Wat vinden gezinnen van de kinderopvang? Dit zegt de Gezinsbarometer

Driemaandelijks peilt de Gezinsbarometer van de Gezinsbond naar het welbevinden en vertrouwen van gezinnen in vijf levensdomeinen: inkomen, relaties en welzijn, woonkwaliteit, de toekomst van de kinderen en de combinatie werk en gezin. Bij de laatste peiling, in september 2023, gingen we dieper in op de kinderopvang. En dat leverde interessante vaststellingen op.

Tevreden over communicatie en kwaliteit

De Gezinsbarometer toont dat ouders nog veel vertrouwen hebben in de baby- en peuteropvang.

Negen op de tien ouders zijn tevreden tot heel tevreden over de kwaliteit van de opvang en de manier waarop de kinderopvang met hen communiceert. Amper een op de tien is niet of helemaal niet tevreden.

We zijn blij met deze goede scores. Die zijn te danken aan de kinderbegeleiders en verantwoordelijken in de kinderopvang, die ondanks alles het beste van zichzelf geven.

LEES OOK > De kinderopvangzoeker: eindelijk meer transparantie over je kinderopvang

Te duur

Waar gezinnen veel minder tevreden over zijn, is de betaalbaarheid van de baby- en peuteropvang. Voor meer dan vier op tien gezinnen is de kinderopvang te duur. Vooral jonge gezinnen en gezinnen met een lager inkomen vinden opvang onbetaalbaar.

Moeilijke zoektocht naar een (nieuwe) plaats

Bijna vier op de tien gezinnen vond de zoektocht naar een opvangplaats voor hun baby moeilijk. Voor alleenstaande ouders blijkt de uitdaging nog groter.

Ongeveer een op de vijf gezinnen moest bovendien al minstens een keer op zoek naar een nieuwe opvangplaats, doordat hun opvang tijdelijk of definitief sloot. Een nieuwe opvang moeten zoeken zorgt voor veel stress bij ouders. Maar ook voor een baby is het niet ideaal op opnieuw te moeten wennen.

LEES OOK > De zoektocht naar de juiste kinderopvang

Opvangplan niet flexibel genoeg

Een derde groot probleem waar ouders tegenaan lopen is het opvangplan. Dat zijn de afspraken die een gezin met de opvang maakt over de dagen waarop hun kindje naar de opvang komt.

Zes op de tien gezinnen kunnen hun opvangplan niet volledig zelf kiezen. Daardoor is het niet helemaal op hun maat. Bij een op de tien gezinnen is het zelfs helemaal niet aangepast aan hun behoeften.

Bovendien kan het opvangplan ook niet altijd flexibel aangepast worden aan nieuwe situaties in het gezin: maar een op de twee gezinnen kan het makkelijk aanpassen.

LEES OOK > Waarom elke ouder recht moet hebben op inkomensgerelateerde opvang: het verhaal van Anneke

Er zijn oplossingen

Voor de problemen rond betaalbaarheid en flexibiliteit zien we twee oplossingen, die we ook bij de Vlaamse regering aankaarten.

• Allereerst bepleiten we dat alle opvang inkomensafhankelijk moet zijn. Nu betaalt een op de drie gezinnen een vaste, niet inkomensgerelateerde prijs. Voor mensen met een lager inkomen is die prijs vaak te hoog.
• We vragen ook de afschaffing of versoepeling van het systeem van ‘bestellen is betalen’ in de inkomensgerelateerde opvang. Op die manier moeten gezinnen geen boetes meer betalen als hun kindje niet naar de opvang gaat omdat het ziek is, als de ouders verlof hebben of als hun werkrooster verandert.

LEES OOK > Respijtdagen in de kinderopvang: We willen geen ‘bestellen is betalen’ meer!

Buitenschoolse opvang

De Gezinsbarometer gaf ook een interessante inkijk in de buitenschoolse opvang. Zes op de tien gezinnen maakt gebruik van die opvang, vooral na school. Daarnaast spelen grootouders nog altijd een heel belangrijke rol: maar liefst 3 op de 4 gezinnen schakelt hen in om de kleinkinderen op te vangen na schooltijd of op woensdagmiddag.

De toekomst van de buitenschoolse opvang ziet er niet zo rooskleurig uit: er zijn meer kwalitatieve en betaalbare plaatsen nodig, maar daar staan te weinig middelen tegenover. De Gezinsbond blijft er dan ook voor ijveren dat de Vlaamse overheid meer investeert.

LEES OOK > Recht op een plaats in de buitenschoolse opvang: de tijd tikt

Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.