Maar liefst een op de vier jongeren en een op de drie kinderen werd al eens online gepest. Dat blijkt uit het Apestaartjarenonderzoek van 2022, een tweejaarlijks onderzoek naar de digitale leefwereld van kinderen en jongeren. Wat kun je als ouder doen als jouw kind het slachtoffer wordt van cyberpesten en juice channels?
Juice channels?
Vandaag gaat het bij online pesten steeds vaker om zogenaamde ‘juice channels’. Dat zijn anonieme roddelkanalen op Instagram of TikTok, vaak gelinkt aan een stad of school. Er worden vernederende uitspraken op gepost, of foto’s en persoonlijke informatie die de pesters van Snapchat of sociale media halen.
Er wordt meestal niet bij gezegd over wie het gaat. Maar toch is dat voor de groep meestal duidelijk genoeg. In de commentaren wordt trouwens wel geregeld de naam van het doelwit vernoemd.
LEES OOK > 4 tips hoe je je tiener kan beschermen tegen cyberpesten
Voor de grap
Sommige jongeren willen echt iemand raken en vernederen. Maar vaak is zo’n bericht eigenlijk louter bedoeld als grap, ‘om te lachen’. Jongeren zijn er zich te weinig van bewust wat zo’n bericht doet met het slachtoffer. En ze krijgen onvoldoende aangeleerd hoe ze zich moeten gedragen online.
Cyberpesten raakt je, het kraakt je, het verfrommelt je als een stukje papier — Sarah Van Gysegem, tienerexpert bij de Gezinsbond
Soms kan de schooldirectie zelf ingrijpen, en de oprichter van het account erop aanspreken. Op Instagram verdwijnen zulke pagina’s trouwens meestal binnen de week, soms zelf binnen een paar uur. Maar dan is het kwaad al geschied.
Zorg dat je mee bent
Wat kun je er als ouder tegen doen? ‘Eerst en vooral: zorg dat je ‘mee’ bent met de online leefwereld van je kind’, raadt tienerexpert Sarah Van Gysegem aan. ‘Informeer je over die kanalen. Zit ook eens op TikTok. Zo weet je waarover je praat met je kinderen.
Je kunt moeilijk zeggen “pff, al die onnozele filmpjes” en er dan een serieus gesprek over voeren. Ik zeg niet dat je verslaafd moet worden aan TikTok, maar ga wel af en toe eens kijken om te zien hoe het marcheert.
Dus eigenlijk is het vanaf vandaag je job om elke dag te vragen: “Hoe gaat het op TikTok?” Als het in het nieuws komt, praat er dan eens over: “Tiens, ik hoorde vandaag op de radio iets over juice channels. Ben jij daar al eens mee geconfronteerd geweest?”
Als je kind gepest wordt, zul je het erover moeten hebben. Maar je moet die babbel dus al op voorhand voorbereiden. Zorg dat ze voelen dat je mee bent.’
Mijn kind wordt gecyberpest
‘Kom je te weten dat je kind gepest wordt, blijf dan vooral rustig. Het helpt niet als je als mama of papa emotioneel reageert of ontploft’, weet Sarah.
‘Je kind zit al in een emotioneel drama: als puber ben je je persoonlijkheid aan het opbouwen, en eigenlijk wordt die al meteen afgebroken. Want dat is wat er gebeurt als je gecyberpest wordt. Dat raakt je, dat kraakt je, dat verfrommelt je als een stukje papier. Je voelt je ongelooflijk alleen.
Dus het is heel belangrijk om aan je kind te laten voelen: hé, je bent niet alleen. Die pesters, die zijn zelf nog op zoek. Die zijn fout bezig. Die zoeken bevestiging, en die hebben tot jouw grote pech jou uitgekozen om zich op te focussen. Je bent even goed als iedereen.’
LEES OOK > Signalen dat je kind gepest wordt
Blijf er niet mee zitten
‘Zorg dat jij de grootste supporter bent, de grootste medestander van jouw kind. Een rationele medestander. En zoek samen naar oplossingen. Vraag: hoe zie jij dat zelf? Stappen we naar de school? Want als het via de school gebeurt, is het een goeie eerste stap om hen op de hoogte te brengen’, zegt Sarah.
‘Ook bij Child Focus kun je terecht voor advies. Child Focus is er niet alleen voor verdwijningen, maar ook voor de online veiligheid op het vlak van haatverspreiding.
Ten tweede: rapporteer die accounts en neem screenshots. Ga ze zeker niet delen met anderen met het commentaar ‘hé allemaal, deze accounts zijn slecht’ want dan gaat het algoritme ze nog meer laten zien.’
Informeer, steun en rapporteer
‘Er is heel wat dat je kunt doen, dus blijf er zeker niet mee zitten’, zegt Sarah. ‘Gewoon een klopje op de rug – ‘het zal wel overgaan’ – nee, het gaat niet zomaar over, en ondertussen wordt je kind meer en meer naar beneden geduwd.’
Dus zorg dat je mee bent met wat er zich online afspeelt. Rapporteer het bij de school, en bij Child Focus. En laat je kind voelen dat je er voor hen bent.
‘We zullen nooit kunnen voorkomen dat er gepest wordt online — jongeren zoeken altijd wel een weg’, zegt Sarah. ‘Dus geef je kind vooral het gevoel dat ze evenveel waard zijn als andere tieners.’
LEES OOK > Veilig Online gaat Europees, maar ken jij het al?
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 13/11/2023