Vijfentwintig is hij, Dieter Steenhaut. Piepjong dus, maar hij mag zich wél de nieuwe tekenaar van Jommeke noemen. Moeten we díe knaap nog voorstellen? Neen, natuurlijk niet. Hij is quasi Vlaams erfgoed. De jongen met het stroblonde haar. De eeuwige avonturier met het hart op de juiste plaats. Je kan niet anders dan Jommeke in je hart sluiten. Dat deed ook Dieter. Dankzij zijn overgrootmoeder Alice, zowaar. Hoe die vork aan de steel zit? Dat vertelt hij ons zelf.
Dieter werd geboren in Gent, maar streek ondertussen neer in de Vlaamse Ardennen. Dat is meteen ook het decor van het nieuwe Jommeke-album waar hij nu aan werkt. Die in Vlaanderen wereldberoemde stripfiguur is evenwel niet Dieters enige project. Hij maakt ook de tekeningen voor de jeugdboeken van An Swartenbroekx, voor de meesten onder ons beter bekend als Bieke van De Kampioenen. Daarnaast maakt Dieter nog allerhande andere illustraties. Dat gaat van artwork voor muziekprojecten tot zelfs het ontwerpen van champagnekurken. En alsof dat allemaal al niet genoeg is, componeert, maakt en zingt hij ook zijn eigen muziek onder de artiestennaam Stonekite.
Samengevat: aan creativiteit geen gebrek. Maar laat ons terugkeren naar Jommeke, én naar Dieters overgrootmoeder Alice.
Avontuur en goed gevoel
Hoe wordt iemand de nieuwe tekenaar van Jommeke?
Dieter: ‘Ik liep stage bij Lectrr, de cartoonist, toen ik een advertentie zag in de krant. De uitgeverij zocht een nieuwe tekenaar voor Jommeke. En dus solliciteerde ik. Na een aantal selectierondes was ik degene die overbleef. Ik kreeg een opleiding, maar ging ook meteen heel concreet aan de slag met tekeningen voor de Jommekeskrant en merchandising. Een paar maanden geleden kwam het eerste album van mijn hand uit, gebaseerd op een scenario van Willy Linthout.’
Hoe lang werk je aan zo’n album?
Dieter: ‘Ik teken een halve pagina per dag in potlood en in Chinese inkt. Aan dat tempo moet je rekenen op drie à vier maanden voor een album.’
Wat betekent Jommeke voor jou?
Dieter: ‘Ik ben zoals heel velen onder ons opgegroeid met Jommeke. Jommeke, dat is avontuur en fantasie, waarin het goede altijd wint van het kwade. Alles is mogelijk in Jommeke. Hij kan zomaar naar de andere kant van de wereld vertrekken zonder zonder dat zijn ouders daar lastig over doen. Behalve misschien dat moeder Marie zich ongerust maakt of Jommeke wel op tijd thuis zal zijn voor het avondeten.
Elk verhaal eindigt op een positieve noot, wat kinderen een goed gevoel geeft. En natuurlijk zijn ook al die kleurrijke karakters een sterkhouder van de stripreeks. Dat geldt ook voor de slechteriken. Ik vind het bijzonder fijn dat ik Jommeke kan doorgeven aan nieuwe generaties lezers en daar stukjes van mezelf kan aan toevoegen.’
Wat je al meteen deed in dat eerste album. Je verwerkte er je grootvader in.
Dieter: (lacht) ‘Klopt, zij het dat ik wel een karikatuur van hem tekende. Ik maakte zijn snor bij wijze van spreken 700 maal groter dan ze in werkelijkheid is. Ik heb er nog mensen uit mijn omgeving in verwerkt. De schilder-leraar van mijn vader bijvoorbeeld, Gerard Vekeman. De wat oudere lezers kennen hem ongetwijfeld van Ikke met de Rikke, een lied waarmee hij hoge toppen scheerde eind jaren zeventig.
‘Mijn opa belde mij meteen met de boodschap dat hij mij een proces zou aandoen voor zijn portretrecht. Wat hij natuurlijk niet echt deed’
Het album waar ik nu aan werk heb ik zelf bedacht, samen met scenarist Kristof Berte. Het speelt zich af in de Vlaamse Ardennen, op een plek waar ik zelf heel veel tijd heb doorgebracht.’
Hoe reageerden die mensen uit je omgeving?
Dieter: ‘Ik had hen vooraf niets verteld dus ze hebben het pas ontdekt toen de strip al in de winkel lag. Mijn opa belde mij meteen met de boodschap dat hij mij een proces zou aandoen voor zijn portretrecht. Wat hij natuurlijk niet echt deed.’
Oma Alice
Iemand die een grote rol speelde in jouw Jommeke-fascinatie is je overgrootmoeder Alice, die je mogen kennen hebt tot je zestiende.
Dieter: ‘Mijn overgrootmoeder hield de krantenknipsels van Jommeke bij. Dat deed ze al begin jaren tachtig voor mijn vader die heel vaak bij zijn grootouders over de vloer kwam en deels door hen werd opgevoed. Hij was enig kind en werd totaal rotverwend door zijn grootmoeder. (lacht)
Zij knipte Jommeke uit en kleefde die dagelijkse afleveringen in schriftjes. Mijn vader ging elk weekend bij haar logeren en had dan meteen leuk leesvoer. Haar eigen fascinatie voor die strips gaf ze zo door aan mijn vader die zijn passie op zijn beurt doorgaf aan mij.’
