“Maar liefst één op twintig tieners wordt wekelijks gepest. Voor elk van die jongeren is het belangrijk dat de pesterijen zo snel mogelijk stoppen”, aldus pestdeskundige Gie Deboutte. Pesten snijdt namelijk diep. Elke vernedering, elke roddel en elk gemeen sms’je grijpt je naar de keel. Bovendien sta je als slachtoffer vaak alleen. Leeftijdsgenoten wagen het niet om voor jou op te komen en meestal grijpen zelfs je leerkrachten niet in.
Gepest worden is een onthutsende ervaring, want zo lijkt het alsof jij er helemaal niet toe doet. Op die manier vreet pesten niet alleen aan het zelfvertrouwen van tieners, het werpt ook een schaduw over hun jeugd en het kan hun latere leven tekenen.
Zwijgen uit angst en schaamte
Gie Deboutte: “Wanneer je gepest wordt, kunnen angst, onmacht en eenzaamheid je bijna tot wanhoop drijven. De meeste slachtoffers van pesten durven daar met niemand over te praten. Ze zijn bang dat de situatie alleen maar erger zal worden of dat ze hun omgeving te veel belasten.
Veel slachtoffers schamen zich bovendien voor wat ze meemaken of leggen de schuld bij zichzelf. Noodgedwongen klampen ze zich vast aan de illusie dat alles wel vanzelf zal stoppen. En zo houdt het pesten aan.”
Steun bij nieuwe contacten
Gie Deboutte: “Het is belangrijk voor slachtoffers om begrip en steun te krijgen. Wanneer ze in contact komen met andere jongeren die hun wél zien zitten, kunnen die contacten hen sterker maken. Sterk genoeg om zich niet meer door de pestkoppen en hun meelopers te laten intimideren.”
“Daarom is het zo belangrijk dat tieners die gepest worden zich niet opsluiten. We moedigen hen aan om na te gaan bij wie ze zich wél veilig en begrepen voelen of wie nooit actief heeft meegedaan aan de pesterijen. Het gezelschap van deze jongeren houdt pestkoppen iets meer op afstand.”
Vertrouwenspersonen op school en thuis
Gie Deboutte: “Op elke school vind je leerkrachten en opvoeders die een verhaal over pestgedrag ernstig nemen. We sporen tieners dan ook aan om bij die mensen aan te kloppen.”
“Ook ouders spelen een belangrijke rol. Zij zijn en blijven de belangrijkste vertrouwenspersoon. Slachtoffers die hun verhaal kunnen doen, voelen zich nadien meestal ontzettend opgelucht. Ze geven hiermee bovendien het signaal dat ze niet bij de pakken blijven neerzitten, maar opkomen voor zichzelf.”
Wat kun je doen als ouder?
Gie Deboutte: “Merk je als ouder dat je zoon of dochter in de knoop zit? Maak dan tijd voor een gesprek. Openstaan en luisteren is de eerste opdracht. Hoe lastig het ook is, blijf rustig. Hevige emotionele reacties zorgen er meestal voor dat je kind geen tweede keer komt aankloppen. Probeer om alle tips en adviezen – hoe goedbedoeld ook – nog even achterwege te houden, maar ga daarna wel samen op zoek naar bijkomende stappen en bespreek wie wat zal doen.”
“Wordt er vooral op school gepest? Betrek de school er dan bij. Steeds meer scholen beschikken over de juiste knowhow en een weldoordacht pestactieplan. Maak daar gebruik van zodat het vertrouwen tussen de betrokken leerlingen opnieuw kan groeien.”
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 06/10/2019, laatste update op: 15/06/2023