over zijn centen. Leg vooral geen eenzijdige afspraken op aan een volwassen zoon of dochter, zo werkt dat niet.
Als het gaat over het eerste geld dat ze zelf verdiend hebben, kan je vragen hoeveel ze denken te sparen en hoeveel uit te geven. Hebben ze een specifiek doel voor het geld? Wat is een goede verhouding? Ga daarover gerust zelf het gesprek aan, want dat zijn vragen waar jongeren mee kunnen zitten. In sommige gezinnen maken ouders trouwens bewust afspraken met hun inwonende werkende kinderen over welk deel ze als leefgeld moeten afgeven.
Ook als je student al enkele jaren studentenarbeid heeft gedaan, blijft het een goed idee om de vinger aan de pols te houden. Waarvoor dient het geld, hoeveel hebben ze gespaard, enzovoort.’
LEES OOK > Leer je kind van jongs af omgaan met geld op een speelse manier
Belastingen
En wat met de fiscus: hoe gaat die om met ‘het loon’ van een jobstudent?
‘In de meeste gevallen moet je als jobstudent geen belastingen betalen. Je betaalt wel een solidariteitsbijdrage, maar die ligt met 2,71 procent een pak lager dan de bedrijfsvoorheffing (afhankelijk van de hoogte van het inkomen) en de normale socialezekerheidsbijdragen (13,07 procent) bij een gewone werknemer. Daardoor hou je op een inkomen uit studentenarbeid veel meer over dan wanneer je diezelfde job als werknemer zou uitoefenen. Bij werknemers is er nu eenmaal een groot verschil tussen het brutoloon en wat ze uiteindelijk elke maand op hun rekening krijgen, het nettoloon dus.
Dit voordeeltarief op de sociale bijdragen geldt wel enkel als je minder dan 475 uur op een jaar werkt als jobstudent. Het is goed dat ouders hun kinderen hier wegwijs in maken, zodat ze geen verkeerd beeld krijgen over wat ze later gaan verdienen.’
Heeft de verdienste van je jobstudent ook impact op de belastingen van het gezin?
‘Dat kan, als de netto bestaansmiddelen van de jobstudent een bepaald bedrag overschrijden. Het bedrag is afhankelijk van de gezinssituatie: tweeverdieners of alleenstaanden bijvoorbeeld. Voor precieze bedragen verwijs ik door naar studentatwork.be.’
LEES OOK > Wat zijn de gevolgen van studentenarbeid op kinderbijslag?
En het basisbedrag via het groeipakket: wordt dat beïnvloed door het loon van de jobstudent?
‘Voor het groeipakket maakt het niet meer uit hoeveel een jobstudent verdient. Als die in 2023 en 2024 minder werken dan 600 uur onder een studentenovereenkomst, blijft de kinderbijslag behouden. Als een student werkt zonder studentenovereenkomst, mag hij maximaal 80 uur per maand presteren, anders verliest hij die maand zijn kinderbijslag. Voor jobstudenten die in Brussel wonen, gelden echter andere regels.’
Jongeren over geld
En de jongeren zelf, die blijken best verantwoordelijk om te springen met hun zelfverdiende geld.
Ellen (horeca): ‘Ik ga daarmee op weekend of gebruik het geld voor extra uitgaven in de loop van het jaar. Maar het grootste deel spaar ik. Mijn ouders vertrouwen erop dat ik bewust omga met de centen die ik zelf verdiend heb.’
Lize (horeca): ‘Ik probeer een deel te sparen, maar dat lukt momenteel moeilijk. Mijn partner en ik hebben een huis geërfd, er zijn de kosten van de auto en we hebben trouwplannen. Ik heb van mijn ouders wel altijd geleerd om verantwoord om te springen met dat zelf verdiende geld. Als ik daar niet verstandig mee zou omgaan, zouden ze zeker ingrijpen. Gelukkig is dat nog nooit gebeurd.’
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 12/07/2019, laatste update op: 02/06/2023