Vele jaren ging Jamine als Ben door het leven, worstelend met haar identiteit. Sinds ze de transitie van man naar vrouw maakte, is Jamine helemaal thuisgekomen bij zichzelf. Samen met zoontje Émile richt ze hun nieuwe thuis verder in, de poesjes Kenobi en Pitsjoe horen er al helemaal bij en ook de piano krijgt een tweede leven. Een hele week deelt ze haar leven met ons.
Zwerfkatjes
Kenobi en Pitsjoe miauwen me wakker. Hun maagje ligt natuurlijk te grommen en dan is de rol als baasje snel duidelijk: ‘Feed me!’ Deze zwerf(b)engeltjes zijn een weekje geleden in ons nestje ingetrokken. Ze waren nog heel schuchter toen Émile en ik ze zijn gaan bezoeken bij het opvanggezin. Kenobi heette toen nog Hugo, blijkbaar dachten de mensen bij ZwerfkatjesInLeuven toen ze het nestje kittens hadden gevonden dat het allemaal katers waren. Maar het bleek een kattinnetje. Een transkatje als het ware. Hugo werd Kenobi. En die link met mijn eigen verhaal maakte me meteen verknocht aan dit onschuldig diertje.
Als transmama herken ik me in het vergissend aspect van mijn gender en heb ik na mijn (gender)transitie ook een nieuwe naam gekregen. Mijn ouders gaven me bij de geboorte de naam Benjamin, afgekort Ben. Nu is mijn naam Jamine. Lang heb ik geworsteld met mijn eigen identiteit en zo ook met mijn naam. Gelukkig ben ik ondertussen thuisgekomen bij mezelf. Ik heb symbolisch gekozen voor de naam Jamine, het tweede deel van mijn geboortenaam.
Transitie van man naar vrouw
Nu Kenobi en Pitsjoe deel uitmaken van ons gezinnetje kan ik ook meer en meer betekenis geven aan mijn moederlijke gevoelens. Het zorgzame aspect in me snakte naar erkenning omdat ons gezin door mijn transitie van man naar vrouw ontwricht is geraakt. De genderbeleving bij mezelf had een grote impact op mijn relatie waardoor we niet langer als partners konden samenleven.
Ik moest op zoek naar een manier om met mijn genderdysforie om te gaan. Erkenning en zelfzorg zijn daarin mijn redding geweest. Nu ben ik gewoon Jamine, een mooie, liefdevolle en warme vrouw die voor haar nestje wil zorgen en eigenwaarde wil meegeven zodat iedereen in ons gezin gewoon zichzelf kan zijn.
Over gevoelens praten
Ik heb afgesproken met een van mijn beste vrienden. Onze vriendschap heeft heel lang een diepe loyaliteit gekend, maar begon tijdens mijn transitie van man naar vrouw te wankelen. Ik beeld me in dat het niet makkelijk moet zijn geweest voor hem, hoewel hij me de indruk geeft er geen problemen mee te hebben gehad.
Zelf heb ik het heel moeilijk met mezelf gehad. Soms denk ik dat we ons eigenlijk te vaak sterk houden om anderen niet te willen kwetsen. Een nobele houding, maar ik denk dat dat niet altijd even helpend is. Het is oké om kwetsbaar te zijn en te zeggen hoe je je écht voelt. Ik merk dat het vaker mannen zijn die het moeilijker hebben om over hun diepere gevoelens te spreken. Dat herken ik uit mijn vorig leven als man, toen ik ook niet over mijn gevoelens durfde te praten. Nu ik ‘als vrouw’ leef valt me dit verschil enorm op.
Voor mijn gast maak ik een halloweenmaaltijd klaar, met typische pompoensoep. Wanneer hij arriveert, kletsen we bij over het verleden en hoe de toekomst er verder zal uitzien terwijl we ondertussen genieten zijn van al dat lekkers. Het was al bij al een gemoedelijke babbel en de meeste plooien worden gladgestreken. Ik ga met een gerust gemoed de nacht in, tot Pitsjoe en Kenobi klaar staan om mij uit dromenland te halen.
