Twee jobs plus één kind: hoe kun je werk en gezin combineren?

Een eerste kindje is voor kersverse ouders sowieso een hele uitdaging, dat gaat niemand ontkennen. Hoe kun je werk dan combineren met je gezin? Elisabeth Abraham onderzocht de impact van een eerste kind, specifiek in gezinnen waar beide ouders aan het werk zijn. We delen niet alleen haar interessante conclusies en aanbevelingen, maar ook het advies waar zij als werkende mama zelf iets aan heeft gehad. Want delen is helen.

De Expert

Elisabeth Abraham voltooide haar doctoraat in de Economie en Bedrijfswetenschappen aan KU Leuven. Haar onderzoek: de impact van het krijgen van een eerste kind op tweeverdieners. Ze vroeg aan kersverse ouders om o.a. dagboeken in te vullen, en brengt zo hun ervaringen en inschattingen in kaart. Die bevindingen bekijkt ze ook vanuit een genderbril.

Traditioneel wordt ervan uitgegaan dat mensen hun carrière weldoordacht uitstippelen. Uit jouw onderzoek blijkt dat het in praktijk helemaal niet zo rationeel of individueel verloopt, zeker niet bij werkende ouders?

Elisabeth Abraham: ‘Inderdaad. Mensen zitten absoluut niet zo rationeel in elkaar als loopbaanwetenschappers soms doen uitschijnen. Zeker niet als ze geconfronteerd worden met de complexiteit van hun gezinsleven.

Dat de geboorte van een eerste kind een uitdaging is, zal niemand ontkennen. Maar als je dat binnen een gezin ook nog eens wil combineren met twee voltijdse jobs, komt daar vaak veel stress bij kijken. Stress en rationele beslissingen, die twee gaan niet altijd samen.

Bovendien spreken we dan niet meer over de loopbaanplanning van één maar van twee personen. Zo kom je tot een heel complex kluwen van wensen en verwachtingen, zowel op werk- als privévlak.’

Carrière aanpassen

Wat vond je daarbij zelf opvallend?

Elisabeth Abraham: ‘We weten dat moeders vaker hun carrière terugschroeven bij de geboorte van een eerste kindje. We weten ook dat ze vaker dan vaders hopen op een gelijkere verdeling van zorg en werk. Op dat vlak blijven ze op hun honger zitten.

Uit mijn onderzoek blijkt nu dat ook jonge vaders hun carrière aanpassen door de komst van een kindje. Niet per se door deeltijds te gaan werken, maar door bijvoorbeeld werk te zoeken dat beter te combineren valt met hun gezin. Ik denk dat er op dat vlak een maatschappelijke verschuiving bezig is. Althans dat hoop ik!’

LEES OOK > De vaderrol in de opvoeding: pleidooi voor meer vadervriendelijkheid

Welke advies wil je graag meegeven aan de politiek en onze samenleving?

Elisabeth Abraham: ‘Ik vind dat we best trots mogen zijn op wat we al bereikt hebben voor gendergelijkheid in België. In internationale vergelijkingen scoren we bijvoorbeeld zeer goed op vlak van de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Dat is deels omdat België historisch heeft ingezet op actieve arbeidsmarktparticipatie voor mannen én vrouwen.

Anderzijds stoten we nu toch op de limieten van ons model. In een samenleving met veel individualisering moeten gezinnen uitdagingen alleen of met beperkte steun oplossen.

We moeten ons afvragen hoe we als samenleving werkende gezinnen kunnen steunen in het ouderschap door verder te sleutelen aan kwalitatieve kinderopvang, door vergoede verloven op cruciale momenten voor moeders én vaders die daar nood aan hebben, door ruimte om werk- privékeuzes bespreekbaar te maken op de werkvloer… Dit alles zonder ouders in één bepaald model te dwingen natuurlijk. Voor mij zijn dat de belangrijke thema’s voor beleidsmakers.’

Te hoge lat

Wat is jouw bezorgdheid daaromtrent?

Elisabeth Abraham: ‘We moeten waakzaam zijn dat we onszelf als ouders geen te hoge druk laten opleggen. Rondom mij zie ik veel opvoedingsonzekerheid. Voor ouderschap ligt de lat soms onmogelijk hoog. Dat komt, naar mijn aanvoelen als moeder, voor een groot deel door de overvloed aan informatie, verhalen en beelden die ons bereiken via sociale media. Het maakt dat we ons massaal vergelijken met andere ouders.

Dat terwijl het juist belangrijk is om elkaar te steunen en geen schuldgevoelens aan te wakkeren. Ook de Gezinsbond en het hele ondersteuningsnetwerk van Agentschap Opgroeien kan hierin een mooie rol spelen.’

Heb je tot slot nog een tip voor koppels die worstelen met het tweeverdienersschap?

Elisabeth Abraham: ‘Ik wil hen aanraden om hierover echt en oprecht te praten met elkaar. Bespreek samen je wensen, verwachtingen en angsten over je loopbaan én je werk-privébalans. Belangrijk: kies daarvoor een rustig moment uit. Want stress leidt tot tunnelvisies, en dan maak je misschien keuzes die op korte termijn helpen maar waar je op lange termijn spijt van krijgt.

Er zijn daarvoor handige loopbaantools beschikbaar, specifiek voor koppels. In een recent boek van Jennifer Petriglieri staan er bijvoorbeeld enkele beschreven. Ik kan het weten, want ik heb die tools zelf uitgeprobeerd om loopbaan- en privékeuzes door te spreken met mijn partner. Ik zou dit echt willen aanraden aan alle koppels.’

LEES OOK > Een carrière en een gezin combineren: moeilijker dan gedacht

Meer lezen?

‘Jouw carrière, mijn carrière’, Jennifer Petriglieri, Uitgeverij Business Contact. Leden van de Gezinsbond genieten bij Standaard Boekhandel van spaarkorting.

Foto Elisabeth Abraham: Veerle Scheppers

Met een baby in huis ziet je leven er een pak anders uit. Onze nieuwsbrief voor jonge ouders groeit mee met je kindje en zit boordevol herkenbare verhalen en boeiende weetjes. Schrijf je hier snel in!