Incontinentie na de bevalling: tijd om dat taboe te doorbreken

De bekkenbodem? Dat is een deeltje van ons lichaam waar we zelden informatie over krijgen. Toch kan die bekkenbodem, zeker bij pas bevallen vrouwen, zorgen voor een pak problemen die nog steeds in de taboesfeer zitten. ‘Pipi in de broek wanneer je in de lach schiet? Nee, bekkenbodemproblemen zijn nooit écht normaal.’

‘Mamaaa, ga je mee op de trampoline?’ En hoe graag je ook die mama wil zijn die vrolijk in de zon met haar kinderen plezier maakt, toch verzin je een uitvlucht. ‘Nee, liefje, mama heeft nu geen tijd’. Want je weet ondertussen dat het tijdens het springen flink mis kan gaan. Van enkele druppels tijdens een niesbui tot een heviger accident als er niet snel genoeg een toilet in de buurt is.

Ongewenst urineverlies komt vaak voor. Maar ook stoelgangproblemen, windjes die op de meest vervelende momenten ontsnappen of zelfs pijn bij het vrijen, vallen onder de noemer bekkenbodemproblemen waar vrouwen na de bevalling vaak mee kampen.

Taboe doorbreken met online platform

Misschien eerst enkele cijfers: 1 op 3 vrouwen heeft urineverlies na de bevalling, 1 op 8 pas bevallen vrouwen heeft stoelgangverlies en 50% van de bevallen vrouwen heeft last van Pelvic Organ Prolaps (POP) of een verzakking. Veel vrouwen krijgen dus te maken met dezelfde vervelende kwalen en toch wordt er zo weinig over gepraat.

En daar wil Hedwig Neels iets aan doen. Ze is postdoctoraal onderzoeker en bekkenbodemkinesitherapeut aan de Universiteit Antwerpen en in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Samen met een expertenteam is ze ook initiatiefnemer van The Pelvic Floor, een online platform dat getuigenissen verzamelt maar ook hapklare informatie over bekkenbodemproblemen biedt aan jonge mama’s.

Een grote stap om het taboe te doorbreken, want spreken over stoelgangverlies of het moeilijk kunnen ophouden van windjes, is lastig voor de meeste jonge vrouwen. De klachten zijn vaak gênant en kunnen zowel lichamelijk als psychologisch zwaar doorwegen.

“Twee dagen na de bevalling gebeurde iets dat voorgoed mijn leven zou veranderen voor de komende jaren. De peter van onze dochter was toegekomen met een boeket bloemen. Ik was een trotse mama en wou de hele wereld laten zien hoe goed ik reeds kon stappen, dus ging ik zelf op zoek naar een vaas. Halverwege voelde ik ineens een drang om naar het toilet te gaan. Ik kneep alles toe. Wat ooit vanzelf ging bleek ineens de moeilijkste oefening ooit … Ik haalde het toilet niet. Daar stond ik op de gang waar ik zojuist stoelgang verloren had.” (getuigenis op The Pelvic Floor)

Incontinentie na de bevalling is niet normaal

‘Incontinentie bij jonge mama’s komt vaak voor, maar laat ons dat alstublieft niet als normaal beschouwen’, legt de onderzoeker uit. ‘Commercials met jonge, dynamische vrouwen laten ons graag geloven dat een naar bloesems geurend incontinentieverbandje het probleem oplost.

Pas op, het is fantastisch dat die producten bestaan voor vrouwen die het echt nodig hebben, maar nog veel belangrijker dan het juiste maandverband, is de stap zetten om te praten over je probleem. De beste wetenschappelijke raad die ik vrouwen kan geven is om over je problemen te praten met je huisarts, kinesist, vroedvrouw, gynaecoloog of iemand die je vertrouwt.’

Hulp op maat

Want ja, er is hulp mogelijk. ‘Vrouwen die problemen ondervinden, kunnen begeleid en geholpen worden om zo goed en zo snel mogelijk van hun klachten af te raken. Ook vrouwen die bekkenbodemproblemen blijven hebben, worden geholpen in het omgaan met de klachten om verergering te vermijden. Voor elke vrouw bestaat een oplossing op maat.

Sommige mama’s hebben enkel wat tips nodig om de dagelijkse gewoontes aan te passen, andere starten beter actief met oefeningen voor de bekkenbodemspieren. Soms wordt ook ondersteunende medicatie of aangepaste voeding voorgeschreven en als het echt nodig is, adviseren we na een reeks onderzoeken toch een chirurgische ingreep.’

Hoe zit dat ook weer met die bekkenbodem?

De bekkenbodem is een spier, een soort trampoline of hangmat onderaan je bovenlichaam. Er lopen drie openingen door, voor de plasbuis, de vagina en de aars. De functie van de bekkenbodem is het ophouden en loslaten van urine, stoelgang en windjes. Ze ondersteunt ook de organen in het kleine bekken, zoals de blaas en baarmoeder.

De bekkenbodem speelt een rol bij het krijgen van een orgasme en draagt bij aan je core stability. Door een zwangerschap kunnen die spieren zwakker worden of beschadigd of gaan we ze soms onbewust veel te gespannen houden. En dat kan een hele reeks vervelende klachten veroorzaken.

Doen: die bekkenbodemspieren trainen

Om je bekkenbodem gezond te houden is het een goed idee om oefeningen te doen. En ze ook vol te houden. Je bekkenbodem trainen is als je tanden poetsen. Het is misschien niet zo leuk en soms een opgave, maar wel iets wat je moet onderhouden. Elke dag.

• Span je bekkenbodemspieren op zoals je een plas zou inhouden.
• Probeer een inwaartse en sluitbeweging van de vagina te voelen.
  

Als basisoefening is het goed om kort en krachtig op te spannen (2-3 seconden) en rustig weer los te laten (4 seconden). Dit kan je 8 keer herhalen. Doe drie zo’n reeksen per dag.

Heb je klachten, raadpleeg dan zeker ook een arts voor bijkomend advies of eventueel een doorverwijzing naar een gespecialiseerde kinesitherapeut die je persoonlijk advies kan geven over de oefeningen.

Nog meer lezen? Hedwig Neels geeft in ‘Het Bekkenbodemboek’ (Lannoo) enkele belangrijke basisprincipes en preventieve guidelines mee voor een gezonde bekkenbodem. Als lid van de Gezinsbond kan je het boek met spaarkorting aankopen bij Standaard Boekhandel. Je kan The Pelvic Floor ook volgen op Instagram.

Met een baby in huis ziet je leven er een pak anders uit. Daarom krijg je als jonge ouder gratis ‘Brieven aan Jonge Ouders’, een tijdschrift van de Gezinsbond boordevol herkenbare verhalen en boeiende weetjes. Ook kan je je inschrijven voor onze maandelijkse nieuwsbrief die perfect de leeftijd van je kindje volgt. Schrijf je hier snel in!