Penthouse
Na mijn ochtendritueel met mijn kittens ga ik naar de afspraak met andere nieuwkomers in het sociaal appartement waar we een maand geleden naartoe zijn verhuisd. Het appartement kwam als een geschenk uit de hemel. Door mijn situatie word ik juridisch nog steeds beschouwd als een vader die zijn gezin in de steek liet, niet als een meemoeder die voor haar gezin wil zorgen. Hierdoor is er een veroordeling gebeurd op mij als fictief persoon en niet als werkelijk persoon. Op basis van mijn potentieel verdienvermogen zou ik dus een aanzienlijk hoger bedrag moeten betalen voor het onderhoudsgeld dan het bedrag dat zou gebaseerd zijn op mijn werkelijk vermogen. Zo ben ik heel snel in een schuldenspiraal beland, die escaleerde tot een bijna zo goed als volledige inbeslagname van mijn ziekte-uitkering.
Ik ben echt heel blij met dit appartementje waar Émile en ik onze thuis van maakten. De kamer van Émile had bij ons eerste bezoekje nog fel roze behangpapier met overal ‘It’s a girl’. Hij besloot om de kamer te overschilderen in wit. Een elegante keuze en een leuke activiteit voor meemoeder en kind. Voor het eerst in mijn leven kan ik zeggen dat ik mijn eigen – weliswaar sociaal – penthouse heb. De spulletjes die we kregen of voor weinig geld tweedehands kochten, vormen ondanks de verscheidenheid een mooi geheel. Mijn muziekinstrumenten zorgen voor een persoonlijke touch en de plantjes die we kregen in het buurthuis fleuren de kamers op.
De mensen in deze buurt zijn heel vriendelijk en ik voel me me hier gedragen. Afgelopen week had ik nog een optreden met mijn gitaar als solo-artiest in het buurtcentrum. Dit werd warm onthaald en zo legde ik op een ludieke manier vlot contact met heel wat medebewoners.
LEES OOK > Transgender Infopunt: ‘Grotere aanvaarding trans personen geen overbodige luxe’
Pannenkoeken en chocomelk
Vandaag komt Emile en brengt hij een speelkameraadje mee. Tijdens de middag gaan we zwemmen in de Sportoase. Wekelijks vertoeven Émile en ik in Duikschool Flippers, waar ik ook zeemeerzwemles geef. Sinds september ben ik zeemeermin-instructeur geworden en geef ik les aan volwassenen en kinderen om te leren zwemmen met een zeemeerminstaart.
Daarnaast doe ik graag aan vrijduiken en leer ik om zolang mogelijk onder water te blijven. Mijn persoonlijk record is 4:25 min en momenteel ben ik aan het trainen om vijf minuten lang mijn adem in te houden. Binnenkort is er een duikwedstrijd en ga ik proberen om mijn persoonlijk record te breken.
Omdat het regent en we dus niet naar de speeltuin kunnen, besluit ik om pannenkoeken te bakken en warme chocomelk te maken. Ik vind het altijd heerlijk om pannenkoeken te bakken en maak er graag een sport van. Zo heb ik twee pannen en nog een speciale crêpepan die twee kanten gelijktijdig bakt. Aangezien ik toch in mijn bakmodus ben, maak ik ook gewonnen brood klaar.
‘Kinderen aan tafel!’ Nog geen seconde later zit mijn jeugdig gezelschap aan tafel te smikkelen van de pannenkoeken en gewonnen brood. De melksnorren en de lach op hun snoetjes vertederen mijn hart.
Zwemmen
Zo snel ze aan tafel zaten, zo snel zijn de jongens ook weer weg. Ik neem nog even de tijd om na te genieten van mijn baksels. No stress. Dat is ondertussen één van mijn leuzes geworden. Zelfzorg zit vooral in de kleine dingen. Zo ook dit moment dat ik voor mezelf neem vooraleer ik terug aan het werk ga. Terwijl de jongens een kamp aan het bouwen zijn voor de poesjes en zichzelf, ruim ik de keuken op.
