Wat als het ondenkbare gebeurt? Het overkwam Sarah: ze verloor haar man en de papa van haar dochtertje. Jurgen mocht amper 34 worden. Ze doet haar verhaal, over de donkere wolk die plots boven hun geluk hing, over hoe herstel plots omsloeg in hopeloosheid, en over de onschatbare waarde van haar netwerk als jonge weduwe.
Gelukkig gezin
Vier jaar geleden lachte het leven Sarah toe. Ze was gelukkig getrouwd met Jurgen (‘de allerliefste en -knapste Nederlander’), en samen waren ze de trotse ouders van een tweejarige dochter, Marthe Louise, die hopelijk gauw een broertje of zusje zou krijgen. ‘Stiekem waren we al een klein jaar aan het proberen’, vertelt Sarah.
‘Meinen, dat was Jurgens achternaam. Ik noemde hem steeds meinen knapperd. Dat was hij ook echt: hij was oprecht mooi vanbinnen en vanbuiten’
Ze hadden een breed sociaal netwerk, en probeerden zoveel mogelijk bij te dragen aan de samenleving. Het koppel was actief in de kerkgemeenschap, en Jurgen ging als vrijwilliger praten met landgenoten die in België in de gevangenis zaten.
Ze wilden de wereld zien, en trokken er vaak samen op uit op weekendjes en uitstapjes. Een dag niet buiten geweest was – vooral voor Jurgen – een verloren dag. Maar toen veranderde plotsklaps alles.
Even een eitje pellen met kanker
Eind 2017 werd Jurgen ziek. Wat eerst een serieuze longontsteking leek, bleek tot hun ontzetting een longsarcoom. Jurgen zou preventief chemo krijgen om alle kwaadaardige cellen weg te krijgen.
‘We gaan misschien met een kanon op een mug schieten, maar better safe than sorry’, drukten de artsen hen op het hart. Vol goede moed begonnen ze eraan. ‘Even een eitje te pellen met vettige K, zo leek en voelde het wel’, herinnert Sarah zich. Ze zouden die kanker wel klein krijgen.
Jurgen verloor dan wel al zijn wilde lokken, maar verder had hij relatief weinig last van de behandeling. Pasen 2018 zat de laatste chemokuur erop, en haalde het gezin opgelucht adem.
Jurgen keek ernaar uit om met zijn nieuwe baan te starten. Hij had getekend vlak voor hij ziek werd. En ze besloten mee te doen met Levensloop Edegem. ‘Zo wilden we het hele hoofdstuk kanker afsluiten.’
Veel te jong
Het mocht niet zijn. Drie maand later bleek Jurgen hervallen. ‘We kregen te horen dat er geen hoop op genezing was. Ze konden hem enkel nog chemo geven om de tijd te rekken. Toen stond de wereld echt op zijn kop. Bye bye kinderwens, bye bye dromen, bye bye…’
Jurgen weigerde op te geven. Hij bleef er goedgezind en zonder klagen in geloven: hij zou genezen! Maar op 28 oktober 2019 gebeurde het dan toch. Sarah moest de liefde van haar leven afgeven. Hij was 34, Sarah 33, en hun dochter Marthe 4,5 jaar oud.
‘Mijn wereld stortte in. Jurgen en ik, wij waren zo een topteam, er was niets dat we niet aankonden zolang we het maar samen konden doen’, zegt Sarah. ‘Ik ben eigenlijk een stukje mee dood gegaan. Al vecht ik door voor Marthe, mijn leven lijkt al 2 jaar stil te staan.’
LEES OOK > Uitbreiding van het rouwverlof is een feit
Team Jurgen
‘Ik heb het geluk dat ik een enorm groot netwerk heb’, vertelt Sarah. ‘Dat zag ik niet enkel toen Jurgen ziek was, maar zelfs nu, na 2 jaar… Stiekem mis ik nu nog soms de rouwkost, want ook nu is de energie vaak ver te zoeken.’
‘Helaas is hier corona een grote boosdoener geweest.’ De lockdown begon officieel op 18 maart. Jurgen zou de dag erna jarig zijn. ‘We voelden ons bijna misdadig omdat we naar het kerkhof gingen.’
Vijf dagen later waren ook Marthe en Sarah jarig, allebei toevallig genoeg op dezelfde dag. ‘Onze eerste verjaardag zonder papa/man, en dan ook nog in ons kot… Het leek een trieste bedoening te worden’, zegt Sarah.
Maar dat was buiten Team Jurgen gerekend! ‘We kregen zoooooo veel kaarten, cadeaus, bloemen, berichtjes, bezoekjes aan de deur… Op vlak van ons netwerk zijn Marthe en ik superrijk!’
Help!
Vrienden hielpen Sarah mee de begrafenis te regelen, een berg papierwerk te lijf te gaan (‘Hoezo is België digitaal mee met zijn tijd?’, dixit Sarah) en uitzoeken waar zij als weduwe en Marthe als halfwees recht op hadden. Het is een kluwen, en als jonge weduwe of weduwnaar moet je het allemaal maar uitzoeken.
