Enkele jaren geleden dook er een nieuwe variant van kinkhoest in ons land op. De overheid besloot toen dat de bevolking gesensibiliseerd moest worden over het belang van vaccinatie tegen deze aandoening, ook tijdens de zwangerschap. Kinkhoest kan immers fataal aflopen voor baby’s.
De gevaren van kinkhoest
Kinkhoest is een uiterst besmettelijke bacteriële infectie van de bovenste luchtwegen. De infectie wordt doorgegeven via speekseldruppeltjes in de lucht wanneer de zieke hoest of niest. Een duidelijk symptoom van kinkhoest bij volwassenen is een aanhoudende hoest.
Pasgeboren baby’s hoesten niet, bij hen wordt de ademhaling verstoord. Dat kan tot een zuurstoftekort leiden, met mogelijk hersenschade of zelfs overlijden tot gevolg. Sinds juli 2014 stelt de Vlaamse overheid daarom gratis vaccins ter beschikking van zwangere vrouwen en een herhalingsinenting om toe te dienen aan volwassenen.
Vaccinatie beschermt niet levenslang
Voor alle duidelijkheid: een apart vaccin tegen kinkhoest is niet beschikbaar in ons land. Het maakt deel uit van een zogenaamd combinatievaccin dat ook beschermt tegen tetanus (klem) en difterie (kroep). De antistoffen tegen kinkhoest verdwijnen echter vijf tot tien jaar na de laatste kinkhoestvaccinatie.
Zelfs nadat je een natuurlijke kinkhoestinfectie hebt doorgemaakt ben je niet per se voor de rest van je leven immuun tegen de ziekte. Zo groeit de groep van adolescenten en volwassenen die onvoldoende of niet meer beschermd zijn. Zij maken de ziekte zelf door of geven ze door aan baby’s die er nog niet tegen gevaccineerd zijn.
LEES OOK > Zwanger? Ga eens aankloppen bij de vroedvrouw!
Wanneer opnieuw vaccineren
Bij vaccinatie vóór de zwangerschap gaan er minder antistoffen naar de baby. Zwangere vrouwen worden daarom het best gevaccineerd tegen kinkhoest tussen week 24 en 32 van hun zwangerschap. Op die manier geeft de aanstaande moeder de antistoffen tegen kinkhoest die ze aanmaakt via de navelstreng door aan het ongeboren kind. Zo is het kind vanaf de geboorte beschermd en maakt je baby zelf antistoffen tegen kinkhoest aan.
Inenting met het combinatievaccin kan het best herhaald worden bij elke zwangerschap, ongeacht of je eerder al een herhalingsinenting kreeg. Die vaccinatie werkt dan als een soort boost voor de bescherming tegen kinkhoest.
Er zijn geen contra-indicaties voor de toediening van het vaccin, tenzij je een aangetoonde allergie voor het vaccin hebt. Ook als je als moeder tijdens je zwangerschap de vaccinatie tegen kinkhoest kreeg, mag je baby vanaf twee maanden zelf worden ingeënt.
Cocoonvaccinatie
Ook iedereen die in nauw contact komt met de zuigeling vanaf zijn eerste levensdagen, kan het best gevaccineerd zijn tegen kinkhoest. Deze ‘cocoonvaccinatie’ geldt in eerste instantie voor de (toekomstige) ouders, grootouders en naaste familie en voor het verplegend personeel van materniteit of pediatrie.
Maar ook al wie betrokken is bij de opvang van baby’s en peuters kan zich het best laten inenten. De vaccinatie vindt bij voorkeur een paar weken voor de bevalling plaats.
Niet verplicht, wel sterk aanbevolen
In ons land is alleen de inenting tegen polio wettelijk verplicht. De Hoge Gezondheidsraad van België beveelt echter de vaccinatie tegen kinkhoest sterk aan en wordt daarin ook gevolgd door het Vlaams agentschap Zorg & Gezondheid. Ook Kind en Gezin pleit sterk voor deze inenting ten bate van kind en moeder.
Meer informatie over vaccinatie tegen kinkhoest tijdens de zwangerschap vind je op kinkhoestvaccinatie.be en kindengezin.be/gezondheid-en-vaccineren.
Dit artikel verscheen in januari 2020 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 21/02/2020, laatste update op: 22/03/2023