Meepraten met je tiener: een handleiding

Best mogelijk dat je digitale vaardigheden voortreffelijk zijn, dat je een krak bent in onlinecommunicatie, goochelt met WhatsApp en vlot je weg vindt in het videochatten. Misschien smijt je ‘r tijdens het chatten hier en daar zelfs een hip jong woord tegenaan. Maar hoe slim je ook bent met je smartphone en hoe hard je ook probeert mee te zijn met de trends in tienertaal, toch zal je kroost je altijd een flink aantal stappen voor zijn.

Meepraten met je tiener

De tieners van vandaag zijn nu eenmaal digital natives: ze konden klikken, liken en swipen nog voor ze konden praten. Ze zijn geboren, getogen en opgegroeid in een onlinewereld. Een wereld waarin apps voor structuur zorgen en cijfers & letters vrolijk gemixt worden met gifs & emoticons. Een wereld waarin digitaal de moedertaal is.

Daarnaast gebruiken ze in hun woordenschat voortdurend frisse nieuwigheden, bij elkaar geshopt en opgepikt van YouTube en TikTok en ook gewoon van de straat en van elkaar.

Bravo en chapeau voor volwassenen die zich blijven interesseren en proberen om hen bij te benen, want het verandert allemaal vliegensvlug. Trends en hypes volgen elkaar in een rotvaart op. Denk je: ‘Oef, ik ben weer mee’, dan is het bij jongeren al passé.

Een handleiding schrijven om helemaal op de hoogte te zijn is quasi onmogelijk. Maar sympathiek als we zijn, zetten we voor jou met veel plezier een paar opvallende feiten, fenomenen en woorden op een rijtje.

De beelden

Eén blik op een tienerchat en de trend is overduidelijk: het jonge volk praat bijzonder graag in beelden. En dan bedoelen we niet alleen foto’s, al delen ze die natuurlijk ook volop.

• Emoticons – Die ken je sowieso al. Naast vrolijke, trieste en gekke gezichtjes zijn er nog honderden andere. Ze drukken vooral emoties uit en worden opmerkelijk meer door meisjes dan door jongens gebruikt. Natuurlijk staan die emoticons ook voor het minder jonge volk ter beschikking, maar pas toch een beetje op met wat je doet. Want sommige emoji’s hebben voor jongeren een betekenis waar jij misschien geen weet van hebt. Stuur dus niet zomaar een aubergine wanneer je aan je tieners vraagt om nog snel wat te halen in de supermarkt. Voor jou mag dit dan een ordinaire groente zijn, voor hen is het simpelweg een piemel.
• Gifjes – Niet-toxische, ultrakorte en grappige filmpjes die gebruikt worden bij het chatten op sociale media. Komt van Graphics Interchange Format. Met zo’n gifje geef je een gevoel, een boodschap of reactie weer op een originele manier. Zonder er zelf woorden aan vuil te maken. Gifjes zijn plezant en amusant en hebben de gave om online gesprekken een beetje op te fleuren. Bij apps zoals WhatsApp en Messenger kan je via een klein symbooltje onderaan je scherm een gifje zoeken dat het best bij je babbel past.
• Meme – Wordt uitgesproken als ‘miem’ en heeft dus niets te maken met grootmoeders. Al zou mijn mémé zaliger die zotte memes waarschijnlijk geweldig gevonden hebben. Memes zijn uitspraken, korte filmpjes of afbeeldingen die door een bepaalde groep via sociale media massaal bewerkt en gedeeld worden en zich op die manier razendsnel verspreiden. Na een tijdje maken ze deel uit van de cultuur van die groep. Zo heb je memes die de ronde doen bij jongeren, studenten, gamers, mensen uit de cultuursector of ouders van jonge kindjes. Voor mensen die niet tot die groep behoren, zijn memes moeilijk te snappen.

De woorden

• Slay – kinderwoord van 2022. Slay gebruik je als je mensen een compliment wil geven over hun looks. Zoals in ‘Amai, deze outfit… Slay!’ Wordt vaak gebruikt op TikTok en Snapchat.
• Aina – een toevoeging bij een zin, een soort stopwoord: ‘Aina, je bent er!’ Daarnaast drukt het ook uit dat iets niet leuk is: ‘We kunnen niet op kamp door de regen… Aina!’
• Gast –een aanspreking en stopwoord voor vrienden. ‘Gast, ben jij nu elke dag te laat op school door de trein?’
• Smash – tienerwoord van 2022. E-Iemand kan ‘smash’ (mooi, sexy) of ‘pass’ (niet mijn type, niet zo mooi) zijn. Wanneer er iemand voorbijkomt die je knap vindt, kan je tegen je klasgenoten zeggen: ‘Smash!’
• Goofy – een beetje raar, gek, ‘awkward’.
• Strijder – een ander woord voor held. ‘Sara heeft bij de leerkracht verkregen dat de toets wegvalt. Strijder!’
• Skeer – armoedig, pover.

De geruststelling

Wees gerust, het is heus niet nodig om je chat- en praatstijl aan te passen om te kunnen meepraten met je tiener. Om ineens massaal memes en gifjes te sturen naar je kroost en te pas en te onpas typische tienerwoorden te gebruiken. Hoe cringe zou dat zijn. Het laatste wat je moet doen, is je puber proberen te imiteren.

Wat je wel mag doen, is reageren als hun taal je stoort. Niet dat het meteen iets zal uithalen, maar je pubers mogen wel weten dat niet elk woord op elk moment gepast is.

Als jij het beu bent om continu het kutwoord te horen, mag je dat zeker zeggen. Zo deed ik thuis het voorstel om het voortaan te vervangen door vagina. Het werd niet met enthousiasme onthaald. Wel met een oogrol. Wat me echt een kutgevoel gaf.

Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.