Weet je nog hoe vreselijk vermoeiend het was, die eerste maanden en jaren met je kroost? Nachtenlang hield dat kleine grut jou uit je slaap door zoekgeraakte tutjes, nieuwe tandjes en enge dromen. Die tijd is lang voorbij: nu lig je wakker van andere dingen. Je tieners die beginnen te roken of te vapen, bijvoorbeeld. Wij bieden je graag iets gezonder dan een slaappil: een portie puike info én wat prima tips. 

Niet lekker

Beginnen we eerst met de gewone sigaret. Zelfs het kleinste kind weet intussen dat roken rotslecht is. Niemand vindt die eerste trek echt lekker. En ook al blijft het aantal rokende scholieren de laatste tien jaar dalen, toch heeft achttien procent van de tieners het voorbije jaar een sigaret opgestoken. Dat blijkt uit de leerlingenbevraging van VAD.

Feit is: geen enkele ouder wil dat hun tieners er ooit mee beginnen. Het ronduit verbieden zonder verdere uitleg zal niet helpen, zo maak je hen alleen maar razend nieuwsgierig. Ook met enge foto’s of babbels over gezondheidsrisico’s hou je pubers niet van de sigaret, want dat is veel te ver van hun bed. Als ze echt willen proeven, zullen ze dat sowieso doen.

LEES OOK > Het abc van de gezonde tiener: van alcohol tot lief zijn voor je lijf

Toch zijn er een paar gevolgen waar doorsneetieners wél gevoelig voor zijn: het stinkt en het smaakt vies als hun lief hen wil kussen. Bovendien kost roken handenvol geld, wordt hun huid er lelijk van en hun tanden geel. Allemaal aspecten die je met een wolkje humor zeker kunt aankaarten.

Het goeie voorbeeld

Oók bijzonder nuttig: het goeie voorbeeld geven. Het onderzoek toont aan vrienden en ouders heel veel impact hebben op het feit of pubers beginnen te roken of niet. Tieners van wie de ouders roken hebben meestal een vrij positieve visie op sigaretten, ze vinden de rook minder vies omdat ze ermee opgegroeid zijn en zullen dus gemakkelijker naar een sigaret grijpen.

Zien roken, doet roken. Dat is niet alleen een vlot klinkend zinnetje dat regelmatig opduikt, het is ook wetenschappelijk bewezen. Als je zelf rookt, is ermee stoppen dus een ongelooflijk goed idee. Op de site van Generatierookvrij vind je tips die je daarbij kunnen helpen.

Vapen

Een recente bevraging van de Universiteit Antwerpen bij meer dan 11.000 jongeren in Vlaanderen en Brussel toont aan dat meer en meer jongeren vapen. In een artikel in De Morgen (24/05/2024) vertelt kankerspecialist Filip Lardon dat de helft van de jongeren uit het vierde middelbaar in een Antwerpse school toegaf te vapen. Het jaar daarvoor ging dat nog om 30 procent.

Voor onze kinderen zijn dat gifbommen”, zegt Lardon in datzelfde artikel. “Kinderen raken aan nicotine verslaafd terwijl hun hersenen nog volop in ontwikkeling zijn. Dat zal gevolgen hebben voor hoe hun brein werkt als volwassene. We moesten een nieuwe generatie nicotineverslaafden net vermijden, maar ondertussen zijn vapes de lagere scholen binnengedrongen. Tien tot twintig procent van de leerlingen uit het zesde leerjaar zegt zonder schroom dat ze vapen. Dat het schadelijk is, beseffen ze niet. Het is tijd dat we als experts de alarmbel luiden.”

Fragiele longen

Vapes of elektronische sigaretten verbranden geen tabak, maar verhitten een vloeistof en zetten ze om in damp. Je ademt geen rook in, dus het is minder ongezond. Toch blijft het een absolute afrader. Een vape bevat sowieso honderden chemicaliën, allemaal schadelijke stoffen die terechtkomen in heel fragiele, jonge longen. De gevolgen van dampen en mee-dampen zijn nog lang niet duidelijk. Maar zeker als er nicotine in de vloeistof zit, MOETEN tieners ervan afblijven.

Het mottige van de zaak: hoewel vapes niet verkocht mogen worden aan minderjarigen, blijken producenten heel bewust op het jonge publiek te mikken. Je vindt e-sigaretten in allerlei vrolijke kleuren, gekke vormen en zoete smaken. Van bubblegum en watermeloen tot suikerspin. Daardoor wordt het voor scholieren een hype, iets wat leuk en stoer is om te hebben.

Praat erover met je tieners, vertel hen op een rustige manier waarom vapen een bijzonder slecht idee is. En ja, ook hier zal het als ouder jouw opdracht zijn om het goeie voorbeeld te geven.

Meer info over roken en vapen vind je op de site Gezond Leven.

Volg de Gezinsbond ook op FacebookTwitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.

 

 

 

 

Gepubliceerd op: 30/05/2023, laatste update op: 24/05/2024