Vlaamse jongeren blijven steeds langer bij hun ouders wonen. In 1992 woonde een op de vijf 25- tot 29-jarigen nog thuis. In 2022 ruim een op de vier. Wat voor afspraken maak je met een volwassen kind in huis, vroegen Sven en Anke van JoeFM zich af. Voor De Oplossing klopten ze aan bij Sarah Van Gysegem van de Gezinsbond.

Hotel mama

26. Op die leeftijd gaan Vlaamse jongeren tegenwoordig gemiddeld het huis uit. Daarmee zitten ze net onder het Europese gemiddelde. In Zweden gaan jongvolwassenen gemiddeld op 19 jaar alleen wonen. In Portugal blijven ze hangen tot hun 33ste.

Hoe zorg je ervoor dat het samenleven thuis vlot blijft verlopen? Hoe pak je het financieel en praktisch aan, zodat je kind een eerlijke bijdrage levert aan het huishouden? En wanneer is het tijd dat ze op eigen benen gaan staan? Sarah Van Gysegem van de Gezinsbond weet raad.

Nestklevers

‘Er zijn eigenlijk heel weinig ouders die op een bepaald moment — zoals honden dat doen bij hun puppy’s — hun kroost een schop onder de kont geven en zeggen: “Nu is ’t gedaan, nu moet je mijn nest uit.” Tenzij er echt wantoestanden zijn natuurlijk’, steekt Sarah van wal. ‘De meeste jongeren voelen zelf wel aan wanneer de tijd gekomen is om te gaan.

Omgekeerd kiezen sommige mensen er bewust voor om levenslang met verschillende generaties onder een dak te wonen. Op den duur worden de zorgrollen dan omgedraaid. Het kan dus ook heel praktisch zijn om je kinderen in huis te houden. Maar in Vlaanderen gaan jongeren vandaag wel later het huis uit dan pakweg een generatie geleden. En daar zijn heel wat redenen voor.’

‘Als je denkt dat je alles voor niets kunt krijgen, dan ga je heel hard schrikken als je op eigen benen staat’ – Sarah Van Gysegem, tienerexpert Gezinsbond

‘Allereerst het financiële natuurlijk: het is echt duur om alleen te wonen. Je zit met de inflatie, hoge energiekosten … Maar er is vandaag ook meer aandacht voor zelfontplooiing: zoeken wat je echt graag doet, een of twee studies doen, misschien een wereldreis. Dat zorgt er allemaal voor dat het uit huis gaan wat uitgesteld wordt.’

Ook de opvoeding speelt een rol. Op dat vlak heeft de tijd niet stilgestaan. ‘De manier waarop generaties met elkaar omgaan zorgt ervoor dat jongeren vandaag graag bij mama en papa blijven plakken in vergelijking met vroeger’, weet Sarah. ‘Als je toen al eens bij je lief wou blijven slapen, moest je dat al bijna stiekem doen. Nu vinden ouders dat oké, ze vinden het zelfs gezellig.’

Er is dus meer begrip voor de jongere generatie. Ze krijgen meer vrijheid thuis, en moeten minder onderhandelen. Zo is er ook minder nood om los te breken van onder het ‘juk’ van de ouders. ‘Ouders leggen jongeren eigenlijk weinig in de weg. Het ouderlijk nest blijft heel vriendschappelijk en joviaal voor hen openstaan.’

LEES OOK > Waarom emotionele intelligentie zo belangrijk is, zeker voor jongeren

Huren of sparen?

Toch hangen er ook wel wat kosten en praktische beslommeringen aan vast als je volwassen kind thuis blijft wonen. Hoe pak je dat best aan als ouder?

‘Ieder gezin zoekt daar zowat zijn eigen weg in’, vertelt Sarah. ‘Wat het financiële betreft, valt het aan te raden om eens uit te rekenen wat het eigenlijk kost, het feit dat je kind nog thuis woont. Niet dat je huur moet beginnen te vragen, maar vaste kosten zoals telefonie, internet, elektriciteit en boodschappen tikken wel aan. En zodra je kind begint te werken, verlies je kinderbijslag, belastingvermindering en eventueel alimentatie. Er is dus zeker een financiële impact. Logisch dus dat je kind ook iets bijdraagt.’

