Wie de pensioenleeftijd nadert, kan zich daar beter tijdig op voorbereiden, vindt Mark Claus. Als jongeman gaf hij cursussen over het onderwerp. Intussen is hij al meer dan tien jaar bezig aan zijn ‘tweede carrière’, zoals hij het zelf noemt. Naast de voorbereiding op het pensioen vindt Claus ook een goed afscheid van het werk belangrijk. 

Voorbereiding pensioen

Met een gemiddelde levensverwachting van bijna 83 jaar, hebben de meeste mensen als ze met pensioen gaan nog heel wat jaren voor de boeg.

‘Daar kun je een interessante invulling aan geven’, zegt Mark Claus. Wat meer rust nemen, mag daar voor hem zeker bij zijn, maar dat alleen gaat snel vervelen. ‘Maak een plan’, zegt hij.

Of om het met de quote op zijn website Leef-tijd te zeggen: ‘De toekomst is niet zomaar een plek waar we heen gaan, maar een plek die wij zelf creëren.’

Wie ben ik?

Claus raadt aan je te informeren over wat er bestaat aan cursussen, verenigingen, clubs enzovoort en stil te staan bij wat jij graag wil.

‘Vraag je af: wie ben ik, wat interesseert me, wat wil ik? Aan welke elementen in mijn job beleefde ik deugd? Kijk ook naar zaken die in je werk niet aan bod kwamen en waar je geen tijd voor had, maar die je wel boeien.

Fotografie, een taal leren, aansluiten bij een wandelclub, je inschrijven in de bibliotheek, een instrument leren bespelen, reizen begeleiden, zelf cursussen geven… de mogelijkheden zijn eindeloos.

Het voordeel van je pensioen is dat je kunt kiezen voor wat je echt graag doet. Als je voldoende tijd neemt om jezelf te bevragen komen er ongetwijfeld zaken naar boven waarvan je je niet meer bewust was.’

LEES OOK > Op latere leeftijd beginnen sporten? Zo pak je dat aan

Actief, positief, creatief

Interessante bezigheden zijn maar één element van het pensioenplan. ‘Pensioen is een huis met vele kamers’, zegt Claus. ‘De fundamenten worden gevormd door een actieve, positieve en creatieve houding. De kamers zijn je gezondheid, geest, relaties, het materiële (inkomen, vermogen, nalatenschap), zingeving.

Hoe zal ik mijn gezondheid ondersteunen? In welke relaties wil ik meer investeren? Waar leeft mijn geest van op? Wat geeft zin aan mijn leven? Hoe regel ik mijn financiën?

Kijk ook rond op de zolder en in de kelder van dat pensioenhuis. Er ligt van alles waar je misschien nog iets mee kan doen. Loop even in de tuin, misschien moet er gesnoeid worden, maar je kunt er ook zaaien en kweken.

Denk na voor jezelf en spreek ook met je partner. Wat wil jij doen als je met pensioen bent, wat wil hij/zij? Wat verwacht je van elkaar? Wat wil je alleen doen en wat samen? Hoe zal je de taken thuis herverdelen? Ga er niet vanuit dat het voor beiden vanzelf in orde komt.

Denk ook na over de rol die je wil spelen in de opvang van kleinkinderen. Zo vermijd je dat je daar helemaal door benomen wordt, voor je hebt bedacht welke plaats je het wil geven tussen de andere zaken die je nog wil doen.’

LEES OOK > S.O.S. het eerste logeerpartijtje van je kleinkind

Spreid je vakantie

‘Stel het plannen van je pensioen niet uit tot je de deur van je werk achter je dichttrekt’, adviseert Claus. ‘Veel mensen sparen hun vakantie op tot het einde, dat vind ik geen goed idee. Spreid je vakantiedagen over het laatste werkjaar en gebruik ze om na te denken over je pensioen.

Maak lange wandelingen, liefst alleen. Wees alert voor de invallen die opborrelen en noteer ze. Wandel ook door een stad en kijk om je heen met de bril van een bijna gepensioneerde.

Toen ik ooit op die manier door een mij vreemde stad liep, kwam ik voorbij een centrum voor volwassenenonderwijs. Ik stapte binnen, nam enkele folders mee en kwam er een cursus fotoshop op het spoor.

Enkele huizen verder was er een huis van Kom op tegen Kanker dat vrijwilligers kon gebruiken. Normaal let je daar niet op, maar als je met die blik kijkt, worden de ideeën je in de schoot geworpen.’

Schrijf een afscheidsspeech

Dat je op je vijfenzestigste te oud bent om sommige dingen nog te leren, vindt Mark Claus flauwekul. Het interview voor dit artikel gebeurde via zoom, voor Claus de eerste keer. ‘Dat gaat goed hé’, zegt hij, enthousiast dat hij weer iets nieuws leerde kennen.

‘De samenleving deelt ons leven op in een tijd om te leren, een tijd om te werken en een tijd om te rusten. Maar rust is de dood in de pot, beweging is belangrijk. Dat geldt voor lichaamsbeweging én voor hersengymnastiek.’

Naast een tijdige en grondige voorbereiding van het pensioen is Claus ook een vurig pleit bezorger van een afscheid aan het einde van de beroepsloopbaan. Het helpt om los te laten en de blik te richten op de nieuwe situatie en mogelijkheden.

‘Maak een speech’, raadt hij aan. ‘Een uitgebreide speech voor jezelf waarin je alles op een rijtje zet en het hoofdstuk afsluit (een versie die je eventueel kunt uitdelen), een korte versie om uit te spreken op het afscheidsmoment.’

LEES OOK > Je auto schenken aan je kleinkind, wat kost het?

Dit artikel verscheen in februari 2021 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via FacebookTwitter en Instagram.

Gepubliceerd op: 16/02/2021, laatste update op: 23/05/2022