Als we haar eind juni ontmoeten, heeft Lisa Spillebeen nog zeven weken zwangerschap voor de boeg. Maar ze wil het met ons vooral hebben over de vele maanden van bang afwachten of ze ooit wel zwanger zou worden. Samen met haar man Timen koos ze uiteindelijk voor in vitro fertilisatie (ivf). Om het taboe rond zwanger worden met medische hulp te doorbreken, stelde ze een reeks luchtige cartoons samen over hun ervaringen met ivf.
‘Vanuit mijn werk als coördinator Beeld van de kunstacademie in Izegem breng ik mijn ideeën en gevoelens graag over met tekeningen.
Mijn cartoons waren aanvankelijk gewoon een uitlaatklep tijdens de mislukte pogingen om zwanger te worden. Ik wou echter ook aandacht geven aan de soms grappige kanten van dat avontuur. Die wou ik evengoed onthouden als de herhaalde momenten van ontgoocheling of sluipende wanhoop.’
Diepvrieseitjes
‘Toen ik na een jaar nog steeds niet zwanger was, zijn we naar de gynaecoloog gestapt met de vraag of er iets mis was met ons’, vertelt Lisa.
‘Ik was toen 28 jaar, maar het bleek niet echt ongewoon dat ik nog niet zwanger was. Tenslotte heb je elke maand zowat tien procent kans dat het lukt. Dat stelde ons gerust, maar na een half jaar vruchteloos proberen klopten we opnieuw aan bij mijn gynaecoloog.
Uit een basisonderzoek bleek dat er geen ernstige problemen waren, noch bij mijzelf noch bij mijn man. We besloten om eerst via kunstmatige inseminatie mijn kansen op een zwangerschap te verhogen. Na vier beurten lukte het nog steeds niet. Zo waren we na vier maanden terug naar af.
‘Je tijdshorizon verengt zich steeds meer tot die van de volgende maandstonden.’
Bij de eerste pogingen met bevruchting buiten de baarmoeder raakten er uitzonderlijk veel follikels bevrucht. Daarvan werd er één bevrucht in de baarmoeder ingebracht, terwijl de rest ingevroren werd.
De slaagkans met deze “ontdooide” eitjes is weliswaar kleiner, maar tot onze blijdschap lukte het toch bij de vijfde poging. Mijn kindje bracht dus vijf maanden in de diepvries door, vooraleer het zich in mijn baarmoeder kon nestelen.’
LEES OOK > Als zwanger worden niet lukt: ‘Zorgen voor een kind, daar draaide het om’
Cartoons als uitlaatklep
‘Timen leefde natuurlijk sterk mee met mijn herhaalde ontgoochelingen, maar als vrouw beleef je die nog intenser. Na verloop van tijd verengde mijn tijdshorizon zich tot die van de volgende maandstonden. Ook al probeer je dat wel van je af te zetten, je wordt er toch telkens weer mee geconfronteerd.
Mijn cartoons waren de ene keer grappig, dan veeleer wanhopig. Cartoons zijn erg geschikt om zulke momenten “live” weer te geven, waardoor ze de lezer directer in hun intensiteit aanspreken.
Omdat ik zelf een flapuit ben, wisten mijn vriendinnen en naaste familie al gauw waar ik mee bezig was. Ze waardeerden het dat ik via die cartoons op een positieve manier met mijn ontgoochelingen probeerde om te gaan. Ze moedigden mij aan om een aantal cartoons op te sturen naar een uitgeverij. Uiteindelijk werd dat “Over bijtjes en eitjes”.
Je weet natuurlijk niet of anderen wel iets hebben aan je verhaal, maar sinds de publicatie heb ik via de sociale media veel reacties gekregen van mensen die zich erin herkennen en ook de humor kunnen appreciëren. Het is wel het soort boekje dat uiteindelijk op het toilet belandt, maar dat vind ik niet erg. Belangrijker is dat het mensen bereikt die er iets aan hebben. Vandaar ook dat de vzw Kinderwens het zal toevoegen aan hun ivf-box.’
Moeilijk bespreekbaar
Wanneer we bij kersverse ouders op bezoek gaan en hen expliciet vragen hoe hun kindje er gekomen is, blijkt vaak dat het moeizaam gegaan is’, zegt Lisa. ‘En wie met medisch begeleide vruchtbaarheid bezig is, laat daar meestal niks van merken. Nochtans kan je directe omgeving er maar beter van op de hoogte zijn. Als je een misval hebt, kunnen ze jou immers mee ondersteunen.
Ondertussen ervaart vandaag één op zes koppels problemen om hun kinderwens te vervullen. Wellicht een op de twaalf koppels start met ivf/icsi. Dat is veel, en ik vind het vreemd dat dit zo moeilijk bespreekbaar blijft.
En blijkbaar geldt datzelfde ook voor vrouwen die geen kinderwens hebben. Waarom willen we zo nodig een kind? Daar heb ik veel over nagedacht toen ik niet zwanger geraakte. De natuur wint het echter van onze rationele opwerpingen, maar we mogen op haar wijsheid vertrouwen. Ik kijk in elk geval uit naar het moment dat ik mijn dochtertje in mijn armen zal kunnen houden.’
Het cartoonboekje ‘Over bijtjes en eitjes’ verscheen eerder dit jaar bij Houtekiet.
Dit interview verscheen in augustus 2019 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook op Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 17/12/2019, laatste update op: 02/02/2022