Een scheiding heeft zware gevolgen voor een uitgebreid netwerk aan mensen. Je kind is niet alleen zijn partner kwijt, je kleinkinderen zien hun mama of papa minder en jij moet afscheid nemen van een schoonkind. Soms onverwacht, soms niet, maar dat verzacht de pijn en het verdriet niet altijd. Kan je nog een relatie met je ex-schoonkind onderhouden? En hoe doe je dat dan?
Een juist antwoord is er niet in kwesties als deze. Wat kan, is afhankelijk van de reden van de scheiding en hoe het scheiden verloopt. Ook de relatie tussen je kind en je ex-schoonkind bepaalt mee welke relatie jij er nog mee kan hebben. Bij een vriendschappelijke scheiding is dat gemakkelijker dan bij een vechtscheiding, bijvoorbeeld.
Jouw wens om je ex-schoonkind te blijven zien, kan botsen met de behoefte van je kind om afstand te nemen en de relatie af te sluiten. Ben je niet zeker hoe je kind zal reageren, dan kan je proberen er samen over te praten. Doe dit liefst pas na enige tijd: als je kind wat op adem is kunnen komen. Wil je kind echt niet dat je nog contact hebt met het ex-schoonkind, probeer te vermijden contact te hebben achter de rug. Zo schaad je het vertrouwen tussen jullie.
Eigen kind vs schoonkind
Maar ook bij een vriendschappelijke scheiding is het soms zoeken naar een evenwicht. Ook al is het contact met het ex-schoonkind nog hartelijk, vaak is een andere houding nodig om je eigen kind de plek en aandacht te geven die hij verdient. Je kan na een scheiding nu eenmaal moeilijk voor beide dezelfde steun en toeverlaat betekenen. Ook al zou je het misschien willen, dit wringt meestal.
‘Eigenlijk zie ik nog altijd liefst mijn ex-schoondochter. Ik zeg soms tegen mijn beste vrienden: “Moest je mij laten kiezen tussen mijn eigen zoon en mijn ex-schoondochter, ik koos voor mijn ex-schoondochter”. Zo warm, zo hartelijk, zo toegewijd, en hij is zo egoïstisch, vind ik.’
Als het eigen kind in de fout gegaan is, hebben nogal wat grootouders moeite om hem of haar dat te vergeven. Ze zijn boos, ze hebben sympathie voor hun ex-schoonkind en begrijpen niet wat hun kind heeft bezield. Maar tegelijk willen ze er nog zijn voor de kleinkinderen en willen en kunnen ze de relatie niet opblazen.
LEES OOK > De rol van grootouders bij een scheiding: ‘Grootouders spelen belangrijke rol bij verwerkingsproces’
Neutraal blijven
Het omgekeerde geldt ook: als het ex-schoonkind (in jouw ogen) te ver gaat, dan is het moeilijk neutraal te blijven. Toch is het belangrijk voor de kleinkinderen om dit te proberen: het is nog altijd hun mama of papa, wat ze ook zeggen of doen. Bovendien moeten ze ergens een veilige haven hebben, een plek waar de scheiding niet altijd aan bod komt, en waar ze niet moeten kiezen tussen mama en papa. Die plek is vaak bij de grootouders.
Voor de kleinkinderen
Sommige grootouders vinden een respectvol contact met het ex-schoonkind nodig voor de kleinkinderen.
‘Ik hecht enorm veel belang aan heel goede contacten te blijven hebben met mijn ex-schoondochters. Een keer per jaar ga ik daar nog eten en komen zij ook eten. Dat vind ik voor de kleinkinderen enorm belangrijk. Dat er met niemand spanningen zijn. Dat heeft het dus ook wat draaglijker gemaakt, niemand heeft mekaar iets verweten.’
Om de kleinkinderen te kunnen blijven zien, maar ook om nog steeds een rol te spelen in de zorg.
‘Onze ex-schoonzoon bracht de kleinkinderen naar ons, als hij ze niet kon opvangen door een pedagogische studiedag ofzo. Ook tijdens zijn week, ik trok me dat niet aan. Tijdens de vakanties, als hij geen congé kon krijgen, kwamen ze gewoon naar hier. Ze zijn hier dus heel veel geweest.’
Dat lukt niet bij iedereen: voor een deel van de grootouders zal het contact met de kleinkinderen verminderen door de scheiding.
LEES OOK > Verandert de relatie met de kleinkinderen na een scheiding?
Afscheid
Ook voor jou, als ouder van het gescheiden kind, is er een rouwproces en een afscheid van wat was. Het contact met het ex-schoonkind hoort daar zeker ook bij: zeker als je elkaar vaak zag, is het moeilijk dit op te zeggen. Al wordt vaak impliciet verwacht dat dit zal verwateren:
‘Ik heb er geen probleem mee daar vriendelijk tegen te doen, maar het is ook wel zo dat hij niet echt nog familie is. Zeker niet als er een nieuwe partner bijkomt.’
En dan zijn er nog de praktische zaken: verwijder je de foto’s met je ex-schoonkind, bijvoorbeeld? Voor je kind is dat wellicht te verkiezen, maar voor de kleinkinderen kan het net belangrijk zijn dat hun ouder er nog bij hoort. Je kan kiezen voor een compromis: ze verwijderen uit de woonkamer bijvoorbeeld, maar op de logeerkamer kan je er zetten. Of je kiest voor een zachte methode: je vervangt ze mettertijd door nieuwe foto’s, zonder ex-schoonkind.
Wil je het Magazine voor GROOTouders ontvangen? Schrijf je dan in voor het magazine en de bijbehorende nieuwsbrief. Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 20/07/2019, laatste update op: 03/04/2023