Een constante stroom aan nieuwe kleren om die groeispurten te volgen, een boeiende afwisseling van speelgoed om de rust in huis te bewaren en honderd-en-een hobby’s en vakantiekampjes die handenvol geld kosten… Neen, kinderen hebben is niet goed voor je portemonnee. Budgetcoach Djennah Van Nieuwenhove geeft tips waarmee je je gezinsbudget in balans houdt.
1. Train je money mindset
‘Ik zou een hele lijst met besparingstips kunnen geven, maar als je mindset niet goed zit, zullen die geen verschil maken’, weet Djennah.
‘Wat bedoel ik daarmee? Dat als je gelooft dat je niet kan sparen, je daar ook naar zult handelen en het inderdaad niet zal lukken. Ongeacht hoeveel je verdient. Zoiets noemt een selffulfilling prophecy.
Wil je verandering teweegbrengen, moet je jouw eigen aandeel in je uitgaven erkennen en beslissen om er iets aan te doen.’
2. Bekijk je uitgaven
‘De eerste stap is om even te gaan zitten met de app van je bank erbij. Noteer in detail wat je de voorbije drie maanden hebt uitgegeven. Tot op de euro. De meeste mensen maken een ruwe schatting: ze zetten hun inkomsten en vaste kosten naast elkaar. Ze redeneren dan dat ze elke maand zoveel euro over hebben. Maar in de praktijk houden ze dat helemaal niet over.
Door alles gedetailleerd uit te schrijven ontdekte een van mijn coachees onlangs dat ze bijna drie keer zoveel uitgaf aan “overige prullen” dan ze dacht. Ook jij zal ongetwijfeld uitgavenposten vinden die je de ogen openen. Pas als je weet waar je geld naartoe gaat, kan je er controle over krijgen.’
3. Laat je niet verleiden
‘Als je kinderen hebt, zijn die “prullen” een typische uitgavenpost. Als mama van twee kom ik ook wel eens in de verleiding om spullen te kopen die de kinderen niet per se nodig hebben.
Voor mij zijn posts van influencers of reclame op sociale media dan vaak de aanleiding. Als je die perfecte beelden ziet, bekruipt je het gevoel dat andere ouders het beter voor elkaar hebben. Dat andere kinderen mooiere spulletjes hebben. Het lijkt wel alsof je tekortschiet. En aangezien je toch online zit, kost het je maar enkele clicks om diezelfde dingen te kopen.
Wees je bewust van die valkuil. Dat helpt al enorm om er niet in te trappen. Koop je toch graag online spullen voor je kinderen, baken dan op basis van het overzicht dat je hebt gemaakt een bedrag af van je gezinsbudget dat je hieraan kan spenderen. En ga er niet over.’
LEES OOK > Besparen op kinderspullen: budgetvriendelijke tips
4. Bied je kind keuzes aan
‘Ook in het “echte” leven is er heel wat druk. Naarmate de kinderen ouder worden, zullen ze bovendien zelf gevoelig worden voor klasgenoten met een boekentas van merk X en sportgenoten met een uitrusting van merk Y. Vanaf een bepaalde leeftijd worden die zaken zelfs een kwestie van identiteit.
Je kan je kinderen hiertegen wapenen door hen van jongs af aan de focus te leren leggen op wat ze wél hebben: “Jij hebt misschien geen nieuwe boekentas, maar we hebben wel een mooie vakantie gehad.” Je kan je kind of tiener ook zelf laten beslissen: “Dit is het budget. Ofwel geven we het aan een nieuwe outfit, of we gaan ermee naar een pretpark.” Zo leert je zoon of dochter meteen verstandig omgaan met geld.’
5. Beslis zelf over zakgeld
‘Nog een manier om je kinderen slimme financiële keuzes te leren maken, is zakgeld geven. Maar ook daar bestaat het risico dat je je gaat spiegelen aan je omgeving. Als je een bepaald bedrag te veel vindt, geef dat dan niet gewoon omdat vriendjes óók zoveel krijgen. Stel jezelf liever de vraag wat je kind precies moet doen met zijn of haar geld. Dient dat om kleren te kopen, of voor de film? Spreek dat af en baseer het bedrag daarop.’
LEES OOK > Tieners: wat met zakgeld?
6. Werk samen met andere ouders
‘Zijn je kinderen een charmeoffensief gestart voor een dure aankoop, zoals een trampoline of opblaaszwembad? Pols eens bij bevriende ouders of familieleden of zij dat al in huis hebben. Misschien kunnen jullie de komende periode gewoon wat vaker afspreken?
Het is ook leuk als de ene investeert in die trampoline, de andere in dat zwembadje. In plaats van dingen dubbel te kopen, verspreid je de uitgaven. Zo hebben de kinderen meer om zich mee bezig te houden, voor minder geld.
Heb je geen budget of plaats voor zo’n aankoop? Niet getreurd: je kan ook een uitstap naar een trampolinepark of het zwembad organiseren. Zoiets blijft zelfs veel langer in het geheugen hangen.’
7. Denk aan tweedehands
‘Ik merk trouwens dat er nog een taboe rust op tweedehandsspullen. Maar zeker voor kinderen vind je tweedehands hele mooie dingen. Zo koop je iets wat zo goed als nieuw is, voor een fractie van de prijs. Ik ben zelf een grote fan van de tweedehandsbeurzen van de Gezinsbond, waar je heel wat kindergerief kan kopen én verkopen.’
LEES OOK > Tweedehandskleren voor kinderen: waar kopen en verkopen?
8. Wees consequent
‘Is er financieel geen ruimte voor een bepaalde aankoop, terwijl je kind erom blijft vragen? Je kan dat gerust eerlijk zeggen, zodat hij of zij dat begrijpt. Maar pak die boodschap wel een beetje in’, geeft Djennah nog mee.
‘Zeker lagereschoolkinderen kunnen zich anders zorgen maken. Leg uit dat er wel nog centen zijn voor belangrijke dingen, zoals eten en de dokter, maar dat andere zaken moeten wachten tot volgende maand. En handel daar dan ook naar. Want als je vervolgens zelf iets duurs koopt, creëer je onbewust het idee dat het helemaal niet erg is dat het geld op is, omdat je dan alsnog dingen kan kopen. Met zo’n overtuiging is de stap naar kredietkaarten en persoonlijke leningen veel sneller gezet. Maar zo kom je gevaarlijk in de buurt van schulden, en dat wil je je kinderen later natuurlijk besparen.’
Meer lezen
‘Let’s Talk Money’, Djennah Van Nieuwenhove, Lannoo, 2023.
Foto Djennah Van Nieuwenhove: Djuli Bravenboer
Dit artikel is een uitgebreide versie van een artikel dat in mei 2023 verscheen in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 08/05/2023, laatste update op: 18/09/2023