Ik grijns van tevredenheid en maak onze zwemzakjes klaar. Altijd een avontuur om met de bakfiets naar het zwembad te gaan, zeker bij stortregen en gure wind, maar dat houdt ons niet tegen. Émile en zijn maatje vechten ondanks de overkapping ook tegen de slagregen. Gelukkig maakt het ons niet uit of we nat worden, we gaan toch zwemmen. Zo goed als helemaal nat komen we toe aan het zwembad. De mevrouw aan de balie maakt het mopje dat we precies al zijn gaan zwemmen. ‘Klopt’, lacht Émile, ‘maar nu gaan we dat doen in zwembroek’. De mevrouw glimlacht ons nog na en wenst ons een fijne zwembeurt.
Wonen in de stad
Na een leuke logeerpartij voor Émile en zijn vriendje, duiken we de stad in om wat inkopen te doen. Ik had nooit gedacht dat ik wonen in een appartement in de stad zo leuk zou vinden. Zeker omdat ik het zo gewoon was om op de buiten te wonen. Ik merk dat Émile het ook zo naar zijn zin heeft. Onderdak hebben we en eten lukt ook dankzij enkele sociale buurtrestaurants waar je voor 1 euro kunt gaan eten en zelfs een voedselpakket kunt meekrijgen. Zelfs vegetarisch eten is mogelijk.
In de kringwinkel gaan we op zoek naar kleine schatten. Ik heb nog wat praktisch keukengerei nodig. Uiteindelijk kopen we een weegschaal, een pizzasnijder en een spaghetti-lepel voor alles samen nog geen drie euro. Deze middag gaan we een brood bakken met een recept dat Émile eens had meegekregen in een restaurant. Hij vond het brood daar zo lekker dat hij aan de chef had gevraagd hoe hij dat ook kon maken. Tijdens onze mini-uitstap sprokkelen we alle ingrediënten bij elkaar.
Kleedjes passen
Voor we naar huis gaan, stoppen we nog even bij een kledingwinkel. Ik vraag Émile of hij het oké vindt dat ik het kleed dat in de vitrine staat even pas. Mijn jongste zoon gunt me dit van harte en nog geen tel later sta ik in het pashok om het vintage jaren 50-kleedje aan te trekken. Ik wilde al zolang eens een kleedje passen met een petticoat. In mijn vorig leven als man kon ik hier alleen maar van dromen. De petticoat voelt als een verlengstuk van mijn lichaam.
Émile neemt een foto met mijn smartphone om het moment te vereeuwigen. Ook de verkoopster ziet het moment en complimenteert mijn zoon met de mooie mama die hij heeft. In het pashok kijk ik nog eens naar het prijskaartje. Met een zucht bezorg ik het kledingstuk terug aan de verkoopster, met het excuus dat ik er nog even over moet nadenken. De foto heb ik alvast mee. Nu nog 200 dagen slechts 1 euro in mijn spaarpotje steken.
Wanneer we weer thuis zijn, laat ik Émile alles mengen voor het brood. Met veel plezier speelt hij met het mengsel dat aan zijn handen blijft plakken tot het zo zwaar wordt dat hij aan me vraagt om het goedje over te nemen. Met een handig gebaar neem ik het deeg van hem over en begin te kneden tot het geheel één grote bol wordt. Tijd om te rusten. Voor het deeg en voor ons. Ik zet me met een tasje verse thee en wat zelfgemaakte bananen-havermout-kokoskoekjes in de retro schommelstoel die ik van mijn zus heb gekregen. Ik geniet van het zicht op de skyline van Leuven en mijn zoon die vanonder de zetel de katjes probeert te aaien.
