In het leven van tieners zijn vrienden heel belangrijk. Het is bij hen dat ze met hun problemen terechtkunnen. Ook als ouder wil je je puberende dochter of zoon bijstaan, zeker als je merkt dat het wat minder goed gaat. Maar hoe doe je dat? Heleen Becuwe en Oona Wyns, auteurs van het boek 'Oe ist?', reiken ons een paar handvaten aan.
Als je tiener met zichzelf in de knoop ligt, kun je als ouder maar beter niet ingrijpen wanneer het al te laat is. Maar hoe weet je dan dat er iets scheelt?
Dat is niet makkelijk te achterhalen voor een ouder, want jongeren kunnen goed doen alsof. “Daardoor kunnen ze zich thuis helemaal anders gedragen dan bij hun vrienden. Als er iets mis is, laten ze hun maskers sneller vallen bij hun beste vriend of vriendin. Want die vertrouwen ze het meest”, aldus Oona Wyns. Maar ook daar wordt gezwegen, bijvoorbeeld over pesterijen.
“Gepeste kinderen zwijgen vaak tegen de ouders, broers, zussen, leerkrachten en vrienden. Ook uit angst hoe ze er zelf mee aan de slag moeten gaan en welke stappen volwassenen in hun plaats zouden zetten.”
– Oona Wyns
Signalen
“Je kind gedraagt zich plots veel stiller dan normaal, begint minder te eten, reageert agressiever, verandert van slaappatroon… Je ziet dat hij of zij met andere vrienden optrekt, misschien mensen waar je zelf minder vertrouwen in stelt. Het zijn allemaal signalen die bij jou als ouder een belletje kunnen doen rinkelen”
Al is het niet altijd zo simpel: misschien laat je kind helemaal niets blijken. Blijf dus voldoende polsen naar wat er is als je een vermoeden hebt dat er iets aan de hand is.
Wat kan ik eraan doen?
Interesse stellen in wat je kind doet en voelt, is een mooi begin. Maar veel te vaak strandt de “Oe is ’t?” op een “Ça va” en verdwijnt je tiener naar zijn kamer. Resultaat: je weet niets extra. Hier is het van belang om niet te snel op te geven.
“Het lucht op als je kind gewoon al zijn verhaal kan doen, als je daar tijd voor maakt op het juiste moment.”
– Heleen Becuwe
Wat je als ouder nog kan doen, is luisteren en liefst onbevooroordeeld. Geen oordelen, geen reacties, geen oplossingen. Gewoon luisteren. “Kies wel je moment uit om met je tiener over zijn of haar gevoelens te praten. Een goede plek is bijvoorbeeld de auto. Je zit een langere tijd samen tijdens de rit, niemand kan ontsnappen en je hoeft geen oogcontact te maken… Dat bevordert de kans op vertrouwelijke gesprekken.”
Een andere manier om het gesprek te starten is door gedrag te benoemen, en niet te interpreteren. Zeg niet alleen “Oei, ik zie je dat je verdrietig bent”, maar maak het concreet: “Je eet de laatste tijd veel minder en ik maak me zorgen. Vertel me eens wat er is.”
> LEES MEER over praten met je tiener in dit artikel
Ouders vs vrienden
“Sommige ouders redeneren ook zo: ‘die heeft zijn maten, die helpen hem wel’. Dat klopt ook, want het zogenaamde peer effect is op die leeftijd heel groot. Peers of leeftijdsgenoten ondersteunen elkaar sociaal , om open te communiceren over gevoelens en ideeën onder woorden leren brengen.
Maar dat wil niet zeggen dat ouders geen rol meer spelen, integendeel. De ontwikkelingspsychologie leert ons dat een opvoeding die warmte en controle combineert het meest ideaal is voor jongeren. De jongere zal een evenwicht ervaren tussen autonomie (zelfstandigheid) en verbondenheid (een veilige thuis).”
Laat dus zeker niet alles aan vrienden over, en toon betrokkenheid.
Sta ik hierin alleen?
“Als ouders merken dat hun kind lange tijd slecht in zijn vel zit én er weinig verandert, kunnen ze hem of haar doorverwijzen naar professionele hulp. Er staan heel wat organisaties en hulpverleners klaar om kinderen en jongeren te ondersteunen, al dan niet samen met de ouders.”
Zo kan je als ouder terecht bij de Opvoedingslijn of Tele-Onthaal, jongeren kunnen bellen, mailen of chatten met Awel of doen tips op via Peer Support.
Oe ist op de Boekenbeurs
Het boek Oe ist van Heleen Becuwe en Oona Wyns wordt ook voorgesteld tijdens de Gezinsbonddag op de Boekenbeurs op 3 november 2018. Die dag staat in teken van het welzijn van gezinnen en de bijzondere band tussen kinderen, ouders en grootouders. Naast goed in je hoofd (Oe ist), wordt ook ingezet op je goed in je vel voelen (Lief voor mijn lijf). Ook gamen komt aan bod.
Lees hier het programma van Dag van het Gezin op de Boekenbeurs. Leden krijgen 10 procent spaarkorting!
Nog geen lid? Dat kan je snel regelen via deze link.
Gepubliceerd op: 24/10/2018, laatste update op: 12/11/2018
Tags: ouders van een tiener, tienertips