Vijf jongeren over leven met een chronische ziekte

Om gezond te leven, zijn velen onder ons elke dag bezig met voldoende bewegen en letten op voeding. Maar als je van jongs af al de rugzak van een chronische ziekte met je meedraagt, is het extra lastig om de voedings- en beweegadviezen van zorgverleners op te volgen. Vijf jongeren van het Zeepreventorium in De Haan vertellen hoe zij dat beleven. 

‘Hier is het makkelijker om een gezonde levensstijl te hebben’, geeft Nasser (18) toe over zijn verblijf in het Zeepreventorium. Net als Marthe (16), Julie (17), Martha (16) en Soundous (16) woont deze jongere al heel wat maanden in dit ‘huis in de duinen’. Hij leert er omgaan met zijn chronische ziekte om straks – net als zijn leeftijdsgenoten – de draad van zijn leven weer op te nemen.

Dokter Ellen en diëtiste Dorien volgen dit ‘duinengesprek’ mee aan de zijlijn. Ze zijn merkbaar trots over de weg naar zelfstandigheid die de vijf tieners intussen al afgelegd hebben.

Het leven zoals het was

Nasser: ‘Ik verblijf nu tien maanden voor mijn obesitas in het Zeepreventorium. Ik wist niet wat ik zelf kon doen om gezonder te leven en zo overgewicht te vermijden. Ik besefte dat ik geen andere keus had dan mij daarvoor te laten helpen.’

Marthe: ‘Ik zit in dezelfde leefgroep als Nasser en verblijf hier sinds oktober vorig jaar. Het nieuwe schooljaar was toen pas gestart en ik moest al meteen mijn gewone leven met vrienden en volleybal achter mij laten. Daar had ik het moeilijk mee.

Maar ik wist dat ik dringend iets aan mijn voeding moest doen en dat het alleen niet zou lukken. Ik zat nog maar in de derde kleuterklas toen ik al naar een diëtiste ging, zonder veel resultaat …’

Soundous: ‘Bij mij heeft het met mijn diabetes te maken. Het liefst zoek ik alles zelf uit, want ik hou er niet zo van dat mensen mij helpen. Daardoor luisterde ik te weinig naar de raadgevingen van mijn mama en mijn broer, die ook diabetes heeft. Maar op een bepaald moment kwam ik in de problemen en had ik dringende hulp nodig.’

Julie: ‘Mijn mama deed ook enorm haar best om mij voedingstips te geven. Zelf was ik totaal niet gemotiveerd om daar iets mee te doen. Eten bood mij troost op momenten dat ik me slecht voelde of gepest werd.’

Martha: ‘Ik heb met chronische vermoeidheid en pijn te kampen. Het is voor mij lastig om een evenwicht te vinden tussen rust en activiteit. Hier leer ik mijn grenzen beter te stellen. Voordien lag mijn leven helemaal stil. Ik ging zelfs niet meer naar school of de scouts …’

LEES OOK > Tips om je kroost gezonde snacks te laten eten

Haalbare plannen en gewoontes

Ellen: ‘Bij elke jongere streven we naar haalbare plannen en gewoontes die ze na hun verblijf kunnen volhouden. Naast voeding en beweging besteden we ook veel aandacht aan mentaal welzijn.

Bij sommigen duurt een traject enkele weken, anderen blijven hier een jaar. Ze gaan wel elk weekend naar huis, want ook met de ouders en de thuisomgeving werken we nauw samen.’

Martha: ‘Thuis moest ik het allemaal zelf regelen: de kinesist, de diëtiste, de psycholoog … Dat lukte mij niet. Hier heb je één team dat je van nabij opvolgt.’

Nasser: ‘Je mentaal goed voelen, daar begint het voor mij allemaal mee. Sinds ik hier ben, eet ik gezonder, sport ik meer én voel ik me beter in mijn vel. Maar die discipline moet wel van jezelf komen. Ik heb al verschillende andere jongeren zien vertrekken omdat ze de mentale kracht niet hadden om hun levensstijl aan te passen.’

Soundous: ‘Ik ben een type dat zich snel in een groep smijt. Ik voelde me hier meteen goed. Ik heb ook veel aan de steun van mijn leefgroep. Eerst was het wennen aan die nieuwe gewoontes, maar na enige tijd wordt dat een routine.’

Julie: ‘Toen ik jonger was, had ik een hechte vriendengroep. Maar in het middelbaar veranderde dat. Bij het volleybal was ik slechter dan de rest en werd ik gepest … Pas dan besefte ik zelf dat het te maken had met mijn gewicht. Intussen voel ik mij sterker, ook door hier rond ons zelfbeeld te werken. Ik heb nu zelfs weer vrienden in de volleybalclub.’

Soundous: ‘Toen ik hier kwam, had ik echt het gevoel dat er een grote last van mijn schouders viel.’

Dorien: ‘Eigenlijk is het hen wat “ontlasten” om dan beetje bij beetje hen opnieuw de lasten – die er nu eenmaal zijn – te laten dragen. Voor de jongeren is dit verblijf een bijzondere tijd in een vaak moeilijke periode van hun leven. Dat is best ingrijpend. Ze volgen hier ook ziekenhuisonderwijs om daarna opnieuw hun gewone schooltraject voort te zetten. Belangrijk is wel dat ze zelf gemotiveerd zijn om naar hier te komen. Anders lukt het niet.’

LEES OOK > 7 maatregelen die gezinnen helpen om gezond(er) te eten

Foto’s: Kristof Ghyselinck

Dit artikel verscheen in juni 2022 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.