De burgerbewegingen Kind & Gezien en het Crisiskabinet Kinderopvang vragen een Marshallplan voor de kinderopvang. Ze willen een erkenning van het pedagogische belang van de ‘eerste 1000 dagen’ en structurele veranderingen en investeringen in de kinderopvang. Centraal daarbij staan de noden van het kind én de ouder. Ook de Gezinsbond onderschrijft deze eisen voor een kwaliteitsvolle kinderopvang.
Al sinds het najaar van 2022 woont een groep bezorgde (groot)ouders van baby’s en peuters elke week de plenaire zitting in het Vlaams Parlement bij. In het totaal namen al meer dan tweehonderd mensen – ouders, kinderen, grootouders en sympathisanten – aan de #redonzekinderopvang-actie deel.
Ook Pieter, de papa van Emiel (4) en Jacob (2), en Yinka, de mama van Balthasar (2), trokken intussen een paar keer mee naar Brussel. Zij vertellen waarom het belangrijk is om de stem van ouders in het debat te laten horen.
Hoe zijn jullie bij deze burgerbewegingen terechtgekomen?
Pieter: ‘Via allerlei kanalen kwam ik in contact met andere ouders die al betrokken waren bij het Crisiskabinet Kinderopvang. Gezien de problemen waarmee deze sector vandaag worstelt, wilde ik ook bij de acties van de ouders aansluiten.’
Yinka: ‘Op een ouderavond in onze crèche groeide het idee om als ouders mee de eisen van de kindbegeleiders te steunen. De crisis in de kinderopvang is al geruime tijd bezig, maar de stem van de ouders werd daarbij nooit gehoord. In diezelfde periode (zomer 2022, red.) ontstonden de twee burgerbewegingen.’
LEES OOK > Kinderopvang in Vlaanderen: dit moet veranderen
Minimale dienstverlening
Merk je ook in de crèche van je eigen kind hoe ernstig de crisis vandaag is?
Pieter: ‘In de Gentse stadscrèche van Jacob zijn er twee leefgroepen. Door het personeelstekort schakelt het team soms noodgedwongen over op een minimale dienstverlening. De kindbegeleiders nemen hun vakantie op, iemand valt ziek, een andere collega is afwezig door een opleiding…
Omdat ze vakanties en opleidingen op tijd inplannen, kunnen we daar als ouders rekening mee houden. Meestal laten ze ons enkele weken vooraf weten dat er een periode met minder personeel zit aan te komen. Dan hebben we nog de tijd om een oplossing te zoeken. Mijn vriendin en ik nemen tijdskrediet en kunnen daardoor dagen zonder opvang overbruggen. Maar heel wat andere ouders hebben die keus niet. Zij zitten dan met de handen in het haar.
Het gebeurt ook dat de crèche vraagt om op bepaalde dagen je kinderen thuis te houden omdat ze anders het maximum van negen kinderen per begeleider overschrijden.’
Yinka: ‘Bij ons is het een vergelijkbaar verhaal. De crèche behoort tot een cluster van drie kinderdagverblijven. Bij een andere crèche was er een groot personeelstekort en dat werd dan binnen het cluster opgevangen.
Maar daardoor kampte ook de crèche van Balthasar de afgelopen tijd met een verminderde dienstverlening. Soms ging hij minder uren naar de kinderopvang of zelfs helemaal niet. Soms kunnen ze maar voor de helft van de kinderen in opvang voorzien. Bij het begin van het kalenderjaar kregen we daarover wel een mail.
Je bent solidair met andere ouders door je kind af en toe thuis te houden, maar het is toch telkens een gepuzzel. Als je op het werk niet kan vrij nemen en je familie niet beschikbaar is – mijn ouders wonen in Nederland –, wordt het moeilijk.’
Hoe gaat een kind met die onvoorspelbare situaties om?
Yinka: ‘Zowel voor ons als voor Balthasar zorgt dat jongleren voor extra stress. Als hij op zijn gewone ritme zit van vier dagen kinderopvang per week, voelt hij zich goed. Maar dat ritme is tegenwoordig de uitzondering… En we weten allemaal dat een kind op die jonge leeftijd behoefte heeft aan voldoende rust, structuur en voorspelbaarheid.’
Vragenuurtje parlement
Het Crisiskabinet Kinderopvang ging midden vorig jaar van start. Hoe zien jullie acties eruit?
Pieter: ‘Het begon met de “crisiscrèche Crevits”, de crèche die onze burgerbeweging vorige zomer op het kabinet van de welzijnsminister ingericht heeft.
Daarna volgde een anonieme oproep aan ouders om via de sociale media te laten weten hoe zwaar de crisis bij hen doorweegt. Er liepen toen 2.700 getuigenissen binnen. Daaruit bleek voor het eerst hoe groot de omvang van de crisis was. Het is niet alleen een realiteit voor ouders in de grotere steden, wat vaak gedacht werd. De problemen duiken overal in Vlaanderen op.’
Jullie haalden tot nu toe vooral de media met het ‘pamperprotest’ in het Vlaams Parlement.
Yinka: ‘Dat klopt. Eind 2022 kwamen we met enkele ouders op het idee om wekelijks naar het Vlaams Parlement af te zakken. Het vragenuurtje op woensdagnamiddag staat open voor het publiek. Net op dat moment zijn onze crèches vaak dicht door het personeelstekort. Ook de crèche van Balthasar was een paar keer op woensdag gesloten, onder andere door stakingen. De woensdag is dus een symbolische dag om dit signaal te geven: “Wij hebben geen plek voor onze kinderen, dus we komen hier zitten.”‘
Pieter: ‘We vallen natuurlijk op omdat we jonge kinderen meenemen naar het parlement. Ze haalden er zelfs het reglement bij om te zien of we ons wel aan de regels voor bezoekers hielden. Dat ging dan onder andere over het lawaai dat onze kinderen maakten of ouders die borstvoeding wilden geven.’
Yinka: ‘Ik vind het telkens best pittig om het allemaal geregeld te krijgen, maar zo’n dagje Brussel maakt ons ook sterker als ouders. Je voelt je schuldig tegenover je kind als de kinderopvang niet de kwaliteit kan bieden die je ervan verwacht. Zoiets weegt op je gemoed, want uiteindelijk wil je als ouder toch altijd het beste voor je kind.’
Meer info over de acties vind je ook via het Instagramaccount van Crisiskabinet Kinderopvang.
Foto: Stefaan Van Parys
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 21/03/2023, laatste update op: 13/06/2023