Een goede combinatie gezin en werk: nog heel wat uitdagingen

Een goede combinatie gezin en werk, daar zou ieder gezin op willen kunnen rekenen. Maar nog te veel gezinnen worstelen ermee. Voldoende gezinstijd is en blijft de basis van een goede combinatie van gezin en werk.

Elk gezin is anders

Geen enkel gezin ziet er hetzelfde uit en de noden van ieder gezin veranderen in de tijd. Ze hangen af van heel veel factoren: persoonlijke voorkeuren, samenstelling van het gezin, jobeisen, financiële mogelijkheden, (bijzondere) zorgnoden, de aanwezigheid van diensten, het netwerk van vrienden en familie…

De overheid biedt gezinnen een waaier aan maatregelen die hen steunen bij het combineren van werk en gezin. Zo zijn er de verschillende verlofstelsels en is er de kinderopvang en andere zorgvoorzieningen.

Steun voor wie het nodig heeft

Helaas zijn bovenstaande steunmaatregelen nog steeds niet voor iedereen even toegankelijk of toereikend. Omdat ze te veel geld kosten, te weinig kwaliteitsvol zijn, te kort van duur zijn of gewoonweg niet voorhanden.

De Gezinsbond wil dat elk gezin dat er nood aan heeft, kan rekenen op gepaste ondersteuning en een geschikt vangnet. Ook arbeidswetgeving moet het gezinsleven in rekening brengen. Daarnaast moeten werkgevers een gezinsvriendelijk personeelsbeleid voeren zodat gezinnen werk en gezin makkelijker kunnen combineren en flexibeler kunnen inspelen op onverwachte omstandigheden binnen het gezin.

LEES OOK > Twee jobs plus één kind: hoe kun je werk en gezin combineren?

Concrete verbetervoorstellen

Kinderopvang

• Ieder gezin heeft recht op een betaalbare, toegankelijke en kwaliteitsvolle kinderopvang.
• Kwaliteit is een absolute voorwaarde. Kinderopvang is goed voor kinderen, maar enkel hij rekening houdt met wat kinderen aankunnen en nodig hebben.
• Kinderopvang kan maar toegankelijk zijn als de opvang betaalbaar is en rekening houdt met de noden en kenmerken van het gezin.
• Om kinderopvang voor ieder gezin te realiseren moet er voldoende kinderopvang zijn, zowel voor kinderen tot 3 jaar als voor schoolgaande kinderen.

Meer over onze voorstellen voor de kinderopvang lees je in ons dossier.

Andere diensten

• Zorgbehoevende gezins- of familieleden moeten terecht kunnen in betaalbare, goede en kwalitatieve opvangvormen, of rekenen op thuiszorg. De wachtlijsten in de zorg moeten dus weggewerkt worden.

Verlofstelsels

De overheid ontwikkelde de voorbije jaren al heel wat verlofmogelijkheden voor zorg. Het voordeel van deze verloven is dat ze sociale zekerheidsrechten van diegene die erin stapt, waarborgen. Toch zijn er nog lacunes:

• De verlofstelsels voor kinderzorg rond de geboorte (moederschapsrust, geboorteverlof) en ouderschapsverlof moeten uitgebreid worden.
• In bijzondere zorgsituaties moet zorgverlof langer en flexibeler opgenomen kunnen worden.
• Ouderschapsverlof en andere thematische verloven vergoeden aan het minimumloon.
• Uitbreiding ouderschapsverlof en tijdskrediet voor zorg voor een kind naar pleegouders.

Stimuleren evenwichtige verdeling gezinstaken

Het is voor het hele gezin belangrijk als vaders aanwezig zijn en zorgtaken op zich nemen. Een evenwichtige verdeling van de gezinstaken verhoogt de professionele kansen van de moeder. Voorstellen om hieraan iets te doen:

• Stereotype rolpatronen tegengaan op alle niveaus.
• Aanmoediging van vaders om ouderschapsverlof op te nemen door de introductie van een vaderbonus.

Gezinsvriendelijke werkvloer

Om langer werken mogelijk te maken en burn-out te vermijden, is het ook nodig banen gezinsvriendelijker te maken. Dit kan op verschillende manieren, waarbij iedere organisatie de dialoog moet aangaan over welke maatregelen het beste van toepassing zijn. Vaak komt het neer op begrip voor acute en minder acute gezinsnoden, en gezinstijd garanderen, ook die van mannen.

LEES OOK > Hoe Mhamed werk, gezin en zorg combineert: ‘Ik kan gewoon vertrekken als het nodig is’

Gezinsvriendelijke activering

Activering houdt in dat mensen die een uitkering krijgen (leefloon of werkloosheidsuitkering) actief moeten zoeken naar werk. We willen dat daarbij altijd rekening wordt gehouden met de gezinssituatie van de werkzoekende. Concreet betekent dit:

• De zorgnoden in het gezin of als mantelzorger van de werkzoekende erkennen bij de beoordeling van een job als geschikt/passend.
• Werkzoekende papa’s ook recht geven op geboorteverlof.
• Een vorm van ouderschapsverlof geven aan wie werkzoekend is.
• Werkzoekenden die thuisgebleven zijn om voor hun kinderen te zorgen een goede begeleiding geven, ook al krijgen ze geen werkloosheidsuitkering.

Vangnet voor wie niet of niet voltijds werkte

Wie alleen komt te staan en niet voldoende sociale zekerheidsrechten heeft opgebouwd omdat hij of zij zorg heeft verleend, komt te vaak in armoede terecht. Deze personen moeten financiële steun krijgen. Zij hebben een belangrijke maatschappelijke taak op zich genomen. We vragen voor het volgende:

• Behoud gezinspensioen.
• Een pensioensplit (verdeling van de pensioenrechten in koppels).
• Behoud en gelijkstelling voor pensioen van periodes van zorg.
• Verbetering van het overlevingspensioen en overgangsuitkering.
• Werking DAVO (Dienst Alimentatievorderingen) verbeteren (voldoende middelen, evaluatie systeem…).

LEES OOK > Een gezinsvriendelijker pensioenakkoord

Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.