De impact van terreur op jongeren, hoe ga je ermee om?

De terreuraanslagen van de voorbije jaren hebben de polarisatie in de samenleving en bij jongeren verscherpt. Tot die conclusie komt Awel na analyse van de oproepen die de vrijwilligers aan de chat, mail en op het forum kregen van kinderen en jongeren. Het thema polarisatie kwam – een beetje onverwacht – mee naar boven toen Awel de angst bij kinderen, in de nasleep van de aanslagen onder de loep wilde nemen

Terreuraanslagen verscherpen de polarisatie in de samenleving én ook bij jongeren. Tot die conclusie kwam Awel in 2018 na analyse van de oproepen die de vrijwilligers aan de chat, mail en op het forum kregen van kinderen en jongeren. Het thema polarisatie kwam – een beetje onverwacht – mee naar boven toen Awel de angst bij kinderen, in de nasleep van de aanslagen onder de loep wilde nemen. Jongeren voelen meer angst en stress door de terreuraanslagen van de afgelopen jaren. Tot daar de te verwachten impact van terreur op jongeren.

Maar terreur heeft nog en andere impact. Jongeren pikken namelijk op wat ze rond zich horen en lezen in een poging om vat te krijgen op wat gebeurt. En bij terreuraanslagen zetten bepaalde politici, media, ouders… identiteiten tegenover elkaar: ‘wij, het vrije westen, tegenover zij, de radicale moslims’. ‘Wij, de slachtoffers, tegenover zij de daders’.

Identiteit in de aanslag

Maar er zijn ook jongeren die zich door die polarisatie geviseerd voelen. Moslimjongeren zijn zo twee keer slachtoffer: ze zijn net als iedereen bang voor de dreiging van terreur en moeten zich tegelijk verantwoorden voor daden waar zij niets mee te maken hebben. Bovendien krijgen ze ook af te rekenen met racisme en stigmatisering.

Sommigen schamen zich over hun identiteit of voelen zich schuldig voor de ellende veroorzaakt door ‘een van hen’ omdat de samenleving hen mee in dat verdomhoekje duwt. In een leeftijdsfase waarin de identiteitsontwikkeling volop bezig is, weegt dat dubbel zo zwaar. Het bemoeilijkt de verbinding met de maatschappij en zet de ontwikkeling van een positieve identiteit en het koesteren van toekomstidealen onder druk.

Hoe ga je er als ouder mee om?

Het Awel-rapport geeft ook enkele leidraden zodat je als ouder kan bijdragen tot depolarisatie en je kind kan helpen omgaan met angst:

• Geef erkenning voor gevoelens van angst, frustratie, onmacht, kwaadheid, onrecht…
• Help om moeilijke vragen niet uit de weg te gaan, om te zoeken naar andere manieren om met moeilijke situaties en gevoelens om te gaan, om kritisch te kijken naar hoe je denkt en handelt.
• Geef zelf het goede voorbeeld wanneer je spreekt en handelt: Toon hoe jongeren een positieve bijdrage kunnen leveren aan de
  samenleving; Geef genuanceerde niet-polariserende informatie; Moedig empathie aan wanneer de tijd er rijp voor is.

Meer info

Na de aanslagen in Parijs, Brussel en Zaventem, en Manchester contacteerden sommige jongeren Awel, de hulp- en informatielijn voor kinderen en jongeren. Awel voerde een analyse uit op een deel van deze gesprekken. Ze brachten in kaart wat de terreuraanslagen betekend hebben voor jongeren en wat kan werken om hen gerust te stellen.

Kinderen en jongeren kunnen met hun vragen terecht bij Awel via het telefoonnummer 102 of via Awel.be

LEES OOK> Hoe je het zelfvertrouwen van je tiener kan stimuleren

Dit artikel is een bewerking van een artikel dat verscheen in De Bond van juni 2018. De Bond is het gratis ledenmagazine van de Gezinsbond. Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.