Maar hoeveel moet je dan vragen? ‘Als lid van de Gezinsbond kun je berekenen wat een mooie bijdrage zou kunnen zijn van je kind. Wat je alvast kunt doen, is alle vaste kosten voor een maand optellen, en dat bedrag delen door het aantal gezinsleden. Als je bijvoorbeeld met vijf bent, dan zou je kunnen afspreken om een vijfde daarvan bij te passen. Maaltijdcheques afgeven is ook een optie, of het verschil in kindergeld bijpassen.’

De bijdrage varieert dus, met een gemiddelde van 250 à 300 euro voor een werkende twintiger. En dat geld is soms heel hard welkom nu de inflatie er zo hard heeft ingehakt. ‘Als het water aan de lippen staat, is het voor jongeren ook niet meer dan logisch dat ze bijspringen’, zegt Sarah.

‘Er zijn ook mensen die daar anders tegenaan kijken, en die liever zien dat hun kind spaart voor zijn of haar toekomst. Of die een bijdrage vragen, en dat bedrag cadeau geven aan hun kind op het moment dat het uit huis gaat. Zo sparen ze in hun plek. Wat de financiën betreft zijn er dus heel veel maten en gewichten.’

LEES OOK > Op eigen benen staan, een praktische handleiding

De was en de plas

Ook verwachtingen rond gedrag en huishoudelijke taken kunnen al eens voor wrevel zorgen. Kun je een twintiger in huis nog wel regels opleggen?

‘Je kind nog een uur opleggen als die uitgaat, dat soort dingen kan eigenlijk niet meer op die leeftijd. Maar rond het huishouden moet je wel afspraken maken, en dat is niet makkelijk. Je bent een bepaalde rolverdeling gewoon: mama en papa zorgen voor de kinderen. Maar dat mag niet blijven duren. Op een bepaald moment denk je als ouder: goh, het gaat nu toch wel makkelijker worden nu de kinderen al wat groter zijn. Maar als die dan thuiskomen en gewoon hun was daar gooien en vragen of het eten nog niet klaar is …’

‘Als lid van de Gezinsbond kun je laten berekenen wat een mooie bijdrage zou kunnen zijn van je kind’ – Sarah Van Gysegem, tienerexpert Gezinsbond

Die botsingen maken het misschien wat makkelijker om ze uiteindelijk los te laten. Want dat blijft voor veel ouders toch moeilijk. Ze blijven met veel liefde wat langer moederen.

‘Toch evolueer je best geleidelijk aan van een gezin naar een team. In een team moet je waarborgen dat er niet te veel werk op hetzelfde paar schouders terechtkomt. Je moet af en toe vergaderen om te bekijken: hoe gaan we dat hier verdelen? En je moet ook frustraties uitspreken.’

Goeie afspraken maken is dus het allerbelangrijkste. En het is niet meer dan normaal dat je twintiger zijn bijdrage levert thuis. ‘Het is een goede leerschool’, bevestigt Sarah. ‘Als je denkt dat je alles voor niets kan krijgen, dan ga je heel hard schrikken als je op eigen benen staat. Zo’n overgangsfase is dus zeker niet slecht.

Maar ik moet toegeven: ik blijf ook wel een softie. Als ze zeggen “Mama, voor jouw eten zou ik tot mijn zestigste naar huis blijven komen” dan smelt ik ook.’

LEES OOK > Zo bestrijd je het legenestsyndroom

Dit artikel is een bewerking van het radio-interview met Sarah Van Gysegem voor De Oplossing. Wil je het interview op Joe graag beluisteren? Dat kan via deze link. Met behulp van de calculator van de Gezinsbond kun je berekenen wat een faire onderhoudsbijdrage kan zijn van inwonende werkende kinderen.

Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.

Gepubliceerd op: 06/03/2024, laatste update op: 08/03/2024