Heeft jouw overgrootmoeder nog tekeningen van jou gezien?
Dieter: ‘Jazeker,. Ik maakte bijvoorbeeld tekeningen voor familiefeesten, om cadeau te geven. Toen ze op het einde van haar leven in een rusthuis zat, hingen daar ook wel wat tekeningen van mij aan de muur.’
Welke herinneringen heb je aan haar?
Dieter: ‘Ik kwam vaak bij haar over de vloer. Mijn overgrootmoeder, mijn grootouders en wijzelf woonden allemaal binnen een straal van 200 meter van elkaar. Toen ik klein was speelde ik met het speelgoed van mijn vader dat daar nog opgeborgen stond.
Ze was erg gehecht aan haar kleine familie. Zowel bij haar thuis als in het rusthuis had ze een grote kast die vol foto’s stond. Elke avond gaf ze elke foto een kus. Dat was haar manier om iedereen een goede nacht te wensen. Ze zei altijd dat haar familie en ons gezin – mijn vader was haar enige kleinkind – het schoonste was wat ze had.
Als je bij haar op bezoek ging in het rusthuis, moest je oordoppen dragen omdat de televisie verschrikkelijk luid stond. Ze keek heel vaak naar sport: wielrennen, voetbal, noem maar op.’
Het kan niet anders of ze had ook een massa verhalen.
Dieter: ‘Reken maar. Ze vertelde heel vaak over vroeger. Ze was zelf een twintiger tijdens de tweede wereldoorlog.
Eén anekdote is wel erg beklijvend. Mijn overgrootmoeder is eigenlijk uit Nederland afkomstig, uit Hulst. Haar zus woonde in Amsterdam, waar weinig eten beschikbaar was. Zij bracht met de trein eten vanuit Hulst naar Amsterdam, zonder dat de Duitsers dat mochten weten. Op één van die trips passeerde ze een huis aan één van de grachten en daar was een hoop tumult aan de gang met Duitse militairen. Dat beangstigde haar, en dus maakte ze zich uit de voeten.
Achteraf bleek het te gaan om het fameuze Achterhuis. Dat tumult had alles te maken met Anne Frank en haar gezin die werden opgepakt door de Duitsers. Dat ontdekte ze pas later. “Hoe dicht kunt ge komen bij de geschiedenis?” zei ze daarover.’
Heeft ze jou ook levenslessen meegegeven?
Dieter: ‘Er waren drie dingen die steeds terugkwamen. ‘Vantussen alle problemen blijven’, was haar favoriet. Maar ze gaf mij ook mee dat ik moest doen wat ik graag doe. En misschien is haar mooiste boodschap wel geweest dat ik niet te vroeg volwassen moest worden. Helemaal in lijn met Jommeke.’
Superlieve doordouwer
Was zij heel haar leven huisvrouw?
Dieter: ‘Nee, integendeel. Ze was heel erg ondernemend! In haar tiener- en twintiger jaren maakte ze furore als competitiezwemster.
Ze kwam uit een landbouwersgezin. Haar ouders runden een groothandel in plantgoed. In 1943 trok ze naar Kieldrecht, waar ze mijn overgrootvader leerde kennen. Na hun huwelijk verhuisden ze naar Gent. Ondernemend als ze was, stampte ze een groothandel in papierwaren en schoolmateriaal uit de grond. Op den duur leverde ze aan alle scholen in Gent.
Ze was superlief, maar ook een echte doordouwer. Mijn overgrootvader, een rustige man, liet haar haar ding doen. Ze was enorm sociaal geëngageerd en lid van tal van verenigingen. En ze reed overal heen met de fiets. Dat bleef ze doen tot haar 85ste, naar goede Hollandse traditie.’
Zijn er bepaalde gerechten van haar die jou zijn bijgebleven?
Dieter: ‘Ja! Haar salade met sla, aardappelen, spekjes en azijn was een klassieker. Dat maak ik zelf nog heel vaak klaar en ook bij mijn ouders komt het geregeld op tafel. Onvermijdelijk gaat het gesprek dan wel eens over oma Alice, zoals ik haar noemde.’
Tot slot: heeft ze ooit het sappige Gents verworven?
Dieter: (lacht) Nee, ze hield het op haar Nederlandse tongval. Dat Gents is er nooit ingeslopen.’
Foto’s: Kristof Ghyselinck
NIET TE MISSEN: het puzzelkampioenschap
Dieter tekende ook de nieuwe puzzel voor het puzzelkampioenschap van de Gezinsbond. Hou je van puzzelen? Neem het – misschien samen met je kleinkinderen? – op tegen andere gezinnen uit de buurt. De uitdaging: zo snel mogelijk een puzzel van 500 stukjes maken. Alle data en locaties ontdek je hier.
Dit artikel verscheen in kortere versie in het Magazine voor GROOTouders. Ook ontvangen? Schrijf je dan in voor het magazine en de bijbehorende nieuwsbrief. Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 14/09/2023, laatste update op: 13/11/2023