Terug naar de klas als beleidsmaker, Hilde vertelt

Op 27 april trokken beleidsmakers en politici terug naar de klas, een initiatief van de Vlaamse Scholierenkoepel. Want als je het onderwijsbeleid mee vorm geeft, is het ook van cruciaal belang om te weten hoe het er vandaag de dag aan toegaat op de schoolbanken. Ook Hilde Timmermans, attaché onderwijs en opvoeding bij de studiedienst van de Gezinsbond, ging voor één dag terug.

Vrijdagochtend 27 april, ik vertrek terug naar de klas. De secundaire school van ZAVO Zaventem ligt naast de lagere school. De kleintjes huppelen vrolijk aan de hand van hun mama of papa naar hun klasje, de tieners slepen zich heel wat minder enthousiast naar de schoolpoort. Maar schijn bedriegt…

Klas voor één dag

Na het belsignaal begeleidt Yuna uit 6 Sociaal-Technische Wetenschappen A me naar mijn klas voor één dag. Of liever klassen, want de dag start nogal chaotisch. Eerst studie, want een leerkracht is afwezig.

Of toch niet, want er moet verder gewerkt worden aan de geïntegreerde opdracht. Voor de vakken voeding, expressie, natuurwetenschappen en sociale wetenschappen werken de leerlingen mee aan de Rode Kruis Campagne ‘School met een hart’.

Ze maken confituur, pesto en aromatische olie voor de bloeddonoren, berekenen voedingswaarden voor de etiketten op de potjes , verdiepen zich in de rol van bloedplaatjes, witte en rode bloedcellen en bereiden een wervende presentatie voor om zoveel mogelijk nieuwe donoren te ronselen.

Tijdens het eerste lesuur blijken drie van de vier begeleiders door omstandigheden afwezig. Dit betekent extra grote groepen in de keuken en veel zelfstandig werk voor de leerlingen. Zonder toezicht! Dit komt niet goed, vrees ik, denkend aan mijn eigen schoolverleden. Maar al heel snel slaat de chaos om in orde, groepen worden opnieuw ingedeeld, de aanwezige leerkrachten lopen van de ene groep naar de andere en de leerlingen gaan gedisciplineerd en zelfstandig aan de slag.

Een mix van rust en bedrijvigheid

In de drukte brandt er al eens iets aan en moet er vervolgens naar de winkel gelopen worden, maar alles valt op zijn pootjes. Ik verbaas me om de mix van rust en bedrijvigheid. De eerste pauzebel klinkt, maar de leerlingen blijven bij hun kookpotten.

In de volgende uren werken ze aan de etiketten en de verpakking. Leerlingen die hier al klaar mee zijn, geven instructies aan hun klasgenoten. Vooraan de klas leggen ze alles omstandig uit, met een oproep tot respect voor hun materiaal dat al is afgewerkt.

Ik bewonder de natuurlijke flair waarmee ze het woord nemen, ook tijdens de voorstelling van de campagne voor leerkrachten en directie. Onder de middagpauze, jawel, wordt er stevig doorgewerkt vandaag.

Een uitdaging voor de leerkrachten

In de namiddag mag ik godsdienst en natuurwetenschappen volgen bij de 4dejaars STW. Ook zij zijn behoorlijk mondig, maar de zelfdiscipline die ik zag bij de laatstejaars is hier soms ver te zoeken. Het is een hele uitdaging voor de leerkrachten om de klas bij de les te houden. Door voortdurend verbanden te leggen met de leefwereld van de jongeren slagen ze hier wonderwel in.

De leerlingen zijn rumoerig, maar ook betrokken en ze werken goed mee. De weekendbel klinkt. Heb ik echt een hele dag in de klas gezeten? De zesdejaars hebben nog een uurtje langer les, ik besluit solidair te zijn, daal terug af naar de keuken, en koop een paar potjes heerlijke brouwsels voor thuis.

Opvallend

Wat me opviel vandaag? Het grote vertrouwen van de leerkrachten in de leerlingen tijdens de projectwerking. ‘We sturen aan op onderzoekend leren, op zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Als leerkracht nemen we vooral een coachende rol op’, licht een leerkracht toe. ‘Een groot verschil met mijn leerlingen in het ASO, die zijn toch minder ondernemend’.

Zelfvertrouwen, zelfdiscipline en kunnen omgaan met onverwachte omstandigheden, dat zijn ongetwijfeld sterke troeven voor later. Toch weten nog verrassend weinig leerlingen wat ze volgend jaar willen studeren, ze liggen er ook niet echt wakker van.

Nog zoals vroeger

Wat me vandaag heel sterk aan vroeger deed denken? Met stip de strenge toiletregels. Alleen tijdens de pauzes mogen leerlingen naar het toilet, en zelfs daar is er toezicht. Hier zijn ongetwijfeld goede redenen voor, maar het is wel een nijpend probleem als je tijdens de pauzes verder werkt.

Wat ik zeker wil meenemen? De kracht van vertrouwen geven, het evenwicht tussen sturen en stimuleren tot zelfstandigheid, nog meer inzet op studiekeuzebegeleiding en voldoende ondersteuning van leerkrachten, want elke dag opnieuw het beste van jezelf geven aan mondige tieners is niet evident.

Met dank aan de scholierenkoepel en de leerlingenraad voor dit fantastische initiatief, en aan de leerkrachten die niet allemaal op de hoogte bleken te zijn –communiceren is niet altijd de sterkste kant van tieners – voor hun vertrouwen en gastvrijheid.

Benieuwd naar de standpunten van de Gezinsbond rond onderwijs? Lees ze hier. Wil je graag op de hoogte blijven? Word lid en ontvang onze ledennieuwsbrief. Je kan ons ook volgen via onze Facebookpagina.