LEES OOK > Senne Misplon (22) over zijn coming-out als trans man
Debuut op de planken
Pitsjoe en Kenobi zijn weer stipt wakker. Terwijl Émile nog slaapt, doe ik een halfuurtje meditatie. Émile is ondertussen wakker en wil graag naar het nieuwe seizoen van zijn lievelingsserie Drakenprins kijken. Nadat ik zijn favoriete ontbijtgranen serveer, maak ik me klaar voor de repetitie van de musical waar ik enkele kleine rollen in speel. Vandaag nemen we het eerste deel van de show volledig door en Émile mag mee. Een oud klaslokaaltje doet dienst als voorlopige repetitieruimte.
De afgelopen winterperiode maakte ik mijn debuut op de planken. Mijn eerste rolletje als edelfigurant was in de opera La Bohème. Ik mocht als gezelschapsdame tijdens een orgie-scène naakt een piano beklimmen om vervolgens beladen te worden door kreeften. Dit was in mijn vorig leven ondenkbaar, maar nu ik als vrouw op de planken mocht staan, viel elke vorm van schaamte van mij af. De dysforie die eens zo groot was, maakte plaats voor een geweldige euforie die ik graag wilde delen.
Mijn rol in de musical She Loves Me biedt me alvast wat meer dialoog. Het stuk is breed toegankelijk en in het gezelschap word ik omringd door warme, fijne mensen. Het voelt als een familie. Het is zo fijn om me vrouw te mogen voelen en dat iedereen dat vanzelfsprekend vindt. De regisseur is blij met wat hij te zien en te horen kreeg. Tevreden met mijn eigen prestaties keer ik met Émile terug huiswaarts en maak ik fishsticks met spinaziepuree klaar. Vervolgens nestelen we ons gezellig in de zetel met een fleecedeken. Ook Pitsjoe en Kenobi kruipen mee onder het dekentje.
Een tweede leven
Deze keer maken niet Pitsjoe en Kenobi me wakker, maar de klokken van de Sint-Geertruikerk. Het is zondag en het regent, de ideale dag om het appartement een poetsbeurt te geven. Vandaag komt de fotograaf van De Bond langs, dus het moet hier toch een beetje opgeruimd zijn. Ik steek de lakens in de wasmachine, poets de badkamer, stofzuig de kamers, doe de afwas, breng de keuken op orde, ververs het aquarium, verschoon de kattenbak, herstel de krabpaal, bak Émiles brood in de oven en maak verse broccolisoep.
De fotograaf wil eerst een portret met de piano op de achtergrond. Hoewel ik al 25 jaar piano speel, ben ik dit jaar pas voor het eerst begonnen met pianolessen aan het Conservatorium. Ik volgde er eerst drie jaar zangles en ontdekte er mijn ‘vrouwelijke’ zangstem. Een boeiende periode waarin ik tijdens mijn transitie van man naar vrouw op ontdekking ging naar mijn nog ongekende mogelijkheden als transzanger.
Binnenkort hoop ik mezelf op piano te kunnen begeleiden bij het zingen. Ik ben alvast heel blij dat ik deze piano, net als mezelf, een tweede leven heb kunnen geven in mijn eigen plekje. Samen met mijn piano ben ik thuisgekomen.
LEES OOK > Van ‘Huh?’ naar ‘Aha!’: de betekenis achter LGBTQI+
Dankbaarheid
Ik ben dankbaar dat ik hier een stukje van mijn verhaal heb mogen neerpennen. Recent heb ik nog meegewerkt als auteur aan een verzamelbundel met allemaal herstelverhalen van mensen die hun kracht hebben ontdekt doorheen wat hen psychisch kwetsbaar heeft gemaakt. ‘Kwetsbaar Sterk’ heet het boek.
Als er iets is wat ik de mensen toewens is dat ze durven in gesprek gaan met elkaar. Nog het meest over wat hen het moeilijkst ligt. Dat lijkt me het mooist wat mensen voor elkaar kunnen betekenen.
Foto’s: Kristof Ghyselinck
Dit is een uitgebreide versie van een artikel dat verscheen in december 2022 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 06/12/2022