Sommige erfgenamen zijn beschermd. Je kunt ze niet onterven. Over wie gaat het en hoeveel krijgen ze? Wat kan ik zelf beslissen over mijn nalatenschap?
Kinderen en stiefkinderen
Je kan je erfenis verdelen zoals je wil… tot op zekere hoogte. Kinderen zijn zogenaamde reservataire erfgenamen. Dit wil zeggen dat zij altijd recht hebben op een bepaald deel van de nalatenschap van hun ouders. Je kan ze dus niet onterven, maar het is wel mogelijk om het ene kind meer te geven dan het andere.
De hervorming van het erfrecht heeft hier wel een belangrijke verandering aangebracht. Vroeger was het ‘reservataire deel’ van de nalatenschap dat naar je kinderen ging afhankelijk van het aantal kinderen dat je had.
Nu is dat niet meer het geval. In het nieuwe erfrecht heb je als erflater altijd de vrije beschikking over de helft van je vermogen. Dat biedt meer ruimte om je nalatenschap te boetseren naar je eigen wensen, en bijvoorbeeld ook stiefkinderen mee te laten delen in wat je nalaat.
Je moet je wensen dan wel in een testament vastleggen, anders wordt het erfrecht toegepast en krijgt ieder kind een gelijk deel van de nalatenschap.
Schenkingen
Hou er wel rekening mee dat een nalatenschap meer omvat dan de bezittingen op het moment dat iemand sterft. Ook de schenkingen die tijdens het leven werden gedaan, moeten meegeteld worden om de zogenaamde ‘fictieve massa’ samen te stellen. Op beide samen – nalatenschap én schenkingen – wordt het voorbehouden deel van de kinderen berekend.
LEES OOK > Kan ik mijn nalatenschap rechtstreeks aan mijn kleinkind doorgeven?
De langstlevende echtgenoot
Zijn er nog andere beschermde erfgenamen? Ja, de langstlevende echtgenoot zal ook minstens het vruchtgebruik op de helft van de nalatenschap of op de gezinswoning erven. Sinds de hervorming van het erfrecht is het ook mogelijk om de langstlevende te schrappen uit je nalatenschap met zijn/haar toestemming én als er kinderen uit een vorige relatie zijn.
Ouders geen beschermde erfgenaam meer
Vóór de hervorming waren ook de ouders beschermde erfgenamen als de erflater geen afstammelingen had. Deze ouderlijke reserve is nu afgeschaft.
Dit artikel verscheen eerst in het Magazine voor GROOTouders (juni, juli, augustus 2019). Ook ontvangen? Schrijf je dan in voor het magazine en de bijbehorende nieuwsbrief. Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 28/12/2019, laatste update op: 12/05/2023