’Ik moet toch niet in de armoede terechtkomen omdat ik mijn partner kwijt ben?’
‘Verdorie, hoe vaak heb ik niet gevloekt waarom er geen website bestond, met als titel – ik zeg maar wat – F***, ik verloor mijn partner, wat nu? Een website met een stappenplan, met tips, do’s and don’t’s, waar moet je rekening mee houden, enzovoort, enzoverder.
Echt, de regering mag mij altijd contacteren; ik werk graag mee aan een site voor en door weduw(e)(naar)s.’
Weduwepensioen
Als je partner wegvalt, valt er ook een loon weg. In het geval van Jurgen was dat loon goed voor 2/3 van het gezinsinkomen. Voor een overlevingspensioen (ook wel weduwepensioen genoemd) kwam Sarah niet in aanmerking. Daarop heb je namelijk pas recht als je een bepaalde leeftijd hebt bereikt wanneer je partner overlijdt. In 2023 is dat 49 jaar.
‘Ik kan me goed voorstellen dat dat weduwepensioen met alle regeltjes voor velen ook als een vergiftigd geschenk voelt: je mag bijvoorbeeld maar een paar uur uit werken gaan per maand, het wordt hoog belast, en als je te lang ziek bent moet je het alsnog terugbetalen.’
Maar Sarah verloor Jurgen op te jonge leeftijd – ook voor een overlevingspensioen. Ze had nog het ‘geluk’ getrouwd te zijn geweest, waardoor ze gedurende twee jaar recht had op een zogeheten overgangsuitkering. Die twee jaar zijn nu voorbij, dus die uitkering is ze sinds kort kwijt.
LEES OOK > Het overlevingspensioen en de overgangsuitkering moeten dringend beter
Zoek maar een nieuwe partner?
‘Eigenlijk krijg je dus twee jaar om iemand anders te zoeken of om op andere manier je leven op te pakken, want blijkbaar staat er op rouw een tijdslimiet…’, zucht Sarah. ‘Ik moet toch niet in de armoede terechtkomen omdat ik mijn partner kwijt ben?’
Begrijp me niet verkeerd, ik ben heel dankbaar geweest voor die uitkering. Die heeft ervoor gezorgd dat ik niet meteen terug voltijds moest gaan werken’, verduidelijkt ze.
‘Ik zal ook nooit verwachten dat de overheid mij vanaf mijn drieëndertigste levenslang een uitkering gaat betalen. Maar als ik eerlijk ben vind ik de werking in Nederland eerlijker, beter. Daar krijg je een uitkering tot je kind 18 is.’
Goed nieuws… maar niet voor Sarah
Eind oktober kwam er een klein beetje goed nieuws: de overgangsuitkering wordt verdubbeld in tijd. Iedereen die op 1 oktober 2021 een uitkering kreeg, heeft daar voortaan 2 jaar langer recht op.
‘Helaas, mijn uitkering stopte op 28 september. Drie dagen te vroeg dus. Ik geef toe dat ik dit een hele zure vind… Die twee jaar extra uitkering had mij twee jaar extra gegeven om iets of wat te kunnen sparen. Je kan het mij toch niet kwalijk nemen dat ik ook droom?’
Vechten voor wat zekerheid
‘Ik hoef niet per se een eigen huisje, maar als ik eerlijk ben zou ik wel geruster zijn dan nu in mijn huurwoning. Een eigen huisje zou een zekerheid zijn voor Marthe later. Ik ben zó bang voor zwarte sneeuw…
Ik besef dat ik geluk heb met mijn mooi netwerk. Ik wordt geholpen op allerlei vlakken. Ook soms financieel, en bijvoorbeeld om iets te sparen voor Marthe.
Verder werk ik sinds een jaar voor een bedrijf waar ze echt rekening houden met mijn situatie. Ik werk bijvoorbeeld meer uren nu ik de uitkering kwijt ben, en heb flexibele uren zodat ik kan werken wanneer Marthe slaapt. Maar toch..
Bovendien heeft niet iedereen zoveel ‘geluk’ als ik. Daarom blijf ik op tafel kloppen. Niet alleen voor mij of Marthe, maar ook voor alle anderen in dezelfde situatie die misschien nóg minder energie en moed hebben om te blijven vechten.’
LEES OOK > Gezinsvriendelijk bedrijf: wat houdt het in?
Samen met de mensen van ODOS, met andere lotgenoten zoals Hannelore Bedert maar ook dankzij Tom De Cock en Kathleen en het Dag Allemaal-team mocht Sarah mee op tafel kloppen en vertellen hoe ellendig het is om je partner te verliezen, en wat je te wachten staat als jonge weduwe.
De Gezinsbond ijvert voor verbeteringen in het overlevingspensioen en de overgangsuitkering voor (jonge) weduwen en weduwnaars. Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 19/11/2021, laatste update op: 08/06/2023