Als een baby overlijdt voor of net na de geboorte, dan treft dat naast de ouders ook het hele gezin, en bij uitbreiding de hele familie. Ook als de kinderen al wat ouder zijn, en begrijpen wat er aan de hand is, kunnen ze begeleiding gebruiken. Hoe help je bijvoorbeeld een tiener omgaan met het verlies van een babybroer of -zus?
12-plussers zijn vaak al redelijk zelfstandig, wat gemakkelijk betekent dat ze een beetje ‘vergeten’ worden in de zorg. Ook zij zitten met vragen en worstelen met emoties, bovenop die ingewikkelde hormonensprongen.
Je kan gemakkelijker volwassen praten met tienerkinderen, maar dat wil niet zeggen dat ze ook een gelijke zijn. Als ouder kan je je verdriet benoemen, maar je kan niet van je tiener verwachten dat hij dat (mee) kan dragen.
De puberteit is al een verwarrende periode, en met verlies of verdriet van de ouders erbij is dat al helemaal zo. Tieners horen zich in deze periode los te maken van hun ouders, maar kunnen of willen dat niet altijd. Sommige ouders kunnen het ‘loslaten’ niet aan na het verlies van de baby.
LEES OOK > Emotieregulatie bij je kind: van baby tot puber
Gedrag aangepast
De jongeren zelf passen vaak hun gedrag aan: ze nemen (veel) huishoudelijke taken over of worden een modelkind. Alles om een ouder niet te belasten. Het omgekeerde gebeurt ook: dat tieners thuis (en de confrontatie met het verdriet) vermijden.
School, vrienden en hobby’s vormen een ideale afleiding voor de tiener: even niet geconfronteerd met pijn en verlies, even vergeten en ‘normaal’ doen. Ook voor de verwerking trekken tieners eerder naar hun leeftijdsgenoten.
Al bestaat het omgekeerde ook: dat tieners zich terugplooien op het gezin, omdat dat de enige plek is die de pijn begrijpt. Of omdat de omgeving zoveel zorg nodig heeft dat de tiener niet weg kan.
Het is niet abnormaal dat na enkele maanden een bom barst. Dat de jongere weerbarstig gedrag vertoont en opmerkingen krijgt op school, of dat de punten pijlsnel zakken. Betert dit niet snel, dan is een gesprek met de zorgleerkracht of een psycholoog een goed idee.
Bekijk de video, waarin ook een tienerzus getuigt: VIDEO: Verre van Weg voor (groot)ouders van sterrenkindjes
Steun bij vrienden
Voor een tiener die met zo’n verlies wordt geconfronteerd, kan de vriendenkring een belangrijke houvast bieden. Als vriend of vriendin kan je best luisteren, vragen hoe het gaat en praten over het broertje of zusje. Dat het kindje niet ter sprake wordt gebracht, vinden vele getroffenen nog het ergst. Dan lijkt het immers of het kind al vergeten is.
Wanneer jouw tiener een vriend helpt om het verlies van een klein broertje of zusje te dragen, kan dat zwaar wegen. Maak duidelijk dat hij bij jou terecht kan met de vragen, de zorgen en de emoties die hij over zich heen krijgt. Ook voor de getroffen tiener zelf kan je iets doen door een rustige omgeving te bieden waar de tiener kan ontspannen. Het gezin kan je steunen door wat eten mee te geven of enkele praktische taken even over te nemen.
In het dossier Sterrenkindjes lees je onder meer ook hoe je jonge kinderen, peuters en kleuters en baby’s kan helpen omgaan met het verlies van een broertje of zusje.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 10/08/2019, laatste update op: 21/08/2023