Yes I can: hoe je het zelfvertrouwen van je tiener kan ondersteunen

Veel tieners hebben weinig zelfvertrouwen: ze twijfelen aan zichzelf, ze haten hun lichaam, de hormonen sturen hun humeur alle kanten uit. Alles stellen ze in vraag, zichzelf misschien nog het meest van allemaal.

Een natuurlijke reactie is om dat te weerleggen. “Je bent niet lelijk”, “Je kan het wel”. Maar dat valt in dovemansoren. En geef toe: geloof jij iemand die dat zegt op een moment je aan alles twijfelt? Er zijn andere manieren om het zelfvertrouwen van je tiener te ondersteunen. Geen snelle oplossingen, maar gewoonten die je tiener (en oudere/jongere kinderen) ten goede zullen komen.

1) Liefde, steun en aanvaarding

Als een kind mag zijn wie hij is, geliefd is, aanvaard wordt: dan heeft het een vaste basis. Tijdens de puberteit zijn tieners zoekende, alles lijkt op losse schroeven te komen staan, ze proberen hun identiteit te vormen. Een proces dat gemakkelijker wordt als je gesteund wordt en liefde krijgt ondanks sommige keuzes.

Kunnen bepaalde keuzes van je tiener voor jou echt niet, dan komt het erop aan om respect te tonen voor de wens en ook (zo rustig mogelijk) jouw argumenten naar voor te schuiven. Probeer verwijten achterwege te laten en zoek naar een compromis.

2) Luisteren zonder oordelen of oplossen

Als je tiener aan het afgeven is op zichzelf, dan doet dat pijn. Waarom kunnen ze niet zien dat ze echt niet lelijk zijn, talenten hebben, er mogen zijn? Maar zoals al aangehaald: gewoon de uitspraken weerleggen helpen maar weinig, en zeker niet op korte termijn.

Wat kan je wel doen? Luister naar het verhaal en neem de angsten en onzekerheden serieus. Dat zijn ze namelijk ook voor jouw tiener. Probeer via vragen de tiener zelf toch inzicht te laten komen dat het wel eens minder erg kan zijn dan hij of zij zelf denkt op dat moment.

Werkt dat nog niet, dan is er de realiteitscheck: is dit probleem iets waar ik aan kan doen en/of wil doen? Als je er niets aan kan doen, dan leer je je tiener dit te aanvaarden. Als hij of zij er niets aan wil doen, dan is dat een keuze waarmee ze vrede moeten nemen. Wil én kan je tiener wél iets aan het probleem doen, dan is dat een teken om in actie te schieten!

3) Niet vergelijken met anderen

Een deel van het probleem van het lage zelfvertrouwen en zelfbeeld is het constante vergelijken met anderen – die voor de rest geen gelijkende lichaamshoogte of -bouw hebben waardoor elke vergelijking mank loopt.

Je kan vergelijken met beelden in de media (of stiekem in de kleedkamer) niet tegenhouden, maar wat je als ouder wél kan doen, is zelf geen vergelijkingen maken. Niet met jezelf, niet met andere kinderen binnen het gezin of de familie, niet met buurmeisjes.

4) Interesses en talenten stimuleren

Iets doen waar je goed in bent of dat je erg interesseert, geeft iedereen een boost. In de mate van het mogelijke is het dan aan te raden je tiener zijn passie te laten volgen – wat jij er ook over denkt. (En laat dat niet merken!)

Hier worden ook vriendschappen gesmeed die broodnodig zijn voor jongeren en hen het gevoel geven ergens bij te horen.

5) Mening vragen en verantwoordelijkheid geven

Ze weten het toch zoveel beter? Dat ze het dan maar bewijzen. Stukje bij beetje, natuurlijk, geef je ze meer vrijheid en verantwoordelijkheid. Je tiener betrekken bij beslissingen en luisteren naar zijn opinie, geeft ook een gevoel van eigenwaarde.

6) Samen lachen

Humor haalt de angel eruit, de druk eraf, de stoom uit de ketel. En dat is nodig (en niet alleen voor tieners). Samen kunnen lachen en een beetje leren relativeren, dat kan wonderen doen.

7) Veerkracht aanleren

Negatieve gevoelens, onzekerheden, twijfel aan talenten en kunnen… je verliest van minder je zelfvertrouwen. Veerkracht opbouwen betekent ook (sneller) herstellen van een tegenslag, een probleem of een negatieve gedachte. Daarop inzetten (bv. met deze 7 praktische tips) kan het zelfvertrouwen ook ondersteunen.

8) Aandacht voor de positieve dingen

Je tiener bevestigen in wat hij kan of wie hij is (en niet focussen op wat allemaal niet kan), complimenteren bij inzet en vooruitgang: dat helpt zeker bij het opbouwen van zelfvertrouwen.

Maar het kan ook op andere manieren. Bijvoorbeeld door elke dag ook even stil te staan bij de dingen waar je die dag dankbaar voor kan zijn.

Lees ook: zo bouw je aan een positief zelfbeeld bij je tiener

9) Zelf het goede voorbeeld geven

Hoe jij praat over je lichaam, denkt over jezelf, problemen oplost (en dit toont aan je kinderen), heeft een effect op hoe zij dat doen. Karakter van het kind speelt natuurlijk ook een rol, maar ouders die zichzelf bekritiseren, sporen hun kind onbewust aan ook op die manier naar zichzelf te kijken. Een kritische blik is niet noodzakelijk slecht, maar de realiteitscheck moet er ook zijn: kan en wil je iets aan het zelfvertrouwen van je tiener doen, ga dan met jezelf aan de slag.

Lukt dat elke dag? Nee. Soms zit het gewoon niet mee en hé, dat is oké! Dat is ook een belangrijke les voor je tiener: dat het verschilt van dag tot dag, dat je je ook down mag voelen en dat je jezelf daarna weer kan (en moet) oprapen. Als dat laatste niet (meer) lukt, dan is professionele hulp aangewezen.

Hulp

Bij sommige tieners lijkt niets te helpen en kunnen de ouders wel wat ondersteuning gebruiken. Je kan altijd terecht bij de Huizen van het Kind of een Centrum Algemeen Welzijnswerk voor advies en doorverwijzing. Ook de hulp van een psycholoog kan nodig zijn om het zelfvertrouwen van je tiener te herstellen.

Meer tips over zelfvertrouwen van je tiener nodig? Blijf ons volgen via Facebook en Twitter of schrijf je hier in op onze nieuwsbrieven. Misschien heb je wel interesse om lid te worden? Klik hier voor onze unieke ledenvoordelen.

Tags: lief voor mijn lijf, opvoedtips, ouders van tieners, zelfbeeld, zelfvertrouwen